Στην Ευρωζώνη έχουμε μάθει εδώ και χρόνια στα δίπολα «καλοί – κακοί μαθητές», οικονομίες που «τρέχουν» και άλλες που ακολουθούν «ασθμαίνοντας». Ο Βορράς ήταν πάντα στη θέση του ισχυρού και συνετού ο Νότος στου «άσωτου υιού». Αλλά την τελευταία διετία οι ρόλοι έχουν αλλάξει. Είναι οικονομίες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία που δείχνουν τον δρόμο της υψηλότερης ανάπτυξης, την ώρα που εκείνες του βορρά έχουν παγιδευτεί σε στασιμότητα.
Το σκηνικό αυτό, που σχολιάζουν σε σημερινό τους άρθρο και οι New York Times, επιβεβαιώνει και η νέα έκθεση της UBS. H ελβετική τράπεζα βλέπει ισχνή μόνο ανάπτυξη μέσα στο 2024 για την οικονομία της Ευρωζώνης, την ώρα που για την Ελλάδα επιβεβαιώνει ουσιαστικά την εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου για ισχυρή ανάπτυξη τόσο φέτος όσο και την επόμενη χρονιά.
Οι επιδόσεις της Ελλάδας
Η ελβετική τράπεζα αναμένει ειδικότερα ρυθμούς ανάπτυξης 2,5% για την ελληνική οικονομία μέσα στο 2024 και περαιτέρω επιτάχυνση στο 3% το 2025. Όσον αφορά στον πληθωρισμό περιμένει υποχώρησή του στο 2,5% φέτος και 2% την επόμενη χρονιά.
Στην έκθεση υπενθυμίζεται ότι ο πληθωρισμός στην Ελλάδα παραμένει πάνω από το 3%, παρά την επιβράδυνση στις ανατιμήσεις των τροφίμων, ενώ γίνεται αναφορά και στις ισχυρές δημοσιονομικές επιδόσεις. Το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε στο 1,9% του ΑΕΠ το 2023, υπερβαίνοντας τον στόχο, ενώ και το πρώτο τρίμηνο του έτους ήταν 3 δισ. ευρώ, κινούμενο και πάλι πάνω από τον στόχο.
Η UBS προβλέπει από την άλλη ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα μεγεθυνθεί μόλις κατά 0,6% το 2024 (με πτωτικό μάλιστα κίνδυνο, δηλαδή ενδεχόμενο να εμφανίσει ακόμη χαμηλότερη επίδοση), για να ανακάμψει στο 1,2% το 2025 – χρονιά κατά την οποία και ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στον στόχο του 2%.
Ο γερμανός ασθενής και οι άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες
Η Γερμανία είναι ο μεγάλος ασθενής της νομισματικής ένωσης. Στα τέλη της περασμένης χρονιάς βρέθηκε σε ύφεση και φέτος αναμένεται να αναπτυχθεί μόλις 0,3%, εν μέσω αδύναμης παγκόσμιας ζήτησης για τα προϊόντα, σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά και διαρθρωτικών παραγόντων που επιβαρύνουν την ανάπτυξη.
Με ρυθμούς 0,8% προβλέπεται να αναπτυχθεί η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η Γαλλία, ύστερα από ανάπτυξη 0,9% το 2023. Το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας ήταν στο 5,5% του ΑΕΠ πέρυσι – υπερβαίνοντας τον στόχο.
Με βραδείς ρυθμούς, της τάξης του 0,8%, θα κινηθεί και η ιταλική οικονομία, τρίτη μεγαλύτερη του ευρώ, το 2024. Βαρίδι για τη Ρώμη το δημοσιονομικό έλλειμμα που έφτασε στο 7,4% το 2023, δηλαδή περίπου 2 μονάδες υψηλότερα από τον στόχο.
Η ισπανική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμούς 1,5% φέτος και 1,9% την επόμενη χρονιά.
Το σχόλιο των New York Times
Σε ανάλυσή τους για την οικονομία της Ευρωζώνης οι New York Times επικαλούμενοι ακριβώς τα δεδομένα αυτή για την ανάπτυξη, σχολιάζουν πως οι οικονομίες εκείνες που πριν από μία και πλέον δεκαετία απειλούσαν να διαλύσουν τη νομισματική ένωση, σήμερα χάρη σε βαθιές μεταρρυθμίσεις και έχοντας περάσει από επώδυνα προγράμματα διάσωσης, «οδηγούν» το μπλοκ. Αντιθέτως η Γερμανία είναι εκείνη που το «φρενάρει».
Αναφερόμενοι στην Ελλάδα και την Ισπανία οι NYT υπογραμμίζουν πως προσέλκυσαν επενδυτές, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και τους φόρους των επιχειρήσεων, χαλαρώνοντας το πλαίσιο στην αγορά εργασίας και μειώνοντας ελλείμματα και χρέη. Έτσι τα επενδυτικά ταμεία να αρχίσουν να αγοράζουν και πάλι τα κρατικά ομόλογά τους.
Πότε και πόσο θα μειωθούν τα επιτόκια
Με βάση το σκηνικό που διαμορφώνεται στην Ευρωζώνη, οι αναλυτές της UBS υπολογίζουν ότι η EKT θα προβεί στην πρώτη μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο.
Εκτιμούν ότι τα επιτόκια στη ζώνη του ευρώ θα μειωθούν κατά 75 μονάδες βάσης φέτος, κάτι που σημαίνει ότι το καταθετικό θα οδηγηθεί από το 4% στο 3,25%. Και περιμένουν περαιτέρω μείωσή τους κατά 100 μονάδες βάσης, στο 2,25% μέσα στο 2025.
Οι προβλέψεις για ΗΠΑ και παγκόσμια οικονομία
Η εικόνα της παγκόσμιας οικονομίας φαίνεται να βελτιώνεται, σημειώνει η UBS, η οποία βλέπει την παγκόσμια ανάπτυξη στο 3,1% τόσο το 2024 όσο και το 2025. Η κατανάλωση αποδεικνύεται ανθεκτική και η ισχύς της σταδιακά επεκτείνεται και σε άλλους τομείς, όπως αυτοί των αυτοκινήτων, των κατασκευών και των βιομηχανικών παραγγελιών. Η αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων συμβάλλει σε αυτή στην κατεύθυνση. Ο δείκτες τιμών καταναλωτή, με εξαίρεση τις ΗΠΑ, εν πολλοίς καταγράφουν πτώση.
Η UBS υπολογίζει ότι η αμερικανική οικονομία θα αποφύγει την απότομη προσγείωση και θα αναπτυχθεί με ρυθμούς 2,3% φέτος και 1,4% το 2025. Υπό αυτές τις συνθήκες εκτιμάται ότι η Fed θα αποφύγει τις μεγάλες μειώσεις επιτοκίων. Το βασικό αμερικανικό επιτόκιο αναμένεται να είναι στο 5% στα τέλη της τρέχουσας χρονιάς και στο 3,25% στα τέλη της επόμενης.
