Στα 426 ευρώ θα ανέλθει η εθνική σύνταξη, από την 1η Ιανουαρίου 2024, εξαιτίας της αύξησης 3,1% που θα δοθεί για δεύτερη σερί χρονιά, λόγω της βελτίωσης του ΑΕΠ αλλά και του πληθωρισμού το 2023. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού αναφέρεται ότι έχει εκτιμηθεί, πως η συγκεκριμένη αύξηση θα κοστίσει στα δημόσια ταμεία 410 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι έως τώρα η εθνική σύνταξη βρίσκεται στα 413 ευρώ με 20 έτη προϋπηρεσίας, άρα θα αυξηθεί κατά 13 ευρώ. Την ίδια στιγμή, άλλες έξι διαφορετικές παροχές, από τις οποίες ξεχωρίζει ασφαλώς η σύνταξη χηρείας, πρόκειται να αναπροσαρμοστούν αντίστοιχα προς τα πάνω, λόγω έμμεσης επίδρασης της συγκεκριμένης αύξησης.
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση κατά 3,1% που θα δοθεί με το νέο έτος, θα χορηγηθεί σε περίπου 1,5 εκατ. συνταξιούχους. Υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε 750.000 εκείνοι που διατηρούν ακόμα προσωπική διαφορά υψηλότερη των 10 ευρώ και έτσι θα χάσουν για δεύτερη χρονιά τις αυξήσεις που χορηγούνται. Γι’ αυτούς τους δικαιούχους, πρόκειται να δοθεί ειδικό επίδομα «προσωπικής διαφοράς» 100 – 200 ευρώ, ανάλογα το ύψος της σύνταξής τους. Πρόκειται για μια εφάπαξ οικονομική ενίσχυση που θα καταβληθεί τον Δεκέμβριο και στοχεύει να περιορίσει κάπως τις απώλειες από τη μη χορήγηση της αύξησης, σε ετήσια βάση. Δημοσιονομικά, κοστολογείται στα 107 εκατ. ευρώ.
Όμως από τις παρεμβάσεις στις συντάξεις, θα επηρεαστούν και μια σειρά από «ειδικές κατηγορίες» παροχών. Έτσι, σε άλλες έξι περιπτώσεις, θα αλλάξουν προς τα πάνω τα ποσά που χορηγούνται στους χιλιάδες δικαιούχους. Πρόκειται για την προσωρινή, την αναπηρική και τις συντάξεις χηρείας, για το επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων, την εθνική σύνταξη που χορηγείται στους ομογενείς, αλλά και το πλαφόν για τις συντάξεις των υψηλοσυνταξιούχων.
Πιο αναλυτικά, οι αναπηρικές συντάξεις με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80%, οι συντάξεις χηρείας και οι προσωρινές θα αυξηθούν στα νέα επίπεδα της εθνικής σύνταξης. Αιτία είναι ότι βάσει νόμου, δεν μπορούν να υπολείπονται του όπου ύψους έχει ανέλθει η εθνική σύνταξη που καταβάλλεται.
Έτσι, οι αναπροσαρμογές που θα γίνουν ανά περίπτωση σύνταξης, είναι οι εξής:
1) Συντάξεις χηρείας
Το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου, για τον επιζώντα, ή για το διαζευγμένο σύζυγο, δεν μπορεί να υπολείπεται της εθνικής σύνταξης με 20 χρόνια ασφάλισης. Άρα, η νέα βάση θα είναι τα 426 ευρώ.
2) Συντάξεις αναπηρίας
Στο ύψος της εθνικής σύνταξης, άρα στα 426 ευρώ, θα διαμορφωθούν με το νέο έτος και οι αναπηρικές συντάξεις για όσα ΑμεΑ έχουν ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.
3) Προσωρινή σύνταξη
Για κάθε περίπτωση συνταξιούχου είτε ήταν μισθωτός είτε ελεύθερος επαγγελματίες – αυτοαπασχολούμενος είτε αγρότης, ισχύει ότι η καταβολή της προσωρινής σύνταξης, μέχρι να εκδοθεί η οριστική, δεν μπορεί να υπολείπεται του εκάστοτε ποσού της εθνικής σύνταξης, όπως αυτό προκύπτει για 20 έτη προϋπηρεσίας, δηλαδή εφεξής 426 ευρώ.
4) Ανασφάλιστοι υπερήλικες
Από την 1.1.2024 θα υπάρξει αναπροσαρμογή προς τα πάνω και σε αυτή την κατηγορία συντάξεων, οι οποίες δεν πρέπει να υπολείπονται την εθνική σύνταξη με 15 έτη ασφάλισης. Έως τώρα το συγκεκριμένο όριο ήταν στα 360 ευρώ και με την αύξηση που θα δοθεί, θα ανέλθει στα 371 ευρώ το μήνα.
5) Ομογενείς
Με νόμο που ψηφίστηκε το 2022 (ν.4915), η εθνική σύνταξη στους ομογενείς χορηγείται πλήρης, όταν αποδεικνύεται μόνιμη και νόμιμη διαμονή στη χώρα, το λιγότερο για 30 έτη. Στις περιπτώσεις αυτές, οι δικαιούχοι θα λάβουν με το νέο έτος, ως εθνική σύνταξη, 426 ευρώ το μήνα.
6) Πλαφόν
Για όλες τις συντάξεις, υπάρχει από το 2019 πλαφόν που δεν μπορεί να υπερβαίνει το 12πλάσιο της εκάστοτε εθνικής σύνταξης. Έως τώρα με την εθνική σύνταξη στα 413 ευρώ, το αντίστοιχο όριο για όσους λαμβάνουν υψηλές συντάξεις ή πολλές συντάξεις, ήταν τα 4.986 ευρώ. Εφεξής, που η εθνική σύνταξη θα αυξηθεί με το νέο έτος, στα 426 ευρώ, αντίστοιχα το συγκεκριμένο όριο θα ανέλθει στα 5.112 ευρώ.