Πρόσθετες φοροπαγίδες για χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους – πέραν αυτών που ήδη έχουν στηθεί μέσω του τεκμαρτού προσδιορισμού των φορολογητέων εισοδημάτων τους σε σημαντικά υψηλότερα επίπεδα των δηλωθέντων – αλλά και νέες εξαιρέσεις από το επαχθές αυτό σύστημα φορολόγησης – πέραν αυτών που ήδη είχαν ανακοινωθεί – περιλαμβάνει το κείμενο του φορολογικού νομοσχεδίου, όπως τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Οι αλλαγές που επήλθαν στις διατάξεις αφορούν στην αύξηση του ορίου προσωπικών δαπανών που πρέπει να καλύπτουν οι αυτοαπασχολούμενοι κάθε χρόνο με ηλεκτρονικές πληρωμές, στη μη αναγνώριση της δήλωσης ζημιών, στην πλήρη εξαίρεση των αναπήρων σε ποσοστό 80% και άνω από το νέο σύστηνα φορολόγησης, στη μείωση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος για όσους φορολογούνται με το νέο σύστημα καθώς επίσης και στην δυνατότητα εξαίρεσης από την τεκμαρτή φορολόγηση για τις εγκυμονούσες αυτοαπασχολούμενες.
Οι σημαντικότερες αλλαγές – προσθήκες
Αναλυτικά, οι διατάξεις του νομοσχεδίου για το νέο σύστημα αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων περιλαμβάνουν 6 σημαντικές προσθήκες – αλλαγές που προβλέπουν ότι:
1) Το ελάχιστο ετήσιο κέρδος, δηλαδή το μίνιμουμ όριο φορολογητέου εισοδήματος που θα προσδιορίζεται για κάθε αυτοαπασχολούμενο με το νέο σύστημα, εφόσον είναι μεγαλύτερο από το δηλωθέν, θα λαμβάνεται υπόψη ως το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα (παράγραφος 4 άρθρου 13). Αυτό σημαίνει ότι βάσει του τεκμαρτού ελαχίστου κέρδους και όχι του δηλούμενου θα υπολογίζεται πλέον για τους αυτοαπασχολούμενους το ποσό των προσωπικών δαπανών για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών που πρέπει να εξοφλούν με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, ώστε να μην επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρο εισοδήματος 22%. Το ποσό που πρέπει να καλυφθεί προκύπτει με την εφαρμογή συντελεστή 30% επί του πραγματικού ετησίου εισοδήματος. Με δεδομένο ότι μέχρι πέρυσι, για την πλειονότητα των αυτοαπασχολουμένων, το όριο προσωπικών δαπανών που έπρεπε να καλύπτουν με ηλεκτρονικές πληρωμές υπολογιζόταν στο 30% επί των χαμηλών δηλούμενων εισοδημάτων τους κι ότι από δω και πέρα θα πρέπει να υπολογίζεται στο 30% επί των πολύ πιο υψηλών τεκμαρτών εισοδημάτων τους, προκύπτει γι’ αυτούς ξαφνικά η υποχρέωση να καλύπτουν κάθε χρόνο πολύ μεγαλύτερα ποσά προσωπικών δαπανών με ηλεκτρονικές πληρωμές. Η αλλαγή αυτή θα ισχύσει αναδρομικά από το 2023, καθώς το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί από τα εισοδήματα της φετινής χρήσης, σύμφωνα με το νομοσχέδιο. Συνεπώς, χιλιάδες αυτοαπασχολούμενοι θα πρέπει μέσα στις ελάχιστες ημέρες που απομένουν μέχρι τη λήξη του 2023 να προλάβουν να καλύψουν πολύ πιο υψηλά ποσά προσωπικών δαπανών με ηλεκτρονικές πληρωμές από αυτά που συνήθιζαν να καλύπτουν τα προηγούμενα χρόνια. Και είναι αμφίβολο εάν όλοι θα προλάβουν να καλύψουν τόσο απότομα αυξημένα όρια δαπανών με ηλεκτρονικές πληρωμές, οπότε υπάρχει κίνδυνος πολλοί να αφήσουν ακάλυπτα μεγάλα ποσά και επ’ αυτών να αναγκαστούν να πληρώσουν ως επιπλέον φόρο το “πέναλτυ” του 22% που προβλέπει η ήδη ισχύουσα νομοθεσία (για την υποχρέωση κάλυψης του 30% του ετησίου εισοδήματος με ηλεκτρονικές πληρωμές δαπανών για αγορές αγαθών και παροχή υπηρεσιών).
2) Τυχόν δηλούμενη ζημία από αυτοαπασχολούμενο δεν θα αναγνωρίζεται και δεν θα μπορεί να μεταφερθεί για έκπτωση από τα δηλούμενα εισοδήματα των επομένων πέντε φορολογικών ετών (άρθρο 11). Ως τελικό πραγματικό φορολογητέο εισόδημα θα θεωρείται το τεκμαρτώς προσδιοριζόμενο με το νέο σύστημα, οπότε ουσιαστικά καταργείται η δυνατότητα δήλωσης ζημίας και μεταφοράς της για έκπτωση από τα φορολογητέα εισοδήματα των επομένων πέντε ετών.
3) Οι αυτοαπασχολούμενοι που είναι ανάπηροι σε ποσοστό 80% και άνω θα εξαιρούνται πλήρως από το νέο σύστημα τεκμαρτής φορολόγησης (παράγραφος 2 άρθρου 15). Αρχικά, είχε ανακοινωθεί ότι για τους συγκεκριμένους φορολογούμενους, το ελάχιστο ετήσιο κέρδος που θα προκύπτει με τον τεκμαρτό προσδιορισμό του νέου συστήματος των αντικειμενικών κριτηρίων θα λαμβάνεται υπόψη μειωμένο κατά 50%.
4) Και οι αυτοαπασχολούμενοι που αποκτούν εισοδήματα από αγροτικές δραστηριότητες θα γλιτώνουν από τον καταλογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος καθώς προστέθηκε και γι’ αυτούς μερική εξαίρεση σύμφωνα με την οποία το όποιο ελάχιστο ετήσιο κέρδος προσδιορίζεται γι’ αυτούς με τα νέα αντικειμενικά κριτήρια ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα θα μειώνεται κατά το ποσό του εισοδήματος από αγροτικές δραστηριότητες (άρθρο 14).
5) Η προκαταβολή φόρου εισοδήματος, η οποία υπολογίζεται σήμερα με συντελεστή 55% επί του κύριου φόρου εισοδήματος για κάθε αυτοαπασχολούμενο, θα μειώνεται εφόσον το φορολογητέο εισόδημά του προσδιορίζεται με τα αντικειμενικά κριτήρια. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι το ποσό της προκαταβολής φόρου που αντιστοιχεί στο πρόσθετο ποσό εισοδήματος, το οποίο προκύπτει βάσει των αντικειμενικών κριτηρίων, θα υπολογίζεται με συντελεστή μειωμένο κατά 50%, από 55% σε 27,5% (άρθρο 18).
6) Και οι εγκυμονούσες αυτοαπασχολούμενες και αυτές που βρίσκονται σε περίοδο λοχείας θα μπορούν να εξαιρεθούν από τη φορολόγηση με το νέο σύστημα (παράγραφος 3δ άρθρου 13). Αρκεί να προσκομίσουν δικαιολογητικά από τα οποία θα προκύπτει η κατάστασή τους αυτή που δεν τις επέτρεψε να ασκήσουν κανονικά τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες.
Όλο το νομοσχέδιο:
ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
