Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός φαίνεται να αποτελεί ένα εργαλείο που θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να αποτελέσει μια λύση, έστω και μερική, για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Ήδη μάλιστα χρησιμοποιείται από κάποιους δανειολήπτες που δεν ευελπιστούν σε δικαστική ή άλλη λύση στο πρόβλημά τους.
Ήδη δανειολήπτες με δάνειο σε ελβετικό φράγκο έχουν προσφύγει στο εργαλείο του εξωδικαστικού συμβιβασμού προκειμένου να βρουν λύση, ακόμη και εάν αυτή η λύση έχει σημαντικό κόστος. Το κύριο χαρακτηριστικό των δανείων αυτών για όσους τα εξυπηρετούν είτε με ρυθμίσεις είτε χωρίς είναι πως τα συγκεκριμένα δάνεια δεν απομειώνονται με την πάροδο των ετών. «Δεν ζητάμε να μην πληρώσουμε. Ζητάμε να πληρώσουμε γι’ αυτά που δανειστήκαμε» αναφέρουν οι σύλλογοι των συγκεκριμένων δανειοληπτών και εν πολλοίς έχουν δίκιο, αφού η ρήτρα σε ελβετικό φράγκο, παρά τα χαμηλότερα επιτόκια του νομίσματος, έχει εκτινάξει στα ύψη τον δανεισμό έναντι του αρχικού κεφαλαίου.
Το δικαστικό μπλόκο
Φαίνεται ωστόσο πως το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες είναι το γεγονός πως δεν έχουν επιτύχει δικαστικές αποφάσεις τέτοιες που θα επέβαλαν τη νομοθετική πρωτοβουλία αυτής ή προηγούμενων κυβερνήσεων.
Πρόκειται για περίπου 80.000 δάνεια και 200.000 δανειολήπτες στη χώρα μας, πολλοί εκ των οποίων έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη με την ελπίδα να ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους και να καταφέρουν να βγουν κάποια στιγμή από το «τούνελ».
Σε αντίθεση με ό,τι έχει συμβεί σε άλλες χώρες του εξωτερικού, στην Ελλάδα οι δικαστικές αποφάσεις δεν ευνόησαν τους δανειολήπτες αυτούς.
Έχουν ήδη εκδοθεί δύο αρνητικές αποφάσεις του Αρείου Πάγου. Η πρώτη απορρίπτει την αίτηση αναίρεσης δανειολήπτριας σε ελβετικό φράγκο κατά συστημικής τράπεζας και η δεύτερη σε υπόθεση αναγνώρισης ως καταχρηστικών των γενικών όρων συναλλαγών. Ωστόσο, υπάρχουν σε εξέλιξη τρεις διαδικασίες αναίρεσης κατά των άλλων τριών συστημικών τραπεζών, δύο εκ των οποίων έχουν αναβληθεί -ήταν για τον Ιανουάριο αλλά πήραν αναβολή- και μία που θα εκδικαστεί τον Μάρτιο.
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε μια φάση παρακολούθησης της διαδικασίας, ενώ εξετάζει και τα δεδομένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, ελέγχει την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τη νομολογία στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση του θέματος, κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και δεν υπάρχει δυνατότητα να ευθυγραμμιστούμε με τον τρόπο που έχουν κινηθεί άλλες χώρες.
Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει να λάβει υπόψη της και άλλες παραμέτρους, όπως, για παράδειγμα, το κόστος παρόμοιων αποφάσεων. Το κόστος αυτό θα βαρύνει είτε τις τράπεζες είτε τον προϋπολογισμό, είτε θα υπάρξει συνδυασμός και των δύο.
Είναι πάντως χαρακτηριστική η απάντηση στη Βουλή του υφυπουργού Οικονομικών, Χάρη Θεοχάρη, στις αιτιάσεις του ΠΑΣΟΚ για το θέμα: «Οι περισσότερες χώρες που παίρνουν ειδικές νομοθετικές πρωτοβουλίες έχουν οι ίδιες την εποπτεία των τραπεζών, διότι δεν είναι στη Ζώνη του Ευρώ. Και με αυτό τον τρόπο έχουν διαφορετικά περιθώρια, ελεγκτικά και κανονιστικά. Είναι λοιπόν διαφορετικά για τις ελληνικές τράπεζες οι οποίες ελέγχονται εποπτικά από τον SSM και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς σε σχέση με την ευρωστία τους, και συνεπώς θα έπρεπε ενδεχομένως να πάρουμε κι άλλα μέτρα εάν εμείς κινούμαστε προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση μεταφέροντας ζημιές πάνω τους σε σχέση με το ελβετικό φράγκο» ανέφερε ο υφυπουργός στη Βουλή.
Η κυβέρνηση στην παρούσα φάση κοιτάζει τα δεδομένα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τις αποφάσεις των δικαστηρίων. Επίσης ελέγχει τη νομοθεσία στην Ε.Ε. και αναμένει τις ελληνικές δικαστικές αποφάσεις και εφόσον αυτές της το επιτρέψουν σε συνεννόηση με τις εποπτικές αρχές θα αναλάβει την ανάλογη νομοθετική πρωτοβουλία. Δεν υπάρχει όμως κάποιο εμφανές πλάνο υποθέσεων.
Πώς μπορεί να βοηθήσει
Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός μπορεί να βοηθήσει διττά τους δανειολήπτες που θέλουν να σταματήσουν να αντιμετωπίζουν τη ρήτρα του ελβετικού φράγκου. Προϋπόθεση για ένταξη στον εξωδικαστικό συμβιβασμό είναι η μη ύπαρξη άλλου περιουσιακού στοιχείου, ή, αν υπάρχει, η ρευστοποίησή του.
- Σταματάει κατά κάποιο τρόπο τον χρόνο και γυρίζει το δάνειο σε ευρώ, ξεκινώντας ωστόσο όχι από το σημείο μηδέν της λήψης του δανείου αλλά από το τρέχον επίπεδο του δανείου.
- Προσφέρει το εργαλείο του κουρέματος και βεβαίως την υποχρεωτικότητα βάσει του θεσμικού πλαισίου στην αντιμετώπιση του όλου ζητήματος από τις τράπεζες.
Έτσι, λοιπόν, για κάποιες περιπτώσεις ο εξωδικαστικός συμβιβασμός μπορεί να αποτελέσει μια κάποια λύση.
Μια άλλη λύση μπορούν να βρουν οι δανειολήπτες μέσω των εταιρειών που επαναγοράζουν χρέος και το πωλούν στους ίδιους τους δανειολήπτες κουρεμένο, ενώ συγχρόνως τους δανείζουν για να το αποπληρώσουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις το δάνειο εκ νέου γυρίζει σε ευρώ.
Ο εξωδικαστικός δυστυχώς δεν έχει να προσφέρει ακριβή στοιχεία για το πόσοι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο έχουν αναζητήσει εκεί καταφύγιο, γιατί τα δάνεια όταν καταλήγουν στην πλατφόρμα εμφανίζονται σε ευρώ.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν είναι πολλές οι περιπτώσεις που αναζητούν λύση στο πρόβλημά τους στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού σε ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη κατηγορία δανείων.
