Οι καταναλωτές παγκοσμίως εξακολουθούν να περιορίζουν τις δαπάνες τους, καθώς προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που δημιουργεί ο πληθωρισμός, με το 94% των ερωτηθέντων σε σχετική έρευνα της EY να ανησυχούν για την αύξηση του κόστους ζωής. Σύμφωνα με τη 12η έκδοση της παγκόσμιας έρευνας EY Future Consumer Index (FCI), η προσιτή τιμή αποτελεί πλέον την κύρια ανησυχία για το 35% των καταναλωτών στις χώρες του δείγματος. Το ποσοστό αυτό είναι αυξημένο κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022 και παραμένει το μεγαλύτερο τμήμα του καταναλωτικού κοινού.
Τα στοιχεία της έρευνας αποκαλύπτουν, επίσης, ότι οι καταναλωτές, τόσο στις ανεπτυγμένες, όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες, κάνουν δραματικές, βραχυπρόθεσμες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, για να αντιμετωπίσουν τις συνεχιζόμενες ανατροπές στην καθημερινότητά τους. Από τις πέντε τυπολογίες καταναλωτών, η ομάδα όσων δίνουν προτεραιότητα στο περιβάλλον (Planet First) σημείωσε τη μεγαλύτερη μείωση, από 25% σε 16%, επιβεβαιώνοντας μία στροφή των καταναλωτών προς την οικονομική προσιτότητα.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η ομάδα των καταναλωτών που δίνουν προτεραιότητα στην υγεία (Health First), αυξήθηκε κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες (από 17% σε 24%) από τον Οκτώβριο του 2022, και αποτελεί πλέον τη δεύτερη μεγαλύτερη τυπολογία πίσω από όσους εστιάζουν στην προσιτότητα των τιμών (Affordability First). Αυτή η σημαντική αύξηση δείχνει ότι οι καταναλωτές επικεντρώνονται στις βραχυπρόθεσμες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους και προτεραιοποιούν πλέον τις ατομικές ανάγκες έναντι των συλλογικών προσπαθειών, εστιάζοντας στα προσωπικά τους οικονομικά, την υγεία και τα επίπεδα άγχους.
Σε αναζήτηση προσιτών τιμών
Καθώς η σημερινή οικονομική αβεβαιότητα δε φαίνεται να υποχωρεί, το 92% των ερωτηθέντων ανησυχούν για την οικονομία της χώρας τους, ενώ το 39% αναμένουν ότι η κατάσταση θα επιδεινωθεί τους επόμενους έξι μήνες. Οι καταναλωτές που συμμετείχαν στην έρευνα κινητοποιούνται για να μειώσουν τις δαπάνες σε πολλούς τομείς της ζωής τους, με περισσότερο από το ένα τρίτο (36%) να σχεδιάζουν να ξοδέψουν λιγότερα για ρουχισμό, το 44% να αναμένουν να αγοράσουν λιγότερα τρόφιμα σε πακέτο και σχεδόν τους μισούς (49%) να προγραμματίζουν να ξοδέψουν μόνο σε βασικά προϊόντα. Η πρόσβαση σε βασικά αγαθά εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για πολλούς από τους καταναλωτές. Πάνω από τα τρία τέταρτα (79%) παγκοσμίως πιστεύουν ότι οι τιμές για τα τρόφιμα έχουν αυξηθεί τους τελευταίους τρεις έως τέσσερις μήνες, ενώ τρεις στους τέσσερις (74%) παρατήρησαν ότι ορισμένες μάρκες έχουν μειώσει τα μεγέθη συσκευασίας τους χωρίς να αντικατοπτρίζουν τις αλλαγές στην τιμή – πρακτική που έχει γίνει γνωστή ως “shrinkflation”.
Η έρευνα αποκαλύπτει ότι για την πλειονότητα των καταναλωτών τα brands δεν αποτελούν πλέον τον μόνο τρόπο για να προβάλουν την κοινωνική τους θέση, καθώς το 62% των ερωτηθέντων παγκοσμίως δεν αισθάνονται την ανάγκη να ακολουθήσουν τις τελευταίες τάσεις της μόδας, ενώ οι μισοί είναι πρόθυμοι να εξετάσουν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για είδη ρουχισμού, παπούτσια και αξεσουάρ. Ένα μεγάλο ποσοστό (67%) προτιμούν πλέον να επισκευάζουν παρά να αντικαθιστούν τα υπάρχοντά τους, και απομακρύνονται από την παραδοσιακή ροπή των καταναλωτών προς τα πιο καινούρια και σύγχρονα προϊόντα. Το 55% των καταναλωτών παγκοσμίως δηλώνουν ότι οι μάρκες δεν είναι πλέον σημαντικές.
Η τεχνολογία αναπόσπαστο πλέον κομμάτι της ζωής των καταναλωτών
Η έρευνα αποκαλύπτει ότι σχεδόν οι μισοί (46%) καταναλωτές βασίζονται στην τεχνολογία για να διαχειριστούν την καθημερινότητά τους. Αυτή η αυξανόμενη εξάρτηση από την τεχνολογία διαμορφώνει, επίσης, τις αγοραστικές αποφάσεις και τη συνολική κατανάλωση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι σχεδόν οι μισοί από τους καταναλωτές που συμμετείχαν στην έρευνα (46%) έχουν χρησιμοποιήσει διαδικτυακές υπηρεσίες παράδοσης για είδη παντοπωλείου τους τελευταίους τρεις μήνες, καταγράφοντας αύξηση 12 ποσοστιαίων μονάδων από τον Ιούνιο του 2022. Το 53% των ερωτηθέντων έχουν αναπτύξει κοινωνικές επαφές με τους φίλους και την οικογένειά τους μέσα από πλατφόρμες βίντεο, μία σημαντική αύξηση 14 ποσοστιαίων μονάδων από τον Ιούνιο του 2022, ενώ το 62% ακούν μουσική διαδικτυακά, μία τεράστια αύξηση 17 ποσοστιαίων μονάδων στο ίδιο διάστημα. Η διείσδυση των αναδυόμενων τεχνολογιών αυξήθηκε, επίσης εντυπωσιακά, με τον αριθμό των καταναλωτών παγκοσμίως που απάντησαν ότι χρησιμοποιούν πλέον εικονικές πλατφόρμες πολλών χρηστών να υπερδιπλασιάζεται, σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2022. Χαρακτηριστικά, το 66% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι είναι πρόθυμοι να μοιραστούν τα δεδομένα τους με αντάλλαγμα φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο Θάνος Μαύρος, εταίρος, Συμβουλευτικές Υπηρεσίες EY Ελλάδος και επικεφαλής του Τομέα Καταναλωτικών Προϊόντων και Λιανεμπορίου της ΕΥ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, δήλωσε: «Καθώς το κόστος ζωής σε ολόκληρο τον κόσμο συνεχίζει να αυξάνεται, η τελευταία έκδοση της παγκόσμιας έρευνας της ΕΥ, Future Consumer Index, έρχεται να επιβεβαιώσει τα ευρήματα της αντίστοιχης πρόσφατης έρευνάς μας για την Ελλάδα: εντείνονται οι ανησυχίες των καταναλωτών για το κόστος ζωής και η προσιτή τιμή αναδεικνύεται σε όλο και πιο αποφασιστικό κριτήριο για τις καταναλωτικές αποφάσεις. Ως αποτέλεσμα, μειώνεται η εμπιστοσύνη και η πιστότητα στα brands, και οι καταναλωτές στρέφονται σε οικονομικότερες εναλλακτικές λύσεις. Συγχρόνως, επιβεβαιώνεται ότι η τεχνολογία διαδραματίζει όλο και σημαντικότερο ρόλο στις καταναλωτικές συμπεριφορές, ενώ φαίνεται να εντείνονται, και πάλι, οι ανησυχίες για την υγεία, περιλαμβανομένης και της ψυχικής. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να καλλιεργήσουν μια σχέση εμπιστοσύνης και σεβασμού με τους πελάτες τους, και να προσφέρουν προσιτές εναλλακτικές λύσεις, βασιζόμενες παράλληλα στην καινοτομία και την τεχνολογία, για να στηρίξουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες των καταναλωτών, σε μία ρευστή περίοδο αλλαγών και οικονομικών προκλήσεων».
Δείτε την τελευταία έκδοση της παγκόσμιας έρευνας EY Future Consumer Index, καθώς και την πιο πρόσφατη έκδοση της ελληνικής έρευνας EY Future Consumer Index Ελλάδα 2023 (Απρίλιος 2023).
