Το νέο καθεστώς, με το οποίο ταυτόχρονα καθιερώνονται κανόνες που κατοχυρώνουν όρους διαφάνειας στην παραχώρηση του αιγιαλού και της παραλίας, με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος, υλοποιείται από τη φετινή σεζόν με τέσσερις αποφάσεις που υπέγραψε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κ. Χατζηδάκης, με τις οποίες εξειδικεύονται οι διατάξεις του νόμου 5092/2024 «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές».
Οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν τα εξής:
Α. Εφαρμογή «MyCoast» – Μητρώο Συμβάσεων Παραχώρησης Απλής Χρήσης Αιγιαλού και Παραλίας
Σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δημιουργείται Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα («Μητρώο Συμβάσεων Παραχώρησης Απλής Χρήσης Αιγιαλού και Παραλίας»), το οποίο θα υποστηρίζει τη διενέργεια των δημοπρασιών, την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των παραχωρησιούχων με τους όρους των συμβάσεων παραχώρησης, καθώς και την υποβολή καταγγελιών από την πλευρά των πολιτών μέσω της ψηφιακής εφαρμογής «MyCoast».
Η λίστα με τις 198 «απάτητες παραλίες» – Ψηφιακή εφαρμογή «MyCoast» για καταγγελίες
Ειδικότερα:
- Στο υποσύστημα για τις δημοπρασίες, οι ενδιαφερόμενοι θα εισέρχονται με τους κωδικούς TAXISnet, προκειμένου να υποβάλουν την προσφορά τους για την παραχώρηση για την οποία ενδιαφέρονται.
- Στο υποσύστημα για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των παραχωρησιούχων με τους όρους των συμβάσεων παραχώρησης θα καταχωρούνται οι συμβάσεις παραχώρησης, οι αυτοψίες των υπηρεσιών και τα αποτελέσματά τους, καθώς και οι καταγγελίες των πολιτών (λόγος καταγγελίας, στοιχεία επικοινωνίας με τον πολίτη). Μεταξύ άλλων θα καταχωρούνται η τοποθεσία, η έναρξη και η λήξη της παραχώρησης, η διάρκεια, η χρήση, το εμβαδόν της παραχώρησης, το μίσθωμα (συνολικά και ανά τ.μ.), η επωνυμία και ο ΑΦΜ του μισθωτή, τα στοιχεία της δημοπρασίας.
- Η εφαρμογή «MyCoast» θα διατίθεται δωρεάν στους πολίτες προκειμένου να υποβάλουν καταγγελίες για αυθαίρετη κατάληψη αιγιαλού ή για υπέρβαση της παραχώρησης. Ανοίγοντας την εφαρμογή, ο πολίτης θα πρέπει να εντοπίσει την περιοχή ενδιαφέροντος είτε με αναζήτηση στον χάρτη της εφαρμογής είτε «σκανάροντας» το QR code της παραχώρησης, που θα είναι αναρτημένο υποχρεωτικά σε πινακίδα στην παραλία. Μόλις γίνει ο εντοπισμός της περιοχής θα εμφανίζεται στην οθόνη του κινητού το πολύγωνο της παραχώρησης και τα στοιχεία της (τοποθεσία, έναρξη – λήξη, χρήση, εμβαδόν).
Αν ο πολίτης διαπιστώσει αυθαίρετη κατάληψη έκτασης ή και παρακώλυση ελεύθερης πρόσβασης, μπορεί να υποβάλει τις προαναφερόμενες καταγγελίες μέσω της εφαρμογής, επιλέγοντας τη συγκεκριμένη παραχώρηση ή το συγκεκριμένο σημείο στον χάρτη, εάν δεν υπάρχει ενεργή παραχώρηση. Ο χρήστης προσδιορίζει τον λόγο της καταγγελίας, εισάγει μια συνοπτική περιγραφή του προβλήματος και επιλέγει εάν η καταγγελία θα υποβληθεί ανώνυμα ή επώνυμα.
Στην τελευταία περίπτωση, απαιτείται η σύνδεσή του με προσωπικούς κωδικούς TAXISnet για να ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Β. Νέο σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοπρασιών
Οι δημοπρασίες για την παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας θα γίνονται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας (που υλοποιείται σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης) και με ελάχιστο τίμημα που διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την προστασία των συμφερόντων του Δημοσίου. Η διακήρυξη θα ξεκινά από την τιμή πρώτης προσφοράς (ελάχιστο τίμημα) που εξάγεται αυτόματα από την πλατφόρμα με βάση μαθηματικό τύπο που λαμβάνει υπόψη τις αντικειμενικές αξίες στην περιοχή (ο μαθηματικός τύπος είναι: αντικειμενική αξία όμορου ακινήτου x Συντελεστής Βαρύτητας Αιγιαλού x Συντελεστής Βαρύτητας Δραστηριότητας x έτη παραχώρησης x 3%.).
Για τις συμβάσεις που θα συναφθούν μέχρι 31 Δεκεμβρίου του 2025, η τιμή πρώτης προσφοράς δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το μέγιστο μίσθωμα που καταβλήθηκε για την ίδια περιοχή μετά την 1η Ιανουαρίου 2017. Κάθε νέα προσφορά πρέπει να είναι μεγαλύτερη της προηγούμενης, κατά το βήμα της δημοπρασίας το οποίο ορίζεται σε 3% της τιμής εκκίνησης. Η διάρκεια της δημοπρασίας είναι 30 λεπτά. Αν εντός του τελευταίου τρίλεπτου υποβληθεί αποδεκτή από το σύστημα προσφορά, η δημοπρασία παρατείνεται αυτόματα για άλλα 3 λεπτά.
Γ. Υποχρεώσεις των παραχωρησιούχων-προδιαγραφές εγκαταστάσεων
Ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει τις εξής υποχρεώσεις:
- Δημιουργεί ή διατηρεί ασφαλείς διαδρόμους προσέλευσης και αποχώρησης του κοινού από τον αιγιαλό ή την παραλία εντός του παραχωρούμενου χώρου.
- Μεριμνά για την απομάκρυνση οποιουδήποτε εμποδίου στην παραλία.
- Διασφαλίζει τη χρήση του αιγιαλού και της παραλίας για άτομα με αναπηρία στους αιγιαλούς και τις παραλίες που εγκαθιστώντας, εφόσον του υποδειχθεί, ειδικές πλατφόρμες για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία, αν αυτές δεν έχουν εγκατασταθεί με μέριμνα του οικείου δήμου.
- Περιορίζει την ανάπτυξη των ομπρελών, ξαπλωστρών και θαλάσσιων μέσων αναψυχής και λοιπών κινητών στοιχείων σε ποσοστό του εμβαδού της παραχωρούμενης έκτασης που δεν υπερβαίνει το 60% ή το 30%, αν πρόκειται για προστατευόμενο αιγιαλό και παραλία, ώστε να διασφαλίζονται η διέλευση του κοινού κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα και η ύπαρξη ελεύθερης ζώνης από την ακτογραμμή πλάτους τουλάχιστον 4 μέτρων.
Δ. Αυστηροποίηση ποινών
Τα πρόστιμα για παρεμπόδιση της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού στη θάλασσα, τον αιγιαλό και την παραλία ορίζονται σε 2.000 ευρώ τουλάχιστον, με ανώτατο όριο τις 60.000 ευρώ.