Αλλαγές στον τρόπο καταβολής του επιδόματος ανεργίας, ετοιμάζει η ΔΥΠΑ (τ. ΟΑΕΔ), με αύξηση του ποσού στους δικαιούχους, καθώς θα συνδέεται με το μισθό της τελευταίας τριετίας, αλλά και πιθανή σύνδεσή του με την κατάρτιση.
Η διαδικασία που θα εκκινήσει εντός του α’ εξαμήνου του 2024, αρχικά θα έχει πιλοτική μορφή. Σε πανελλαδικό επίπεδο και συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές που θα επιλεχθούν, αναμένεται να καλύψει έως 20.000 δικαιούχους. Στις παρεμβάσεις που πρόκειται να γίνουν, εξετάζεται και το ενδεχόμενο να υπάρξει επιμήκυνση του χρόνου καταβολής του επιδόματος, που σήμερα χορηγείται για 12 μήνες. Ταυτόχρονα, ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο να καταργηθεί το επίδομα που λαμβάνουν οι μακροχρόνια άνεργοι (200 ευρώ) και να απορροφηθεί στο νέο μοντέλο καταβολής.
Ουσιαστικά, στα σενάρια που επεξεργάζεται η διοίκηση της ΔΥΠΑ, έχοντας και την στήριξη εξωτερικής εταιρίας, που πραγματοποιεί τον ανάλογο τεχνικό έλεγχο της διαδικασίας, το βασικότερο περιλαμβάνει την κλιμακωτή υποχώρηση του επιδόματος, κάθε τρεις μήνες. Για το πρώτο τρίμηνο, ο δικαιούχος θα λαμβάνει ως επίδομα, ποσοστό έως 65% του μέσου όρου του μισθού του, κατά την τελευταία τριετία πριν απολυθεί. Άρα, στο ενδεχόμενο που αυτός ο μέσος όρος είναι 1.000 ευρώ, τότε ο άνεργος για τρεις μήνες θα λαμβάνει ως επίδομα ανεργίας, 650 ευρώ το μήνα. Στη συνέχεια για το β’ τρίμηνο της ανεργίας, το επίδομα θα υποχωρεί στο 60% και για το τρίτο τρίμηνο στο 55% του μέσου όρου του μισθού του ανέργου, όπως αυτό προκύπτει από την τελευταία τριετία της εργασίας του. Για το δ’ τρίμηνο, μέχρι δηλαδή να συμπληρωθεί ένα έτος καταβολής επιδόματος, ο δικαιούχος θα λαμβάνει το ποσό που είναι σήμερα η εν λόγω παροχή, δηλαδή 479 ευρώ. Στο ανώτατο πεδίο, το αντίστοιχο όριο που αναμένεται να τεθεί θα είναι στα επίπεδα των 1.200 – 1.300 ευρώ. Άρα το επίδομα ανεργίας δεν θα μπορεί να είναι μικρότερο από το σημερινό (479 ευρώ), αλλά ούτε και μεγαλύτερο από 1.200 – 1.300 ευρώ, με βάση το μισθό που λάμβανε ο άνεργος κατά την τελευταία τριετία.
Προγράμματα κατάρτισης και δεξιοτήτων
Ταυτόχρονα, θα υπάρχει σύνδεση του ανέργου με τα προγράμματα κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων που αναπτύσσονται ραγδαία από τη ΔΥΠΑ. Ουσιαστικά, θα παρέχεται το συγκεκριμένο κίνητρο ώστε ο άνεργος να μπορεί να παρακολουθήσει ενεργά κάποιο από τα προγράμματα αυτά, έτσι ώστε να λάβει το αντίτιμο της συμμετοχής του, που είναι 1.000 ευρώ, αφού λάβει την ανάλογη πιστοποίηση. Όμως για το διάστημα που θα συμμετάσχει σε αυτά, το επίδομα ανεργίας θα μειώνεται ή θα αναστέλλεται η καταβολή του. Το τελευταίο στοιχείο, μένει να καθοριστεί από τη διοίκηση της ΔΥΠΑ, σε σχέση και με τα δημοσιονομικά περιθώρια που θα υπάρχουν για τη χορήγηση επιδομάτων ανεργίας από τον Οργανισμό.
Σπονδυλωτή διαδικασία καταβολής
Η κεντρική ιδέα πάντως είναι να μην αλλάξει το συνολικό ποσό που λαμβάνει ο άνεργος, υπό μορφή επιδόματος, σε ετήσια βάση. Έως τώρα, ο δικαιούχος επιδοτείται με ένα ποσό 479 ευρώ για 12 μήνες, συν τα δώρα, που προκύπτει σε σχέση με τον εκάστοτε κατώτατο μισθό που καταβάλλεται στον ιδιωτικό τομέα. Άρα ετησίως, λαμβάνει 6.706 ευρώ.
Η σπονδυλωτή διαδικασία καταβολής του επιδόματος, στόχο έχει την γρήγορη επαναφορά του ανέργου, στην αγορά εργασίας, αξιοποιώντας και τα προγράμματα κατάρτισης. Σε κάθε περίπτωση πάντως, αν αυτός ο στόχος δεν επιτευχθεί, το συνολικό ποσό που θα λαμβάνει ο άνεργος ως επιδότηση, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το σημερινό όριο των 6.706 ευρώ. Με τον τρόπο αυτό, εκτιμάται ότι θα γίνει πιο ενεργή η αναζήτηση εργασίας από την πλευρά του ανέργου, καθώς θα γνωρίζει ότι σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, θα πάψει να λαμβάνει επιδότηση.
Παράδειγμα
Αν για παράδειγμα, ο άνεργος με 1.000 ευρώ μισθό την προηγούμενη τριετία λάβει για το πρώτο τρίμηνο, επίδομα ανεργίας 650 ευρώ, ουσιαστικά θα εισπράξει 1.950 ευρώ. Αν στη συνέχεια για το β’ τρίμηνο, το ποσοστό υποχωρήσει στο 60%, τότε θα λάβει άλλα 600 ευρώ σε μηνιαία βάση, δηλαδή 1.800 ευρώ σε τρεις μήνες. Έτσι για το α’ εξάμηνο της ανεργίας του, ο δικαιούχος θα εισπράξει 3.750 ευρώ. Στο γ’ τρίμηνο, αν το ποσό της επιδότησης πέσει στο 55%, τότε ο δικαιούχος θα λάβει 550 ευρώ το μήνα ή 1.650 ευρώ στο τρίμηνο.
Έτσι, για τους εννέα μήνες ανεργίας, το επίδομα θα ανέλθει στα 5.400 ευρώ. Τους τελευταίους τρεις μήνες θα πρέπει αναγκαστικά, ο δικαιούχος του συγκεκριμένου παραδείγματος να λάβει 479 ευρώ, άρα συνολικά θα εισπράξει 1.437 ευρώ. Όμως σε αυτή την περίπτωση, σε ετήσια βάση, η επιδότηση του ανέργου θα είναι 6.837 ευρώ, άρα υψηλότερη από τα 6.706 ευρώ που είναι σήμερα, μαζί με την καταβολή δώρων, ποσό που αναμένεται να αποτελέσει κρίσιμο όριο. Έτσι, πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι, με βάση το συγκεκριμένο παράδειγμα, θα υπάρξουν άνεργοι που θα λάβουν επιδότηση ανεργίας, για χρονικό διάστημα πολύ μικρότερο των 12 μηνών.