Λίφτινγκ στις διατάξεις για τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης των ατομικών εμπορικών επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών αναμένεται να κάνει η κυβέρνηση.
Κι αυτό γιατί θεωρεί ότι το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει και να αποδώσει τα προσδοκώμενα έσοδα, χωρίς έντονες αντιδράσεις εντός και εκτός κυβερνώντος κόμματος, εφόσον τελειοποιηθεί με τις αναγκαίες διορθωτικές «πινελιές».
Την ίδια ώρα, ωστόσο, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης σχεδιάζει να εντάξει στις υπόχρεες φορολόγησης με τα νέα αντικειμενικά κριτήρια και τις ατομικές επιχειρήσεις που θα συσταθούν από την 1η-1-2024 από φορολογούμενους που πραγματοποιούν βραχυχρόνιες εκμισθώσεις τριών ή περισσοτέρων ακινήτων τους.
Σύμφωνα με το νέο πλαίσιο που θα νομοθετηθεί για τις συγκεκριμένες μισθώσεις, από το νέο έτος, οι εν λόγω φορολογούμενοι υποχρεούνται να υποβάλουν δηλώσεις έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας, ώστε τα εισοδήματα που αποκτούν από τις εκμισθώσεις των ακινήτων τους να θεωρούνται πλέον ως προερχόμενα από επιχειρηματικές δραστηριότητες κι όχι ως εισοδήματα από εκμετάλλευση ακινήτων.
Ως εκ τούτου, όλοι αυτοί οι φορολογούμενοι θα υποχρεωθούν να εμφανίζουν στην εφορία εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων τουλάχιστον ίσα με -ή μεγαλύτερα από- τα επίπεδα που θα προσδιορίζονται με βάση τις ετήσιες αποδοχές ενός εργαζομένου στον ιδιωτικό τομέα που αμείβεται με τον εκάστοτε κατώτατο μισθό.
Την πρώτη διαπίστωση των συνεπειών αυτής της αλλαγής θα την κάνουν οι φορολογούμενοι αυτοί το 2025, όταν θα λάβουν τα εκκαθαριστικά για τις φορολογικές δηλώσεις των εισοδημάτων του 2024. Σύμφωνα, ειδικότερα, με πληροφορίες που συνέλεξε η «Ν»:
- Ορισμένες σημαντικές παράμετροι των διατάξεων για τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης, όπως οι εξαιρέσεις και οι απαλλαγές από το νέο σύστημα, επανεξετάζονται ήδη, με σκοπό να διευρυνθούν, ώστε να εξαλειφθούν πλήρως οι διαφωνίες με τη λογική της οριζόντιας εφαρμογής του νέου αυτού συστήματος, οι οποίες εκδηλώθηκαν ακόμη και εντός της κοινοβουλευτικής ομάδας του κυβερνώντος κόμματος, αλλά και να μειωθούν οι έντονες αντιδράσεις των συνδικαλιστικών εκπροσώπων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, πολλοί από τους οποίους προέρχονται από τα σπλάχνα της Νέας Δημοκρατίας.
Στο πλαίσιο αυτό, τα σημεία στα οποία ήδη εστιάζονται οι σκέψεις και τα σχέδια για τροποποιήσεις και βελτιώσεις είναι κυρίως οι εξαιρέσεις και οι απαλλαγές από το νέο σύστημα φορολόγησης. Βάσει έγκυρων πληροφοριών, η λίστα των εξαιρέσεων και των απαλλαγών θα διευρυνθεί σημαντικά, πέραν των ήδη προβλεπόμενων περιπτώσεων για τους αγρότες, τους εργαζομένους με «μπλοκάκια», τις επιχειρήσεις σε μικρά χωριά και μικρά νησιά, αλλά και πέραν των ήδη προβλεπόμενων περιστατικών ανωτέρας βίας (φυλακισμένοι, υπηρετούντες τη στρατιωτική θητεία, βαριά άρρωστοι κ.λπ.). Σκοπός είναι να περιληφθούν, με ρητή διατύπωση, και άλλες περιπτώσεις που χρήζουν προσοχής και ιδιαίτερης μέριμνας και μεταχείρισης, όπως:
- Οι επιχειρήσεις που υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές μέχρι ολικής καταστροφής από πυρκαγιές, σεισμούς ή πλημμύρες κατά τη διάρκεια του 2023, με συνέπεια να σταματήσουν αναγκαστικά τη λειτουργία τους, δηλαδή να πάψουν τις δραστηριότητές τους, αλλά δεν προέβησαν σε δήλωση διακοπής εργασιών στις αρμόδιες φορολογικές αρχές ή σε δήλωση αδρανείας. Η εξαίρεση θα αφορά μόνο τους μήνες αδυναμίας λειτουργίας εντός του 2023 και θα έχει τη μορφή περιορισμού του ελάχιστου τεκμαρτού ποσού φορολογητέου εισοδήματος σε τόσα δωδέκατα όσα και οι μήνες λειτουργίας κάθε επιχείρησης εντός του 2023.
- Οι επιχειρήσεις που κατά τη διάρκεια του έτους ανέστειλαν τις δραστηριότητές τους λόγω άλλων έκτακτων γεγονότων, όπως η εκτέλεση έργων κατασκευής σταθμών Μετρό ή άλλων δημοσίων έργων που παρεμπόδισαν την λειτουργία τους.
- Οι επιχειρήσεις που ασκούνται από άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και ελεύθερους επαγγελματίες ηλικίας άνω των 65 ετών, εφόσον τα πρόσωπα αυτά ασκούν την επιχείρηση ή το επάγγελμα για μία δεκαετία.
- Οι μικτές επιχειρήσεις, με δραστηριότητες εξαιρούμενες και μη εξαιρούμενες. Τέτοιες είναι, για παράδειγμα, οι αγρότες που πωλούν τα προϊόντα τους, είτε σε στεγασμένα καταστήματα, είτε σε λαϊκές αγορές, είτε ως πλανόδιοι.
Την τροποποίηση των ρυθμίσεων για τα αντικειμενικά κριτήρια προανήγγειλε πρόσφατα ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης, μιλώντας στα «Παραπολιτικά 90,1». «Η προσπάθεια είναι να επιβληθεί φορολογική δικαιοσύνη, δεν είναι φόρος νέος, είναι ένα μέτρο εμπέδωσης φορολογικής δικαιοσύνης. Υπάρχουν επιμέρους ζητήματα τα οποία θεωρώ ότι πρέπει περαιτέρω να σκεφτούμε ώστε αυτό το μέτρο, το οποίο συντείνει, κατατείνει στη φορολογική δικαιοσύνη, να γίνει ένα μέτρο το οποίο -επειδή ως οριζόντιο μέτρο πάντα έχει έναν κίνδυνο αδικιών- να περιορίσει κατά το δυνατόν τις όποιες αδικίες. Ξέρω ότι το υπουργείο Οικονομικών σκέφτεται αρκετά πάνω σε τέτοιες παραμέτρους» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Βορίδης.
Όταν δε εκλήθη να διευκρινίσει περαιτέρω αν θα υπάρξουν διορθώσεις, έκανε λόγο για «παραμετροποίηση» του νέου συστήματος, εννοώντας εμμέσως πλην σαφώς ότι θα γίνουν στις ίδιες τις διατάξεις εκ των υστέρων βελτιωτικές τροποποιήσεις.
2. Ορισμένες δραστηριότητες που από την 1η-1-2024 θα χαρακτηρίζονται ως επιχειρηματικές, ενώ σήμερα δεν έχουν αυτόν τον χαρακτηρισμό, θα υπαχθούν αυτόματα στο νέο σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης.
Πρόκειται για τις δραστηριότητες των βραχυχρόνιων μισθώσεων τριών ή περισσότερων ακινήτων, τα εισοδήματα από τις οποίες σήμερα θεωρούνται ως προερχόμενα από εκμετάλλευση ακινήτων, αλλά από την 1η-1-2024 θα θεωρούνται ως προερχόμενα από επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Τα φυσικά πρόσωπα που θα εξακολουθούν να ασκούν τις δραστηριότητες αυτές και εντός του 2024 θα υποχρεωθούν, με την είσοδο του νέου έτους, να υποβάλουν δηλώσεις έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας στις αρμόδιες φορολογικές αρχές, να τηρούν βιβλία και να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία.
Ωστόσο, οι ατομικές αυτές επιχειρήσεις που θα δημιουργηθούν από το 2024 και μετά δεν θα θεωρούνται ως νέες -εφόσον οι φορολογούμενοι πραγματοποιούν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις για περισσότερα από 3 έτη- και δεν θα τυγχάνουν του ευνοϊκού καθεστώτος της πλήρους απαλλαγής από τα αντικειμενικά κριτήρια, το οποίο προβλέπεται να ισχύσει για τις νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις κατά τα 3 πρώτα χρόνια λειτουργίας τους.
Ως εκ τούτου, από το πρώτο κιόλας έτος λειτουργίας, δηλαδή από το 2024, τα εισοδήματά τους θα προσδιοριστούν με βάση τα νέα αντικειμενικά κριτήρια. Πάντως, η διαμόρφωση των τελικών διατάξεων που θα περιγράφουν το νέο σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων θα απαιτήσει πολύ χρόνο και είναι βέβαιο ότι ακόμη και στο «παρά πέντε» της διαδικασίας ψήφισής τους στη Βουλή, λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα θα γίνονται διαβουλεύσεις και συζητήσεις για βελτιώσεις και άλλες τροποποιήσεις.
