Η αύξηση των ονομαστικών χρεώσεων δεν θα περάσει απαρατήρητη από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που ετοιμάζεται να ρίξει τίτλους τέλους στα έκτακτα μέτρα και στις οριζόντιες επιδοτήσεις, σε μια ευαίσθητη συγκυρία, με φόντο την «ανάφλεξη» στη Μέση Ανατολή -και το άλμα του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF- και τους φόβους για αναζωπύρωση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη.
Και όλα αυτά ενώ ξεκινά η χειμερινή περίοδος, όπου η ζήτηση για ηλεκτρισμό παραδοσιακά αυξάνεται και ουδείς μπορεί να ποντάρει στο ότι ο χειμώνας που έρχεται θα είναι εξίσου ήπιος με τον περσινό…
Το σήμα της αύξησης έδωσε η ΔΕΗ, αυξάνοντας το βασικό της τιμολόγιο -για πρώτη φορά μετά από πέντε μήνες- κατά 10%, στα 17 λεπτά ανά κιλοβατώρα (από 15,5 που ήταν προηγουμένως).
Στο ίδιο «μονοπάτι» κινήθηκαν και οι υπόλοιποι πάροχοι, με τις αυξήσεις σε πολλές περιπτώσεις να κινούνται στο 20%-30%. Η μέση ονομαστική χρέωση για τον Νοέμβριο αγγίζει τα 16,7 λεπτά ανά kWh, αυξημένη κατά 18% έναντι του Οκτωβρίου, όταν είχε διαμορφωθεί στα 14,2 λεπτά. Το «φάσμα» των χρεώσεων εκτείνεται από τα 9,9 έως τα 24,3 λεπτά/ κιλοβατώρα.
Η αιτία των αυξήσεων
Τις πταίει; Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, βασικός «υπαίτιος» της ανόδου είναι οι πρόσφατες αυξήσεις στις τιμές του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF της Ολλανδίας, «στη σκιά» της πολεμικής σύρραξης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, αλλά και της βλάβης (πιθανότατα από δολιοφθορά) στον υποθαλάσσιο αγωγό μεταξύ Φινλανδίας και Εσθονίας.
Ως αποτέλεσμα των δύο αυτών παραγόντων, το συμβόλαιο για τον επόμενο μήνα στο TTF «τρέχει» αυτή τη στιγμή στα 50 ευρώ/ μεγαβατώρα, ενώ το αντίστοιχο του Οκτωβρίου είχε κλείσει στα 36,53 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Η αύξηση αυτή θα «περάσει» στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τον επόμενο μήνα, ωθώντας προς τα πάνω το κόστος προμήθειας των εταιρειών, με συνέπεια οι πάροχοι να αυξήσουν τα τιμολόγιά τους.
Στο πλαίσιο αυτό, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται τις αμέσως επόμενες ημέρες οι αποφάσεις του ΥΠΕΝ ως προς το ύψος της επιδότησης που θα καθορίσει και το πού θα διαμορφωθούν οι τελικές χρεώσεις.
Τους τελευταίους μήνες η επιδότηση κινείται στο 1,5 λεπτό/κιλοβατώρα. Εάν παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα, θα προκύψει επιβάρυνση για τα νοικοκυριά. Το ενδεχόμενο αύξησης της επιδότησης δεν μπορεί να αποκλειστεί, ωστόσο θολώνει το μήνυμα της «επιστροφής στην κανονικότητα» που προσπαθεί να περάσει το υπουργείο εν όψει της λήξης των έκτακτων μέτρων και της ενεργοποίησης της νέας τιμολογιακής πολιτικής των παρόχων την 1η Ιανουαρίου 2024.
Τι μέτρα εξετάζει το ΥΠΕΝ
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επεξεργάζεται πακέτο μέτρων με στόχο την όσο πιο δυνατή ομαλή μετάβαση στο νέο τοπίο. Αιχμή του δόρατος είναι αφενός η νομοθετική ρύθμιση για το ειδικό υποχρεωτικό κυμαινόμενο τιμολόγιο (με προαναγγελία τιμής την πρώτη κάθε μήνα για τον μήνα αναφοράς), αφετέρου το πλέγμα προστασίας για τους ευάλωτους, συμπεριλαμβανομένων των «ενεργειακά ευάλωτων» (χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό για τις ανάγκες θέρμανσης) και τους πολύτεκνους που αποτελούν ξεχωριστή κατηγορία.
Στόχος της ρύθμισης -που καταβάλλεται προσπάθεια να κατατεθεί πριν από το τέλος του μήνα- είναι να ενισχυθεί η διαφάνεια, η συγκρισιμότητα και ο ανταγωνισμός στην αγορά προμήθειας, με «εργαλείο» ένα τιμολόγιο που θα μοιάζει αρκετά με το ισχύον βασικό τιμολόγιο.
Η βασική διαφορά είναι ότι η τιμή ανά κιλοβατώρα δεν θα προκύπτει από τις προβλέψεις και τις εκτιμήσεις των παρόχων αλλά από έναν συγκεκριμένο τύπο που θα περιγράφεται στη ρύθμιση. Αυτό το κυμαινόμενο ex ante τιμολόγιο θα έχει ειδική δική του σήμανση και δεν θα εμπίπτει στη γενική κατηγορία των κυμαινόμενων τιμολογίων.
Σε αυτό θα κατευθυνθούν οι πελάτες όλων των εταιρειών προμήθειας που δεν θα επιλέξουν ρητά κάποιο από τα νέα προϊόντα που θα λανσάρουν οι εταιρείες.
Σε αυτό το τιμολόγιο, για το οποίο εξετάζεται να έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα για ορίζοντα δωδεκαμήνου, η τελική χρέωση θα προκύπτει από το άθροισμα της βασικής χρέωσης και μιας ενδεχόμενης προσαύξησης που θα προκύπτει από έναν μηχανισμό αποκλίσεων. Θα υπάρχει δηλαδή μια βασική χρέωση και ένα μεταβλητό σκέλος, στον τύπο υπολογισμού του οποίου θα ενσωματώνονται συντελεστές διόρθωσης τόσο για τις ποσότητες όσο και για τις χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι προμηθευτές θα πρέπει να καθορίσουν τους συντελεστές του μηχανισμού (και το όριο ενεργοποίησής του) το αργότερο έως την 1η Δεκεμβρίου, ώστε τυπικά οι καταναλωτές να μπορούν να πάρουν μια πρώτη εικόνα για το πώς έχει εξειδικεύσει κάθε εταιρεία το default προϊόν.
