Εντός του 2024 αναμένεται να γίνουν γνωστές οι αποφάσεις του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναφορικά με τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες των περιοχών στους δήμους που υπέβαλλαν ένσταση ζητώντας επανακαθορισμό και μείωση της τιμής των ακινήτων.
Ωστόσο το 2024 αναμένεται να εφαρμοστεί ένα νέο πληροφοριακό σύστημα προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στο φορολογικό νομοσχέδιο που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από το ΥΠΕΘΟ. Βασικός στόχος η εξίσωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις εμπορικές.
Το νέο σύστημα ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα προχωρά στην αυτόματη αναπροσαρμογή των φορολογητέων αντικειμενικών αξιών των ακινήτων στα επίπεδα των πραγματικών τιμών της κτηματαγοράς. Θα ονομάζεται Μητρώο Ακινήτων, θα συλλέγει πληροφορίες για τις διακυμάνσεις των τιμών των ακινήτων στην αγορά και θα προσαρμόζει το ύψος των φορολογητέων αντικειμενικών τιμών ζώνης ανά τετραγωνικό μέτρο σε τέτοια επίπεδα ώστε οι τελικές φορολογητέες αξίες που θα προκύπτουν να ταυτίζονται με τις εμπορικές τιμές.
Από κόσκινο οι ενστάσεις των δήμων
Τα πρώτα μηνύματα από την αρμόδια Επιτροπή του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας που έχει αναλάβει την εξέταση των ενστάσεων των δήμων δεν είναι ενθαρρυντικά. Πληροφορίες αναφέρουν ότι πολλές από τις ενστάσεις απορρίπτονται ως μη επαρκώς στοιχειοθετημένες. Μάλιστα φαίνεται ότι εννέα στους δέκα δήμους δεν έχουν επισυνάψει τεκμηρίωση του αιτήματος τους και αποδεικτικά στοιχεία προς την αρμόδια επιτροπή τα οποία αποδεικνύουν, όπως προβλέπονταν στη σχετική απόφαση, τους ακριβείς λόγους για τους οποίους πρέπει να μειωθούν οι τιμές.
Εδώ και ένα χρόνο οι μισοί δήμοι της χώρας, περίπου 145 στον αριθμό, έχουν υποβάλλει ένσταση με το αιτιολογικό ότι οι τιμές που είχαν καθοριστεί, τον Ιανουάριο του 2022, ήταν υψηλότερες από ότι θα έπρεπε. Ωστόσο, από τότε μέχρι σήμερα σε πολλές περιοχές τα πράγματα έχουν αλλάξει με τις τιμές των ακινήτων να έχουν αυξηθεί σημαντικά και την «ψαλίδα» μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών αξιών να έχει διευρυνθεί.
Μόλις η επιτροπή ολοκληρώσει τον έλεγχο των αιτήσεων θα πιάσουν δουλειά οι ιδιώτες εκτιμητές οι οποίοι θα προχωρήσουν στον επαναπροσδιορισμό των τιμών ζώνης στις περιοχές για τις οποίες η επιτροπή διαπιστώσει υπέρμετρες αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες. Όπως όλα δείχνουν οι όποιες ανατροπές γίνουν θα είναι εξαιρετικά στοχευμένες.
Στην Αττική μόνο, εκτός από τον Δήμο Αθηναίων, αιτήματα για μείωση των τιμών ζώνης έχουν υποβληθεί επίσης από τους Δήμους Γλυφάδας, Καλλιθέας, Αμαρουσίου, Βριλησσίων, Ζωγράφου, Αγίου Δημητρίου, Παλλήνης και Μοσχάτου-Ταύρου. Στο Μαρούσι ζητείται η γενική μείωση των αντικειμενικών αξιών στις περιοχές με χρήση αμιγούς κατοικίας, ώστε αυτές να επιστρέψουν στο επίπεδο που βρίσκονταν το 2018. Στον κατάλογο των δήμων που ζητούν μείωση των αντικειμενικών αξιών περιλαμβάνονται επίσης Κόρινθος, Καλαμάτα, Ρόδος, Κιλκίς, Πύλος, Σάμος, Κέρκυρα, Πάτρα, Πύργος, Ιθάκη, Κομοτηνή.
Νέο σύστημα αντικειμενικών από το 2024
Στο φορολογικό νομοσχέδιο προωθείται η δημιουργία «Ολοκληρωμένου Γεωπληροφοριακού Συστήματος Μαζικής Εκτίμησης Αξίας Ακινήτων» στο οποίο θα πραγματοποιείται συγκεντρωτικά μαζική εκτίμηση της αξίας ακινήτων.
Πρόκειται για το Μητρώο Ακινήτων, ένα σύστημα που θα καθορίζει τις τιμές-εφορίας των ακινήτων με βάση πλέον τις τιμές της αγοράς και όχι με βάση τις αντικειμενικές τιμές όπως συμβαίνει μέχρι τώρα.
Στην ουσία οι αντικειμενικές αξίες θα «αντικατασταθούν» από το νέο σύστημα το οποίο θα καθορίζει τις τιμές με τις οποίες θα επιβάλλονται φόροι μεταβίβασης και φόροι κατοχής ακινήτων (ΕΝΦΙΑ, δημοτικά τέλη κ.λπ.) και συνολικά 20 φόροι που βαρύνουν σήμερα τα ακίνητα. Το νέο ηλεκτρονικό σύστημα, θα λαμβάνει υπόψη και θα προσομοιώνει τις επικρατούσες συνθήκες της αγοράς ακινήτων και των τάσεων της αγοράς, βάσει στατιστικών μεθόδων διαχείρισης και ανάλυσης δεδομένων, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς βέλτιστες πρακτικές.
Τα στοιχεία θα αντλούνται αυτόματα από διάφορες πηγές όπως φορείς του Δημοσίου, κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας για τη διεξαγωγή τοπικών εκτιμήσεων και άντληση σχετικών πληροφοριών, Τράπεζα της Ελλάδος, συμβολαιογράφοι, εταιρείες real estate, κ.α..
