Για τη μεγάλη περιπέτεια της ελληνικής οικονομίας και το πώς αντιμετωπίστηκε μίλησε, μεταξύ άλλων, ο Λάρι Σάμερς, πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ και επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της κυβέρνησης Ομπάμα όταν ξέσπασε η κρίση χρέους το 2010.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Economist Impact SE Europe Events και στον Βασίλη Κωστούλα ο κ. Σάμερς, είπε για τα όσα δραματικά εκτυλίχθηκαν τότε: «Όπως συμβαίνει με όλες τις σοβαρές οικονομικές κρίσεις, είχαμε ένα πρόβλημα κότας και αυγού. Δεν μπορούσε να υπάρξει λύση χωρίς ισχυρή δράση από τη χώρα και η ισχυρή δράση της χώρας δεν μπορούσε να πετύχει χωρίς ισχυρή, υπό όρους στήριξη. Τελικά αυτό έγινε, αλλά χρειάστηκε πολύ χρόνος. Και όταν οι ιστορικοί κοιτάξουν πίσω για την Ελλάδα, θα δουν πιθανότατα μία ολόκληρη γενιά κατά την οποία δεν υπήρξε πρόοδος στο κατά κεφαλήν εισόδημα. Και για μία κοινωνία με το επίπεδο αυτό της δύναμης του μυαλού, της πολυπλοκότητας, της διασύνδεσης και της πρόσβασης που η Ελλάδα έχει, είναι μία τραγωδία επικών διαστάσεων».
Κληθείς να σχολιάσει την άποψη ότι θα έπρεπε να έχει αποφασιστεί «κούρεμα» του ελληνικού χρέους από το 2010, σημείωσε πως κάτι τέτοιο δεν ήταν εφικτό. Δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς να προηγηθεί σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή, σημείωσε. «Νομίζω ότι η δυνατότητα που δόθηκε στην Ελλάδα να επιμηκύνει αισθητά το χρέος της και να κλειδώσει πολύ χαμηλά μακροπρόθεσμα επιτόκια, ακόμη και όταν τα επιτόκια παγκοσμίως αυξάνονταν αισθητά, σε όρους αγοράς αντιπροσώπευε μία πολύ ουσιαστική ελάφρυνση του βάρους του χρέους και επέτρεψε στο φαινόμενο της χιονοστιβάδας να λειτουργήσει πολύ υπέρ της Ελλάδας», εξήγησε.
Ο κ. Σάμερς αναγνώρισε ότι θα μπορούσαν να έχουν γίνει περισσότερα, αλλά σημείωσε πως έγιναν λάθη και στις δύο πλευρές. «Το ΔΝΤ διδάχθηκε πλέον ότι θα πρέπει να επικεντρώνεται λιγότερο στη λιτότητα. Από την άλλη, η Ελλάδα δεν ήταν αθώο θύμα. Ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη την προσέγγιση ορισμένων κυβερνήσεων στα μέσα της δεκαετίας της κρίσης» σχολίασε.
Οι σημερινές απειλές και ευκαιρίες
Επιστρέφοντας στο σήμερα, ο κ. Σάμερς «βλέπει» μεγαλύτερους κινδύνους για την Ευρωζώνη από ό,τι για τις ΗΠΑ, λόγω της γεωπολιτικής αβεβαιότητας και της εγγύτητας με τα πολεμικά μέτωπα. Ποια είναι η μεγαλύτερη γεωπολιτική ανησυχία του; «Με απασχολεί ιδιαίτερα το ενδεχόμενο εμπλοκής του Ιράν σε μια σύγκρουση πλήρους κλίμακας. Δεν είναι το σενάριο που θα περίμενα, αλλά δεν είναι και το σενάριο που μπορώ να αποκλείσω» λέει.
Αναφερόμενος στις επικείμενες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, εκφράζει την εκτίμηση ότι μια επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ πιθανώς και να ευνοούσε την αμερικανική οικονομία βραχυπρόθεσμα, αλλά θα ήταν επιζήμια μακροπρόθεσμα. Ιδίως για την Ευρώπη.
Ο πρώην υπουργός των ΗΠΑ μίλησε και για τις ραγδαίες εξελίξεις στο μέτωπο της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης. Για την OpenAI (στο ΔΣ της οποίας μετέχει) και το ChatGPT, σημειώνει πως η δομή της εταιρείας λαμβάνει υπόψη την ευαισθησία στους κινδύνους που απορρέουν από την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία προσφέρει τεράστιες δυνατότητες, ενώ προσθέτει ότι δεν πρέπει να τη συγκρίνουμε με άλλες εφευρέσεις.
Για τα φαινόμενα αντισημιτισμού στο Χάρβαρντ, τέλος, είπε: «Το να ασκείς κριτική στο Ισραήλ είναι εντάξει. Όμως το να θέτεις το ερώτημα αν το Ισραήλ πρέπει να υπάρχει ως εβραϊκό κράτος είναι κάτι πολύ διαφορετικό και ιδιαίτερα ανησυχητικό».
