«Η Ελλάδα βρίσκεται στο σωστό δρόμο και έχει καλύτερες επιδόσεις από τις υπόλοιπες χώρες της ζώνης του ευρώ», τονίζει ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουίς ντε Γκίντος σε αποκλειστική του συνέντευξη στη Ναυτεμπορική και τον Μιχάλη Ψύλο.
Σημειώνει μάλιστα με έμφαση ότι η χώρα μας «αποκομίζει τα οφέλη των πολιτικών που εφαρμόστηκαν κατά τα χρόνια της κρίσης, τα οποία ήταν πράγματι πολύ σκληρά, καθώς οι Έλληνες πέρασαν πολλές δυσκολίες και έκαναν τεράστιες θυσίες»
Αναφορικά με το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, ο Ισπανός τραπεζίτης τονίζει ότι «είναι πολύ πιο ανθεκτικό σε σχέση με έξι ή επτά χρόνια πριν. Όμως, δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Παρόλο που οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε σημαντικά καλύτερη κατάσταση από ό,τι στο παρελθόν, πρέπει να συνεχίσουν την εξυγίανση των ισολογισμών τους».
Ερωτηθείς από τη Ναυτεμπορική για το πότε θα ξεκινήσει η διαδικασία μείωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ, ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ αφήνει να εννοηθεί ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν τον προσεχή Ιούνιο. «Είναι σαφές ότι έχει ξεκινήσει μια διαδικασία αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού, αλλά ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών είναι πιο ανθεκτικός και γι’ αυτό πρέπει να περιμένουμε», τονίζει με έμφαση.
Ο Λουίς ντε Γκίντος καθιστά επίσης σαφές ότι οι αγορές στοιχείων ενεργητικού, γνωστές και ως ποσοτική χαλάρωση (QE), αποτέλεσαν μεν απάντηση σε μια έκτακτη κατάσταση, αλλά θα εξακολουθήσει να αποτελεί μέρος της εργαλειοθήκης μας. Και αν τη χρειαστούμε, μπορούμε τη χρησιμοποιήσουμε και πάλι».
Στην ερώτηση αν η ΕΚΤ εξαρτάται από την πορεία της Fed, ο Λουίς ντε Γκίντος υπογραμμίζει: «Εξαρτόμαστε από τα στοιχεία και όχι από τη Fed, όπως έχει επισημάνει στο παρελθόν η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ…Οσον αφορά τις αποφάσεις που λαμβάνουμε, είμαστε απολύτως ανεξάρτητοι».
Ο Λουίς ντε Γκίντος, τέλος, αποφεύγει επιμελώς να αναφερθεί στο αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις Ηνωμένες Πολιτείες, τονίζοντας ότι η ΕΚΤ δεν ασχολείται με την πολιτική. «Δεν σχολιάζουμε ζητήματα εσωτερικής πολιτικής άλλων χωρών, τονίζει. Αναφορικά πάντως με τις επικείμενες ευρωεκλογές σημειώνει ότι η ΕΚΤ «θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια να διαχειριστεί ό,τι αποφασίσουν οι διάφορες κοινωνίες».
Ο ευρωπαϊκός Τύπος για τη συνέντευξη Ντε Γκίντος στη Ναυτεμπορική
Η αποκλειστική συνέντευξη του αντιπροέδρου της ΕΚΤ, Λουίς ντε Γκίντος στην Ναυτεμπορική και τον Μιχάλη Ψύλο, έχει ως εξής:
Κύριε αντιπρόεδρε της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουίς ντε Γκίντος, σας ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξή σας στην Ναυτεμπορική, η οποία εφέτος κλείνει 100 χρόνια ζωής. Ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται και η ευρωπαϊκή οικονομία, και ιδίως μάλιστα η γερμανική, επιβραδύνεται. Ωστόσο, ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών είναι ανθεκτικός και η αγορά εργασίας εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από στενότητα. Η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε στην τελευταία συνέντευξη Τύπου ότι τον Ιούνιο θα υπάρχουν επαρκή στοιχεία που θα επιτρέψουν στην ΕΚΤ να αποφασίσει για τα επιτόκια. Κατά την άποψή σας, είναι πιθανή μια μείωση; Τι θα θέλατε να δείτε πρώτα; Υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος αυξήσεων τιμών-μισθών στο εγγύς μέλλον που θα μπορούσε να καθυστερήσει μια τέτοια μείωση;
Κύριε Ψύλο, όσον αφορά τις πρόσφατες εξελίξεις του πληθωρισμού, είναι σαφές ότι έχει ξεκινήσει μια διαδικασία αποκλιμάκωσης. Αυτό αντανακλάται στα στοιχεία τόσο του γενικού πληθωρισμού όσο και του πυρήνα του πληθωρισμού. Ο βασικός κίνδυνος είναι ο συνδυασμός της υψηλής αύξησης των μισθών, η οποία κυμαίνεται επί του παρόντος γύρω στο 5%, με μια πολύ χαμηλή παραγωγικότητα. Οι δύο αυτοί παράγοντες μαζί θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντική αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος. Και αυτό αποτελεί κίνδυνο, ιδίως για τον πληθωρισμό των τιμών των υπηρεσιών, επειδή οι υπηρεσίες χαρακτηρίζονται από ένταση εργασίας ενώ προστατεύονται και από τον εξωτερικό ανταγωνισμό. Υπό αυτή την έννοια, ο πληθωρισμός των τιμών των υπηρεσιών είναι πιο ανθεκτικός και γι’ αυτό πρέπει να περιμένουμε. Η εξέλιξη των μισθών είναι καίριας σημασίας και οι περισσότερες από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας θα έχουν συναφθεί τους πρώτους μήνες του έτους. Θα έχουμε περισσότερες πληροφορίες τον Ιούνιο.
Τον Ιούνιο η συζήτηση
Ποια αναμένετε ότι θα είναι η πορεία από τη στιγμή που θα αρχίσετε να μειώνετε τα επιτόκια; Θα είναι σταθερή ή θα εξαρτάται από τα στοιχεία; Και τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτή η πορεία για τις επικρατούσες συνθήκες χρηματοδότησης και ιδίως για τα στεγαστικά δάνεια και τα δάνεια για επαγγελματικά ακίνητα; Θα μπορούσαν να επηρεαστούν οι τράπεζες;
Τα επιτόκια επηρεάζουν τις συνθήκες χρηματοδότησης. Έτσι λειτουργεί η νομισματική πολιτική. Όταν αυξάνονται τα επιτόκια, οι συνθήκες χρηματοδότησης γίνονται πιο σφιχτές και τα δάνεια κοστίζουν περισσότερο. Φυσικά ισχύει και το αντίστροφο. Δεν έχουμε κάνει ακόμη καμία συζήτηση σχετικά με το πώς θα κινηθούν τα επιτόκια στο μέλλον γιατί πρέπει πρώτα να συγκεντρώσουμε περισσότερες πληροφορίες. Τον Ιούνιο θα έχουμε καταρτίσει επίσης τις νέες μας προβολές και θα είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε το θέμα αυτό. Δεν εξαρτόμαστε από την ημερομηνία, αλλά από τα στοιχεία. Θα πρέπει να αποφασίσουμε πότε θα προσαρμόσουμε την κατεύθυνση της νομισματικής μας πολιτικής με βάση τα στοιχεία που διαθέτουμε.
Κύριε αντιπρόεδρε, υπάρχει κίνδυνος η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ να υπεραποδώσει και ο πληθωρισμός να μειωθεί πιθανώς σημαντικά κάτω του 2% το 2025 ή το 2026;
Σύμφωνα με τις προβολές των εμπειρογνωμόνων μας, δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση. Εκτιμούμε ότι ο πληθωρισμός σε 12 έως 18 μήνες από τώρα θα κυμαίνεται γύρω στον στόχο μας του 2%, αλλά δεν διαφαίνεται κίνδυνος να διαμορφωθεί κάτω από αυτό το επίπεδο. Πρέπει να παρατηρηθεί μια σταθερή, συνεχής σύγκλιση του πληθωρισμού προς το 2%.
Το QE μέρος της εργαλειοθήκης μας
Πώς θα ενεργούσατε όμως σε μια τέτοια περίπτωση, ιδίως εάν αυτή η έκβαση οδηγούσε σε μια άσκοπη επιβράδυνση της οικονομίας; Μήπως θα ήταν μια λύση να ανασταλεί η μείωση του χαρτοφυλακίου τίτλων στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (APP);
Αυτό θα εξαρτιόταν από τα στοιχεία. Έχουμε υπάρξει πολύ σαφείς στις δηλώσεις μας όσον αφορά το μέλλον του APP και του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (ΡΕΡΡ). Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι οι αγορές στοιχείων ενεργητικού, γνωστές και ως ποσοτική χαλάρωση (QE), αποτέλεσαν την απάντηση σε μια έκτακτη κατάσταση. Το κυριότερο μέσο νομισματικής πολιτικής που χρησιμοποιούμε είναι η δέσμη βασικών επιτοκίων. Ωστόσο, η ποσοτική χαλάρωση θα εξακολουθήσει να αποτελεί μέρος της εργαλειοθήκης μας. Και αν τη χρειαστούμε, μπορούμε τη χρησιμοποιήσουμε και πάλι.
«Είμαστε απολύτως ανεξάρτητοι»
Πιστεύετε ότι η ΕΚΤ θα έπρεπε να περιμένει την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) να προχωρήσει πρώτη σε μείωση επιτοκίων ή εσείς θα προχωρούσατε ανεξάρτητα σε μια τέτοια κίνηση; Υπάρχει κίνδυνος εξασθένησης του ευρώ αν ενεργήσετε πρώτοι, γεγονός που μπορεί να τροφοδοτήσει τον εισαγόμενο πληθωρισμό;
Κύριε Ψύλο, ενεργούμε ανεξάρτητα. Η Fed είναι βέβαια η κεντρική τράπεζα της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο και εμείς παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στην οικονομία των ΗΠΑ. Ωστόσο, εξαρτόμαστε από τα στοιχεία και όχι από τη Fed, όπως έχει επισημάνει στο παρελθόν η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ. Στόχος μας δεν είναι η συναλλαγματική ισοτιμία. Διάφοροι παράγοντες επηρεάζουν τις εξελίξεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών όπως, μεταξύ άλλων, οι διαφορές όσον αφορά τις οικονομικές επιδόσεις, η εξέλιξη του πληθωρισμού και οι αποφάσεις που λαμβάνουν οι νομισματικές αρχές. Παρακολουθούμε συνεχώς τις εξελίξεις και είμαι σίγουρος ότι η Fed εξετάζει επίσης τι συμβαίνει στην Ευρώπη και τις αποφάσεις που λαμβάνουμε. Οι κεντρικές τράπεζες επικοινωνούν συχνά μεταξύ τους, αλλά όσον αφορά τις αποφάσεις που λαμβάνουμε, είμαστε απολύτως ανεξάρτητοι.
Κύριε αντιπρόεδρε πάντως, με αφορμή και τη Fed, η σχέση της Ευρώπης με τις ΗΠΑ είναι αβέβαιη ενόψει των εκλογών του Νοεμβρίου. Ποια είναι η άποψή σας;
Δεν σχολιάζουμε ζητήματα εσωτερικής πολιτικής άλλων χωρών. Τρέφουμε βαθύ σεβασμό για τις δημοκρατικές διαδικασίες σε όλο τον κόσμο. Και όπως γνωρίζετε πολύ καλά θα έχουμε και στην Ευρώπη εκλογές τον Ιούνιο. Θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να διαχειριστούμε ό,τι αποφασίσουν οι διάφορες κοινωνίες. Η ΕΚΤ δεν ασχολείται με την πολιτική.
Το ψηφιακό ευρώ
Σε ποια φάση βρίσκεται το ψηφιακό ευρώ; Ορισμένοι ζητούν το όριο του ποσού που θα επιτρέπεται να διατηρούν οι πολίτες να είναι πολύ μικρό. Ποια είναι η θέση της ΕΚΤ;
Το ψηφιακό ευρώ θα μπορούσε να είναι μια επέκταση του ευρώ σε φυσική μορφή. Υπό μια έννοια, αυτό που θέλουμε να παρέχουμε είναι τραπεζογραμμάτια σε τελείως διαφορετική μορφή. Αντί να τα έχουμε στο πορτοφόλι μας, θα μπορούσαμε να τα έχουμε στο τηλέφωνό μας σε ψηφιακή μορφή. Θα μπορούσε να είναι ένα ψηφιακό μέσο πληρωμών. Το ψηφιακό ευρώ δεν θα αντικαταστήσει τα τραπεζογραμμάτια σε φυσική μορφή και δεν θα είναι μορφή επένδυσης. Επομένως, δεν θα λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς. Θα αποφασίσουμε για τα ακριβή όρια σε μεταγενέστερο στάδιο. Το βασικό μήνυμα είναι ότι το ψηφιακό ευρώ θα είχε παρόμοιο ρόλο με το ευρώ σε φυσική μορφή.
Τεράστιες οι θυσίες των Ελλήνων
Κύριε Αντιπρόεδρε θα ήθελα τέλος, να σας κάνω κάποιες ερωτήσεις σχετικά με την Ελλάδα. Πώς θα περιγράφατε την οικονομική της κατάσταση; Πώς βλέπετε την πρόοδο που έχουν σημειώσει οι ελληνικές τράπεζες οι οποίες πριν από λίγα χρόνια βρίσκονταν σε πολύ δύσκολη κατάσταση;
Κύριε Ψύλο, η Ελλάδα έχει καλύτερες επιδόσεις από τις υπόλοιπες χώρες της ζώνης του ευρώ και αποκομίζει τα οφέλη των πολιτικών που εφαρμόστηκαν κατά τα χρόνια της κρίσης, τα οποία ήταν πράγματι πολύ σκληρά. Οι Έλληνες πέρασαν πολλές δυσκολίες και έκαναν τεράστιες θυσίες. Σήμερα η ελληνική οικονομία έχει ικανοποιητικές επιδόσεις. Πρώτον, σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη, δεύτερον, σε ό,τι αφορά τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και, τρίτον, σε ό,τι αφορά τη μείωση του λόγου δημόσιου χρέους. Ταυτόχρονα, η κατάσταση των ελληνικών τραπεζών ακολουθεί παράλληλη πορεία με τη βελτίωση της οικονομίας. Το τραπεζικό σύστημα είναι πολύ πιο ανθεκτικό σε σχέση με έξι ή επτά χρόνια πριν. Όμως, δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού. Ο λόγος δημόσιου χρέους πρέπει να συνεχίσει να μειώνεται γιατί εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και παρόλο που οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε σημαντικά καλύτερη κατάσταση από ό,τι στο παρελθόν, πρέπει να συνεχίσουν την εξυγίανση των ισολογισμών τους. Γενικά, η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο.
-Αξιότιμε Αντιπρόεδρε της ΕΚΤ, σας ευχαριστώ για την εκ βαθέως συνέντευξή σας στη Ναυτεμπορική.
-Εγώ σας ευχαριστώ κύριε Ψύλο για τη φιλοξενία
