Αυξημένους φόρους κατά 6,4% έως και 37% θα κληθούν να καταβάλουν το 2025, για τα εισοδήματα του 2024, εκατοντάδες χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι, λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού του ιδιωτικού τομέα από 780 ευρώ σε 830 ευρώ.
Ο εκάστοτε κατώτατος μισθός λαμβάνεται πλέον υπόψη ως βάση υπολογισμού των ελάχιστων τεκμαρτών ποσών φορολογητέου εισοδήματος που οφείλουν να εμφανίζουν στην εφορία για κάθε φορολογικό έτος οι φορολογούμενοι με ατομικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με το σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης που νομοθέτησε η κυβέρνηση από τις αρχές του τρέχοντος έτους, με τον ν. 5073/2023.
Οι φορολογούμενοι που θα επιβαρυνθούν ξανά το 2025 με επιπλέον φόρους εισοδήματος θα είναι κυρίως εμποροβιοτέχνες, επιτηδευματίες και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν ατομικά τις δραστηριότητές τους για πάνω από 3 έτη και συνήθως δηλώνουν κάθε χρόνο εισοδήματα σημαντικά χαμηλότερα των 10.000-15.000 ευρώ.
Οι φορολογούμενοι αυτοί με το σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων του νόμου 5073/2023 θα υποχρεωθούν και το 2025 να εμφανίσουν τεκμαρτά ποσά φορολογητέων εισοδημάτων όχι μόνο υψηλότερα των δηλούμενων αλλά και αυξημένα σε σύγκριση με τα τεκμαρτά ποσά εισοδημάτων που θα εμφανίσουν φέτος.
Αιτία η αναπροσαρμογή του ύψους του κατώτατου μισθού, που αποφάσισε χθες η κυβέρ-
νηση.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ν. 5073/2023:
1) Το ύψος του ελάχιστου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος για κάθε αυτοαπασχολούμενο που έχει συμπληρώσει 6 έτη άσκησης του επαγγέλματός του και δεν έχει κανέναν υπάλληλο εργαζόμενο στην επιχείρησή του είναι ίσο με τον εκάστοτε ισχύοντα ετήσιο μικτό κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα. Για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2023, για τα οποία οι φόροι θα εκκαθαριστούν και θα πρέπει να καταβληθούν φέτος, το ύψος του ελάχιστου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος της παραπάνω περίπτωσης ανέρχεται σε 10.920 ευρώ (780 ευρώ Χ 14 μήνες καταβολής του μισθού μέσα στο έτος 2023). Το ποσό αυτό αποτελεί τη βάση υπολογισμού των ελάχιστων τεκμαρτών φορολογητέων εισοδημάτων του φορολογικού έτους 2023 και για τους υπόλοιπους αυτοαπασχολούμενους. Για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2024, για τα οποία οι φόροι θα εκκαθαριστούν και θα πρέπει να καταβληθούν το 2025, το ύψος του ελάχιστου τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος της παραπάνω περίπτωσης θα αυξηθεί στα 11.620 ευρώ (830 ευρώ Χ 14 μήνες καταβολής του μισθού μέσα στο έτος 2024). Το ποσό αυτό θα αποτελέσει τη βάση υπολογισμού των ελάχιστων τεκμαρτών φορολογητέων εισοδημάτων του φορολογικού έτους 2024 και για τους υπόλοιπους αυτοαπασχολούμενους.
Νέοι επιχειρηματίες
2) Για όσους φορολογούμενους με ατομικές επιχειρήσεις ασκούν το επάγγελμα για λιγότερα από 4 έτη, είναι δηλαδή νέοι επιχειρηματίες ή επαγγελματίες, δεν ισχύει κανένα ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος. Με πιο απλά λόγια, στα 3 πρώτα έτη λειτουργίας κάθε επιχείρησης ή γραφείου το σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων
δεν εφαρμόζεται.
Μεταβατικό στάδιο
3) Στο 4ο έτος λειτουργίας ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά
67% σε σύγκριση με το ποσό του ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος που αντιστοιχεί
σε ατομική επιχείρηση με 6 έτη λειτουργίας χωρίς εργαζόμενο. Συνεπώς:
- για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε 4 έτη λειτουργίας μέσα στο 2023, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 10.920 ευρώ μειωμένο κατά 67%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 3.640 ευρώ.
- για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε ή θα συμπληρώσει 4 έτη λειτουργίας μέσα στο 2024, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 11.620 ευρώ μειωμένο κατά 67%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 3.873 ευρώ.
4) Στο 5ο έτος λειτουργίας ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά
33% σε σύγκριση με το ποσό του ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος που αντιστοιχεί σε ατομική επιχείρηση με 6 έτη λειτουργίας χωρίς εργαζόμενο. Συνεπώς:
- για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε 5 έτη λειτουργίας μέσα στο 2023, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 10.920 ευρώ μειωμένο κατά 33%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 7.280 ευρώ.
- για κάθε ατομική επιχείρηση που συμπλήρωσε ή θα συμπληρώσει 5 έτη λειτουργίας μέσα στο 2024, θα ληφθεί υπόψη το ποσό των 11.620 ευρώ μειωμένο κατά 33%, δηλαδή θα ληφθεί υπόψη ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα ύψους 7.747 ευρώ.
Πάνω από 6 έτη
5) Για κάθε αυτοαπασχολούμενο φορολογούμενο που λειτουργεί την ατομική του επιχείρηση περισσότερα από 6 έτη, το ελάχιστο τεκμαρτό φορολογητέο εισόδημα που αντιστοιχεί σε επιχείρηση με 6 έτη λειτουργίας χωρίς κανέναν εργαζόμενο προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε επιπλέον τριετία λειτουργίας. Ειδικότερα:
- για 7 έως 9 έτη λειτουργίας ισχύει προσαύξηση 10%, οπότε το ποσό αυτό διαμορφώνεται στα 12.012 ευρώ για το φορολογικό έτος 2023 και αυξάνεται περαιτέρω στα 12.782 ευρώ για το φορολογικό έτος 2024
- για 10 έως 12 έτη λειτουργίας ισχύει προσαύξηση 20%, οπότε το ποσό αυτό διαμορφώνεται στα 13.104 ευρώ για το φορολογικό έτος 2023 και αυξάνεται περαιτέρω στα 13.944 ευρώ για το φορολογικό έτος 2024
- για περισσότερα από 12 έτη λειτουργίας, η προσαύξηση φθάνει το 30%, οπότε το ποσό αυτό διαμορφώνεται στα 14.196 ευρώ για το φορολογικό έτος 2023 και αυξάνεται στα 15.106 για το φορολογικό έτος 2024.
Απασχόληση προσωπικού
6) Σε περίπτωση που ο αυτοαπασχολούμενος έχει και υπαλλήλους:
α) Το εκάστοτε ισχύον ποσό ελάχιστου ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος, όπως έχει προσδιοριστεί με βάση τα παραπάνω δεδομένα, συγκρίνεται με το ποσό του ανώτερου ετήσιου μισθού που καταβάλλεται στο προσωπικό. Το ποσό σύγκρισης δεν μπορεί να είναι υψηλότερο των 30.000 ευρώ. Όποιο από τα δύο συγκρινόμενα ποσά είναι μεγαλύτερο θα λαμβάνεται αυτό υπόψη για τον περαιτέρω αντικειμενικό προσδιορισμό του τελικού ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος.
β) Το ελάχιστο ετήσιο φορολογητέο εισόδημα, όπως αυτό διαμορφώνεται με βάση τη σύγκριση της προηγούμενης παραγράφου, προσαυξάνεται περαιτέρω με 2 τρόπους, σωρευτικά:
- κατά το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού (στο οποίο περιλαμβάνονται μισθοί, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) της επιχείρησης, με ανώτατο όριο προσαύξησης τις 15.000 ευρώ.
- κατά το 5% της τυχόν επιπλέον διαφοράς του ετήσιου κύκλου εργασιών της επιχείρησης από τον μέσο όρο ετήσιου κύκλου εργασιών όλων των επιχειρήσεων που ασκούν την ίδια δραστηριότητα βάσει Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας. Η προσαύξηση της περίπτωσης αυτής δεν υπολογίζεται όταν ο μέσος όρος του ετήσιου κύκλου εργασιών του αντίστοιχου ΚΑΔ δεν υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ ή όταν το πλήθος των επιτηδευματιών που υπάγονται στον συγκεκριμένο ΚΑΔ δεν υπερβαίνει τους 30.
Ουσιαστικά, από τα παραπάνω προκύπτει ότι λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού από τα 780 στα 830 ευρώ, αυξάνονται για το 2024 όλα τα ελάχιστα ποσά τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος για όλες τις ατομικές επιχειρήσεις που λειτουργούν πάνω από 3 έτη. Ως εκ τούτου, όσοι αυτοαπασχολούμενοι θα δηλώσουν τόσο φέτος (για το 2023) όσο και του χρόνου (για το 2024) εισοδήματα χαμηλότερα των τεκμαρτών που προκύπτουν με βάση τον ν. 5073/2023 θα αναγκαστούν να καταβάλουν όχι μόνο φέτος αλλά και το 2025 αυξημένους φόρους εισοδήματος.
Επιπλέον, όσοι από τους φορολογούμενους αυτούς λειτουργούν τις επιχειρήσεις τους πάνω από 6 έτη και τύχει φέτος να αλλάξουν τριετία ετών λειτουργίας θα υποχρεωθούν το 2025 (για το 2024) να εμφανίζουν ακόμη πιο αυξημένα ποσά τεκμαρτών φορολογητέων εισοδημάτων και να πληρώσουν ακόμη μεγαλύτερα ποσά φόρων εισοδήματος, καθώς θα αυξηθεί όχι μόνο η βάση υπολογισμού (ο ετήσιος κατώτατος μισθός) αλλά και το ποσοστό προσαύξησης λόγω ετών λειτουργίας.
