Ευκαιρία να γλιτώσουν σημαντικό μέρος από τους φόρους και τα πρόστιμα που τους επέβαλαν οι φορολογικές αρχές δίδει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε χιλιάδες φορολογούμενους με εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις στα δικαστήρια, οι οποίοι είχαν αποκλειστεί από τη δυνατότητα για την εξώδικη επίλυση των υποθέσεών τους.
Το υπουργείο συμπεριέλαβε και αυτούς τους φορολογούμενους στη δυνατότητα εξώδικης επίλυσης των φορολογικών τους διαφορών με δύο καθοριστικές παρεμβάσεις της τελευταίας στιγμής στο κείμενο του άρθρου 48 του πρόσφατα ψηφισθέντος φορολογικού νόμου 5073/2023.
Συγκεκριμένα, όπως προ- κύπτει από το τελικό κείμενο του ψηφισθέντος φορολογικού νόμου, στους δυνάμενους να επιλύσουν εξωδικαστικά τις εκκρεμούσες στα διοικητικά δικαστήρια και στο Συμβούλιο της Επικρατείας φορολογικές τους διαφορές με ευνοϊκούς όρους, περιελήφθησαν, με το άρθρο 48 του νέου νόμου, και οι εξής:
- Όσοι φορολογούμενοι έχουν εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις στα δικαστήρια όχι κατόπιν δικών τους προσφυγών, αλλά κατόπιν προσφυγών του Δημοσίου. Δηλαδή, περιλαμβάνονται πλέον στη δυνατότητα εξώδικης επίλυσης και όσοι δεν έχουν εκ- κινήσει οι ίδιοι τις διαδικασίες προσφυγών στα δικαστήρια, καθώς και όσοι δικαιώθηκαν σε πρώτο ή σε δεύτερο βαθμό από τα διοικητικά δικαστήρια, αλλά κατόπιν προσφυγής του Δημοσίου οι υποθέσεις τους παραπέμφθηκαν για εκδίκαση σε ανώτερο βαθμό, είτε στο Διοικητικό Εφετείο είτε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αντίστοιχα. Η υπαγωγή και αυτών των φορολογουμένων είναι πλέον δυνατή, καθώς την τελευταία στιγμή στο άρθρο 48 του υπό ψήφιση φορολογικού νομοσχεδίου έγινε μια τροποποίηση. Συγκεκριμένα, έγινε προσθήκη μιας ολόκληρης φράσης στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 3 του άρθρου 16 του ν. 4714/2020 για την εξώδικη επίλυση φορολογικών υποθέσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια και το εδάφιο αυτό διαμορφώθηκε πλέον ως εξής: «Ο διάδικος φορολογούμενος σε εκκρεμείς ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων διαφορές από πράξη επιβολής φόρου ή προστίμων κατά τη φορολογική νομοθεσία μπορεί να υποβάλει αίτηση ενώπιον της Επιτροπής της παρ. 1 (εννοείται η Επιτροπή Εξώδικης Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών) με αίτημα την εξώδικη επίλυση της διαφοράς, ανεξάρτητα από το εάν έχει εκκινήσει ο ίδιος τη διαδικασία ενώπιον των ανωτέρω αρμόδιων δικαστηρίων ή όχι».
- Όσοι φορολογούμενοι είχαν εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις στα δικαστήρια, είχαν υποβάλει αιτήσεις ενώπιον της αρμόδιας επιτροπής για την εξώδικη επίλυσή τους και η εξέταση των υποθέσεων αυτών ματαιώθηκε ή απορρίφθηκε από την επιτροπή για ουσιαστικούς λόγους, όμως εκ των υστέρων προέκυψαν νέα στοιχεία ή νέα νομολογία ή εκδόθηκαν αμετάκλητες αποφάσεις ποινικών δικαστηρίων που τους δικαίωσαν.
Συγκεκριμένα, με μια ακόμη τροποποίηση της τελευταίας στιγμής στο άρθρο 48 του φορολογικού νομοσχεδίου στο πέμπτο και τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 16 του ν. 4714/2020, το οποίο έλεγε ότι «σε υποθέσεις για τις οποίες είχε υποβληθεί αίτηση (εξώδικης επίλυσης) και απορρίφθηκαν από την επιτροπή για τυπικούς λόγους, επιτρέπεται η υποβολή νέας αίτησης…» παρενεβλήθη, μετά τις λέξεις «για τυπικούς λόγους», η φράση «καθώς και σε υποθέσεις ματαιωθείσες ή απορριφθείσες για τις οποίες έχουν προκύψει νέα στοιχεία ή νομολογία ή έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση ποινικού δικαστηρίου…».
Κατά τα λοιπά, η διάταξη του άρθρου 48 του φορολογικού νομοσχεδίου, που εν τέλει ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία από τη Βουλή, προβλέπει εκ νέου παρατάσεις στις προθεσμίες υποβολής και εξέτασης αιτήσεων εξώδικης επίλυσης φορολογικών διαφορών ενώπιον της επιτροπής του υπουργείου Οικονομικών που συστήθηκε με τον ν. 4714/2020, δίδοντας νέα ευκαιρία εξώδικης επίλυσης και σε όσους είχαν ήδη προσφύγει στην επιτροπή αυτή αλλά εκείνη δεν πρόλαβε να εξετάσει τις υποθέσεις τους.
Προβλέπει, συγκεκριμένα, ότι η επιτροπή για την εξώδικη επίλυση των φορολογικών διαφορών που εκκρεμούν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων θα μπορεί να δέχεται αιτήσεις για την επίλυση αυτών των διαφορών μέχρι και τις 30 Ιουνίου 2024. Προβλέπει επίσης ότι η εξέταση των αιτήσεων πρέπει να ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 31-10-2024 και τα πρακτικά εξώδικης επίλυσης να έχουν εκδοθεί έως τις 31-12-2024. Όσες αιτήσεις δεν θα έχουν εξεταστεί έως τις 31-10-2024 θα θεωρείται ότι απορρίφθηκαν σιωπηρά και θα επανεισάγονται για εκδίκαση στα αρμόδια δικαστήρια.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τον αρχικό ιδρυτικό της νόμο 4714/2020, η εν λόγω επιτροπή απαρτίζεται από πρώην δικαστικούς λειτουργούς και μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και έχει την αρμοδιότητα να εξετάζει αιτήσεις εξώδικης επίλυσης φορολογικών διαφορών από πράξεις επιβολής φόρου ή προστίμων.
Συγκεκριμένα, όσοι φορολογούμενοι δεν δικαιώθηκαν από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ και ως εκ τούτου ήταν υποχρεωμένοι να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια και εν συνεχεία στο ΣτΕ, βάσει του ν. 4714/2020 έχουν μια ακόμη ευκαιρία εξωδικαστικού συμβιβασμού με το Δημόσιο, καθώς μπορούν να προσφεύγουν στην επιτροπή αυτή, η οποία έχει αρμοδιότητες να διαγράφει μερικώς ή και ολοσχερώς ποσά φόρων, προσαυξήσεων, τόκων και προστίμων που έχουν επιβληθεί από τις φοροελεγκτικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ. Επιπλέον, η επιτροπή αυτή, σε κάθε περίπτωση κατά την οποία αποφαίνεται ότι τα ποσά που πρέπει να πληρώσει τελικά στις υπηρεσίες της ΑΑ- ΔΕ ο προσφεύγων σ’ αυτήν φορολογούμενος, είναι μικρότερα από τα αρχικώς καταλογισθέντα, παρέχει στον προσφεύγοντα τη δυνατότητα να ρυθμίσει τη μειωμένη οφειλή του επιτρέποντας σ’ αυτόν να καταβάλει εφάπαξ μόνο το 30% του τελικώς βεβαιωμένου χρέους του και το υπόλοιπο 70% είτε με περαιτέρω έκπτωση 75% είτε σε 2 έως 24 μηνιαίες δόσεις με εκπτώσεις από 35% έως και 65%.
Κάθε προσφυγή στην επιτροπή αυτή του υπουργείου Οικονομικών πρέπει υποχρεωτικά να περιλαμβάνει έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω ισχυρισμούς:
- Παραγραφή του Δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει στον επίδικο φόρο λόγω παρόδου του χρόνου εντός του οποίου η Φορολογική Διοίκηση είχε δικαίωμα να διενεργήσει τον φορολογικό έλεγχο ή να καταλογίσει τη φορολογική οφειλή.
- Παραγραφή του Δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τον επίδικο φόρο λόγω λήψης φορολογικού πιστοποιητικού χωρίς επιφύλαξη.
- Εσφαλμένο καταλογισμό του φόρου λόγω πρόδηλης έλλειψης φορολογικής υποχρέωσης ή αριθμητικού σφάλματος.
- Αναδρομική εφαρμογή της ευμενέστερης φορολογικής κύρωσης.
- Μείωση του πρόσθετου φόρου, του τόκου, των προσαυξήσεων και των προστίμων.
Για όσο διάστημα η υπόθεση εκκρεμεί ενώπιον της επιτροπής αυτής του υπουργείου Οικονομικών, τυχόν εκκρεμούσα δίκη ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας ή του αρμοδίου τακτικού διοικητικού δικαστηρίου αναστέλλεται. Η αναστολή δεν καταλαμβάνει την προσωρινή δικαστική προστασία.
Η επιτροπή ελέγχει τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς με βάση τη νομολογία. Μπορεί να προτείνει την εν όλω ή εν μέρει αποδοχή ή την απόρριψη του αιτήματος και να υποβάλει, σε κάθε περίπτωση, συγκεκριμένη θετική ή απορριπτική πρόταση στον αιτούντα.
Η πρόταση της επιτροπής περιέχει επαρκή αιτιολογία και κοινοποιείται στον αιτούντα σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4174/2013. Εάν ο αιτών αποδεχθεί την πρόταση της επιτροπής εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών συντάσσεται σχετικό πρακτικό εξώδικης επίλυσης.
Η αποδοχή επιβεβαιώνεται με την υπογραφή της πρότασης από τον αιτούντα. Μερική αποδοχή της πρότασης της επιτροπής δεν επιτρέπεται. Το πρακτικό εξώδικης επίλυσης είναι εκτελεστός τίτλος και το αναγραφόμενο σε αυτό ποσό βεβαιώνεται ως δημόσιο έσοδο. Το ως άνω πρακτικό επιλύει αμετάκλητα την εκκρεμή διαφορά και δεν μπορεί να προσβληθεί με κανένα ένδικο βοήθημα ή μέσο, εφόσον επί του συνολικού ποσού που προκύπτει για τον φορολογούμενο, καταβληθεί ποσοστό τουλάχιστον 30% του κυρίου φόρου που οφείλεται εντός πέντε (5) εργασίμων ημερών από την υπογραφή του και χωρήσει νομίμως η εξόφληση του υπολοίπου αυτού, είτε εφάπαξ με έκπτωση 75% επί των πρόσθετων φόρων, των τόκων, των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής και των προστίμων είτε σε 2 έως 24 μηνιαίες δόσεις με εκπτώσεις 35% έως 65% επί των πρόσθετων φόρων, των τόκων, των προσαυξήσεων και των προστίμων.
Μόνο δικαστικοί
Πρόεδρος εκάστου Τμήματος της Επιτροπής είναι πρώην δικαστικός λειτουργός των Διοικητικών Δικαστηρίων με βαθμό τουλάχι- στον προέδρου Εφετών. Μέλη εκάστου Τμήματος είναι πρώην δικαστικός λειτουργός των Διοικητικών Δικαστηρίων με βαθμό τουλάχιστον εφέτη και ένα μέλος του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Στα Τμήματα εισηγούνται χωρίς δικαίωμα ψήφου εφοριακοί υπάλληλοι. Δηλαδή, για την τύχη των φορολογικών υποθέσεων αποφασίζουν μόνο οι δικαστές. Τα μέλη της επιτροπής για εξώδικη περαίωση είναι πρώην δικαστικοί, ενώ εισηγήσεις κάνουν εφοριακοί υπάλληλοι, χωρίς όμως δικαίωμα ψήφου. Η εξέταση των αιτήσεων για εξώδικη περαίωση πρέπει να ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 31-10- 2024 και τα πρακτικά εξώδικης επίλυσης να έχουν εκδοθεί έως τις 31-12-2024.
Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί
Η αίτηση υποβάλλεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, στον ιστότοπο www.eefdd.gr, και ο αιτών λαμβάνει ειδοποίηση ηλεκτρονικά για την καταχώρηση της αίτησής του και δύναται να παρακολουθεί την πορεία της στον ως άνω ιστότοπο. Οι γραμματείς της επιτροπής, αμελλητί, ενημερώνουν ηλεκτρονικά το Συμβούλιο της Επικρατείας ή το αρμόδιο Τακτικό Διοικητικό Δικαστήριο περί της υποβολής της αίτησης εξώδικης επίλυσης της διαφοράς.
Υπογραφή από δικηγόρο Σημειώνεται, δε, πως η αίτηση υπογράφεται από δικηγόρο και αναφέρει το όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, αριθμό φορολογικού μητρώου, την ηλεκτρονική διεύθυνση και την ακριβή διεύθυνση της κατοικίας του φορολογουμένου του νόμιμου αντιπροσώπου του και του αντικλήτου του, εφόσον έχει ορισθεί, αν υποβάλλεται δε από νομικό πρόσωπο, ένωση προσώπων ή ομάδα περιουσίας, την επωνυμία και την έδρα τους, τον αριθμό φορολογικού μητρώου, καθώς και το όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, αριθμό φορολογικού μητρώου, ηλεκτρονική διεύθυνση και την ακριβή διεύθυνση της κατοικίας και του χώρου εργασίας του νομίμου εκπροσώπου τους.
Προκειμένου να γίνει αποδεκτή η αίτηση πρέπει να κατατεθούν ηλεκτρονικά και τα ανάλογα δικαιολογητικά έγγραφα, όπως:
Οι εκδοθείσες καταλογιστικές πράξεις της Φορολογικής Αρχής και οι σχετικές εκθέσεις ελέγχου.
Τυχόν ασκηθείσα κατά αυτών ενδικοφανής προσφυγή, με την τυχόν απόφαση που εκδόθηκε επ’ αυτής ή τυχόν στοιχεία περί της σιωπηρής απόρριψής της.
Όλα τα δικόγραφα των προηγούμενων σταδίων της υπόθεσης.
Τυχόν δικαστικές αποφάσεις, που έχουν εκδοθεί έως τη στιγμή εκείνη στο πλαίσιο της οικείας διαφοράς.
Στοιχεία αποδεικτικά του εμπροθέσμου του εκκρεμούντος ενδίκου βοηθήματος ή μέσου. Βεβαίωση της Γραμματείας του Δικαστηρίου, στο οποίο εκκρεμεί η υπόθεση, όπου αναγράφεται η ηλεκτρονική της διεύθυνση και βεβαιώνεται ότι η υπόθεση δεν έχει συζητηθεί.
Η βεβαίωση αυτή πρέπει να φέρει ημερομηνία έως και πέντε (5) εργάσιμες ημέρες πριν από την υποβολή της αίτησης.
Η πληρεξουσιότητα του υποβάλλοντος την αίτηση δικηγόρου, η οποία παρέχεται με ιδιωτικό έγγραφο με βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής ή με εξουσιοδότηση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr). Προκειμένου για νομικά πρόσωπα, συνυποβάλλονται επιπροσθέτως τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη νομιμοποίηση του νομίμου εκπροσώπου τους.
Σαρωμένη υπεύθυνη δήλωση των διαπιστευμένων προσώπων του άρθρου 2 για την ορθότητα και ακρίβεια των δηλωθέντων προσωπικών στοιχείων στο ηλεκτρονικό σύστημα της επιτροπής με βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής ή μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr). Προκειμένου για δικηγόρους απαιτείται επιπροσθέτως η ανάρτηση σαρωμένου αντιγράφου της δικηγορικής ταυτότητας.
Το ηλεκτρονικό σύστημα της επιτροπής επιτρέπει την υποβολή των συμπληρωματικών της αίτησης εγγράφων, μέχρι την ημερομηνία χρέωσης της υπόθεσης σε Τμήμα και πάντως το αργότερο έως την 31η Δεκεμβρίου 2020.
Αίτηση που δεν συνοδεύεται από τα έγγραφα των προηγουμένων εδαφίων απορρίπτεται ως απαράδεκτη.
