Κλιμακωτή, με βάση τα έτη ασφάλισης και έως 20% στο ανώτατο επίπεδο, θα είναι η φορολόγηση που πρόκειται να επιβληθεί στα εφάπαξ που θα χορηγούν εφεξής τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, θέτοντας νέες βάσεις στο 2ο πυλώνα ασφάλισης. Στο νομοσχέδιο που αναμένεται να παρουσιαστεί στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο θα ορίζονται οι βασικές παράμετροι της μεταρρύθμισης που πρόκειται να συμπεριλάβει και τα ομαδικά ασφαλιστήρια του ιδιωτικού τομέα, στο πλαίσιο της ισονομίας.
Ο διάλογος με τους εμπλεκόμενους φορείς συνεχίζεται και είναι εξαντλητικός, αλλά μετά από σειρά συσκέψεων και με την έγκριση και του Μεγάρου Μαξίμου, έχουν οριστικοποιηθεί οι βασικές παρεμβάσεις.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Ν», η φορολόγηση των εφάπαξ θα είναι διπλάσια από εκείνη των συντάξεων που θα χορηγούνται και, αν δεν υπάρξουν αλλαγές της τελευταίας στιγμής, θα έχει ως εξής: Για περιπτώσεις ασφαλισμένων με έως 10 έτη ασφάλισης, η φορολόγηση των εφάπαξ θα είναι 20% και 10% για τις συντάξεις. Για 10 – 20 έτη ασφάλιση, η φορολόγηση θα υποχωρεί στο 15% για την καταβολή εφάπαξ και στο 7,5% για τη χορήγηση σύνταξης. Τελευταία κατηγορία που αναμένεται να θεσμοθετηθεί, θα είναι οι περιπτώσεις δικαιούχων με πάνω από 20 έτη ασφάλισης. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, η φορολόγηση θα είναι 10% για το εφάπαξ και 5% για την σύνταξη.
Στις 75 σελίδες που το νομοσχέδιο αφιερώνει στα ΤΕΑ, θα τροποποιούνται όλες οι βασικές διατάξεις, που ίσχυαν έως τώρα, ώστε να τονωθεί περισσότερο ο 2ος πυλώνας ασφάλισης, στοιχείο που αποτελεί κυρίαρχο σημείο μεταρρύθμισης για το υπουργείο Εργασίας. Ακριβέστερα, στις παραδοχές που θα θεσμοθετηθούν, ξεχωρίζουν τα εξής σημεία:
- Εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις για χορήγηση σύνταξης από τον κύριο φορέα, τότε αυτόματα, ο δικαιούχος αποκτά το δικαίωμα να λάβει και το ποσό που του αναλογεί από το ΤΕΑ, είτε ως εφάπαξ είτε ως πρόσθετη σύνταξη. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί το ηλικιακό όριο χορήγησης σύνταξης να υπολείπεται του γενικού ορίου (πχ 60 έτη), χωρίς αυτό να περιορίζει τη χορήγηση της παροχής από το ΤΕΑ.
- Οι ασφαλισμένοι σε ΤΕΑ θα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από το 55ο έτος ηλικίας και άνω. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως, θα είναι να έχουν συμπληρώσει το λιγότερο 20 έτη ασφάλισης. Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει να συμπληρώσουν την απαιτούμενη 20αετία στο ΤΕΑ, καταβάλλοντας και τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, ώστε να καταφέρουν να κάνουν χρήση της παροχής που επιθυμούν (εφάπαξ ή σύνταξη).
- Εάν συμπληρώνεται το 67ο έτος ηλικίας, αυτόματα θα καταβάλλεται η πρόσθετη παροχή από το ΤΕΑ. Το ετήσιο όριο καταβολής ασφαλιστικών εισφορών δεν πρέπει να υπερβαίνει το 15% του εισοδήματος του ασφαλισμένου ή το 14πλάσιο του
- κατώτατου μισθού (10.920 ευρώ σήμερα).
Η διαδικασία της φορολόγησης θα εφαρμοστεί από την ψήφιση του νόμου και μετά. Αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν ήδη καταβληθεί από τους ασφαλισμένους των ΤΕΑ, θα παραμείνουν αφορολόγητες, όπως ισχύει δηλαδή έως τώρα. Η όποια φορολόγηση θα αφορά τις νέες εισφορές που θα καταβληθούν, ή τους νέους ασφαλισμένους που θα προκύψουν είτε στα τωρινά ΤΕΑ είτε σε όποια δημιουργηθούν στο μέλλον.
Σημαντικό στοιχείο της μεταρρύθμισης είναι ότι το ίδιο μοντέλο φορολόγησης θα εφαρμοστεί και στα ομαδικά ασφαλιστήρια.
Για να ενταχθεί κάποιος ασφαλισμένος σε ΤΕΑ, δεν θα υπάρχει ηλικιακό όριο. Όμως θα υπάρχει όριο παραμονής στο Ταμείο, για να πάρει τα ποσά που προβλέπονται. Το όριο αυτό θα είναι τα πέντε έτη. Για όσους επιθυμούν να εξέλθουν του ΤΕΑ πριν συμπληρωθεί η συγκεκριμένη πενταετία, τότε θα επιβαρύνονται με πέντε επιπλέον μονάδες φορολόγησης, ανάλογα το είδος της παροχής που θα επιλέξουν.
Σε κάθε περίπτωση, παραμένει η διάταξη που αφορά στη δημιουργία πολυεργοδοτικών Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης, ως ένα μέτρο που θα δώσει την ευκαιρία να ξεπεραστεί το πρόβλημα της ύπαρξης μικρών ή πολύ μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, από ένα μόνο κλάδο. Στη χώρα, περισσότερες από το 95% των εταιριών είναι μικρομεσαίες, δηλαδή έχουν είτε έως 10 είτε έως 50 άτομα, προσωπικό. Αυτό σημαίνει ότι είναι πρακτικά ανέφικτο να υπάρξει δυνατότητα, ώστε να μπορεί μια επιχείρηση να δημιουργήσει την ανάλογη προοπτική για τους εργαζομένους της, δηλαδή να θέσει σε ισχύ ένα ΤΕΑ. Για να συμβεί κάτι τέτοιο απαιτούνται το λιγότερο 100 ασφαλισμένοι. Για να επιτευχθεί ο συγκεκριμένος στόχος προωθείται η λύση της δημιουργίας πολυεργοδοτικών Ταμείων, δηλαδή η σύμπραξη πολλών επιχειρήσεων.
Επίσης, καταργούνται οι τρεις φορείς που αναλάμβαναν τον έλεγχο λειτουργία των ΤΕΑ (Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, Υπουργείο Εργασίας, Εθνική Αναλογιστική Αρχή). Στο εξής, τον έλεγχο θα τον έχει η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), καθώς θα συσταθεί σχετικό τμήμα, που θα επιφορτιστεί με την ευθύνη για την ομαλή λειτουργία του κλάδου.
Ταυτόχρονα, θα υπάρξουν κανόνες ως προς τη δημιουργία του καταστατικού που θα διέπει τα ΤΕΑ. Έτσι, θα γίνει ενιαία η λειτουργία τους, τουλάχιστον για όποια Ταμεία δημιουργηθούν στο εξής.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΤτΕ, στην Ελλάδα υπάρχουν 32 Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης και Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (ΙΕΣΠ). Κατά το β’ τρίμηνο του τρέχοντος έτους, το ενεργητικό τους ανήλθε στα 2,018 δισ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνολική αξία ενεργητικού του κλάδου της Επαγγελματικής Ασφάλισης αυξήθηκε κατά 40% την περίοδο 2018 – 2023, δηλαδή μετά από την ίδρυση και κατά την διάρκεια λειτουργίας της ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α. της Ελληνικής Ένωσης Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης. Μάλιστα τα 15 από τα υφιστάμενα Τ.Ε.Α. Προαιρετικής Ασφάλισης, συστάθηκαν κατά την ίδια περίοδο.
