Τετάρτη απόγευμα: Λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα και το τέλος της χρονιάς, το Ecofin θα προσπαθήσει να λύσει τον «Γόρδιο Δεσμό»: Να καταλήξει δηλαδή σε συμφωνία για τους δημοσιονομικούς κανόνες που θα περιληφθούν στο νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Η συνεδρίαση θα γίνει με τηλεδιάσκεψη και πρόθεση των υπουργών Οικονομικών των 27 είναι να κλείσουν επιτέλους τα τελευταία ζητήματα που απομένουν. «Το βασικότερο αγκάθι ουσιαστικά, είναι αν θα συμπεριληφθούν ή όχι οι τόκοι του χρέους στην πορεία προσαρμογής από το 2025 έως το 2027», τονίζουν στη «Ναυτεμπορική», Ευρωπαίοι αξιωματούχοι που έχουν γνώση των διαπραγματεύσεων, στις οποίες πρωτοστατεί η απερχόμενη ισπανική προεδρία.
Το «αγκάθι» αυτό έχει φυτρώσει λόγω της αρνητικής στάσης επτά χωρών που αντιτάσσονται σθεναρά στην αφαίρεση των τόκων του χρέους από τους υπολογισμούς για τα ελλείμματα. Οι 27 έχουν μέχρι τώρα καταλήξει να διατηρηθούν ανέπαφοι οι αρχικοί στόχοι για το έλλειμμα και το χρέος, για να αποφευχθεί μια επώδυνη αλλαγή της συνθήκης. Ωστόσο, οι λεγόμενες «μικρές φειδωλές χώρες» -Ολλανδία, Φινλανδία, η Δανία, Σουηδία, Αυστρία, Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία- έχουν αντιταχθεί στην αφαίρεση των τόκων του χρέους από τον υπολογισμό των οδών διαρθρωτικής προσαρμογής.
Στόχος οι «αδηφάγες χώρες»
Οι επτά θεωρούν ότι οι χώρες πρέπει να λάβουν υπόψη τους αυτό το κόστος όταν χαράσσουν τους δρόμους των δαπανών τους. Ισχυρίζονται μάλιστα ότι η αφαίρεση του κόστους των τόκων του χρέους από τους υπολογισμούς μπορεί να δώσει ένα αθέμιτο πλεονέκτημα σε «αδηφάγες χώρες», όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα κρύβουν το πραγματικό μέγεθος των δημοσιονομικών προβλημάτων τους. Στην πραγματικότητα όμως, οι δαπάνες για τόκους εξαρτώνται μόνο από μία μεταβλητή, το μέσο κόστος του χρέους, το οποίο με τη σειρά του εξαρτάται από το επίπεδο των επιτοκίων.
Υπάρχουν επίσης πολλές χώρες που θα μπορούσαν να είναι αντιμετωπίσουν στο άμεσο μέλλον μεγαλύτερα ελλείμματα -Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Λετονία, Μάλτα, Σλοβενία και Σλοβακία, είναι μερικές- και οι μεγαλύτερες από αυτές είναι όλες μεσογειακές…
«Δεν είναι ρεαλιστικό, οι χώρες των οποίων το χρέος υπερβαίνει το 90% του ΑΕΠ, να αναγκάζονται διά ροπάλου να έχουν 3% έλλειμμα και ετήσια μείωση του χρέους κατά 1% ετησίως» τονίζουν στη «Ν» οι ίδιες πηγές και εξηγούν: «Και αυτό όχι γιατί απλά δεν είναι επιτεύξιμοι στόχοι, αλλά ούτε καν εφικτοί, καθώς δεν εξαρτώνται μόνο από τις αρετές των κυβερνήσεων»
Γερμανικός «κορσές»
Στο περιθώριο της τελευταίας συνάντησης του Ecofin, ο νέο-φιλελεύθερος Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, δήλωσε «πεπεισμένος ότι το υπερβολικό δημοσιονομικό έλλειμμα (επομένως πάνω από το 3% του ΑΕΠ) πρέπει να μειωθεί και δεν δικαιολογείται διαφορά μεταξύ της προληπτικής και της διορθωτικής διάστασης των κανόνων και για την τελευταία δεν χρειάζεται να αλλάξουν οι κανόνες που ήδη παρέχουν ευελιξία».
«Ατυπος» επικεφαλής των φειδωλών χωρών, ο Λίντνερ δείχνει ότι το Βερολίνο παραμένει άκαμπτο στη θέση του «όλες οι ενέργειες να ρυθμίζονται από ορισμένους κανόνες, όπως ορίζονταν π.χ. προηγουμένως και δεν μπορούν να τροποποιηθούν ούτε να παρεκκλίνουν κατά την εκτέλεσή τους», τονίζουν οι ίδιες πηγές στη «Ν».
Από την έναρξη των διαπραγματεύσεων, η Γερμανία πιέζει για τη θέσπιση ορισμένων διασφαλίσεων που δεσμεύουν τα κράτη μέλη να μειώσουν τα επίπεδα του χρέους τους. Ένας «κορσές» που, αρχικά, απέρριψαν η Γαλλία και η Ιταλία.
Τι έχει συμφωνηθεί μέχρι τώρα
Το κείμενο που συμφωνήθηκε μέχρι στιγμής ορίζει ετήσια μείωση 1% του χρέους για τις χώρες που υπερβαίνουν τα επίπεδα του 90% ως προς το ΑΕΠ και 0,5% για εκείνα τα κράτη μέλη των οποίων το χρέος κυμαίνεται μεταξύ 60% και 90% του ΑΕΠ. Μια μέτρηση που μεταφράζεται και στο «δημοσιονομικό μαξιλάρι», καθώς θέτει στόχο για έλλειμμα 1,5% για την πρώτη περίπτωση και 2% στη δεύτερη περίπτωση.
Επιπλέον, οι κανονισμοί που συμφωνήθηκαν από τις χώρες, οι οποίοι αργότερα θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θεσπίζουν μια νέα παράμετρο για να θεσπιστεί το άνοιγμα των διαδικασιών για υπερβολικό έλλειμμα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάζει τις δαπάνες και θα καθορίζει ότι οι χώρες δεν συσσωρεύουν ετήσιες αποκλίσεις μεγαλύτερες από 0,5% ή 0,75% στην τετραετή περίοδο προσαρμογής. Αν υπάρξει υπέρβαση αυτών των ορίων, η Κομισιόν θα κινήσει διαδικασία επιβολής κυρώσεων ποινών.
Σε κάθε περίπτωση, η Ευρώπη θα έπρεπε να δεσμευτεί για την πολιτική ένωση και οικονομική εξισορρόπηση των ευρωπαϊκών κρατών, αντί να εξελίσσεται σε «φειδωλό λογιστή» .
Διαβάστε επίσης:
Δημοσιονομικοί κανόνες: Έκτακτη σύνοδος Ecofin στις 20 Δεκεμβρίου μέσω τηλεδιάσκεψης
Ecofin: Νέο αδιέξοδο για το Σύμφωνο Σταθερότητας, αλλά με θετικές προοπτικές λύσης
