«Χαμηλούς τόνους» κρατά η κυβέρνηση για την πορεία των δημοσιονομικών, φροντίζοντας -παρά τα θετικά μηνύματα από την εκτέλεση του προϋπολογισμού στο πρώτο δίμηνο, ειδικά στο σκέλος των εσόδων- να κλείσει εγκαίρως το «παράθυρο» των παροχών.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι και ο πρωθυπουργός πρόσφατα απέκλεισε το ενδεχόμενο να δοθεί φέτος έκτακτο επίδομα το Πάσχα, αφού και στο οικονομικό επιτελείο είχαν λάβει τα «μηνύματα» του διμήνου που τελικά δείχνουν ότι η εκτίναξη του πρωτογενούς πλεονάσματος στα 3,4 δισ. ευρώ, στο διάστημα Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, έναντι στόχου 1,981 δισ. ευρώ και 4,215 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2023, δεν αφήνει προς το παρόν τουλάχιστον περιθώρια εφησυχασμού.
Αυτό δε γιατί το μεγαλύτερο μέρος της διαφοράς του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου σε ταμειακούς όρους, όπως διευκρινίζεται και από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, δεν προσμετράται στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2024 σε δημοσιονομικούς όρους.
Επισημαίνεται μάλιστα ότι ποσό ύψους 159 εκατ. ευρώ που αφορά έσοδα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα οποία εισπράχθηκαν ετεροχρονισμένα, δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους, ενώ σημαντικό μέρος της διαφοράς στις καθαρές εισπράξεις των φορολογικών εσόδων ύψους 565 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του έτους 2023, και ποσό 301 εκατ. ευρώ αφορά ετεροχρονισμό μεταβιβαστικών πληρωμών που αναμένεται να πραγματοποιηθούν τους επόμενους μήνες.
Για τους λόγους αυτούς άλλωστε το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει σημαντικά από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους, με δεδομένο άλλωστε ότι τα ανωτέρω αφορούν το πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.
Η εικόνα στο πρώτο δίμηνο
Σε κάθε περίπτωση, θετική εξέλιξη για το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας αποτελεί το γεγονός ότι την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 12,671 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 1,593 δισ. ευρώ ή 14,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2024.
Αύξηση η οποία οφείλεται κυρίως:
α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 565 εκατ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών,
β) στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 732 εκατ. ευρώ και
γ) στην είσπραξη ποσού 159 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί κατά τον μήνα Μάρτιο 2024.
Όσον αφορά ειδικότερα τα έσοδα από φόρους, ανήλθαν σε 11,401 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 950 εκατ. ευρώ ή 9,1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2024.
Επισημαίνεται ότι η εν λόγω υπερεκτέλεση εκτιμάται ότι προέρχεται κυρίως από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράττονται σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2024, όσο και από την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.λπ.).
Από την άλλη πλευρά οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 1,159 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 385 εκατ. ευρώ από τον στόχο (773 εκατ. ευρώ), ενώ τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1,613 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 732 εκατ. ευρώ από τον στόχο (881 εκατ. ευρώ).
Καθαρά έσοδα 5,954 δισ. ευρώ
Ειδικότερα, τον Φεβρουάριο 2024 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5,954 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 601 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.
Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στα αυξημένα φορολογικά έσοδα όσο και στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ και επιτυγχάνεται παρά την αύξηση που παρατηρήθηκε στις επιστροφές των φορολογικών εσόδων. Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5,840 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 581 εκατ. ευρώ ή 11,0% έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 658 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 324 εκατ. ευρώ από τον στόχο (334 εκατ. ευρώ), ενώ τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 509 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 342 εκατ. ευρώ από τον στόχο (167 εκατ. ευρώ).
