Ξεχωριστό πόρο, που θα διαφοροποιείται ανάλογα με το εάν ο απασχολούμενος είναι μισθωτός ή όχι, θα καλούνται να καταβάλλουν με το νέο έτος οι συνταξιούχοι που συνεχίζουν να εργάζονται.
Ο ειδικός πόρος υπέρ του ΕΦΚΑ αποτελεί το μέτρο που έχει επιλέξει να προωθήσει το υπουργείο Εργασίας ως αντιστάθμισμα στην ειλημμένη απόφαση κατάργησης της περικοπής-χαράτσι 30% για όλες τις συντάξεις αυτών των δικαιούχων.
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Ν», θα δημιουργηθούν τρεις κατηγορίες εργαζόμενων συνταξιούχων: Για τους μισθωτούς η επιβάρυνση θα είναι 10% και θα ονομάζεται «πόρος υπέρ ΕΦΚΑ». Στους ελεύθερους επαγγελματίες που δεν έχουν επικούρηση, θα επιβληθεί πρόσθετη επιβάρυνση μόνο για την ασφάλιση στην κύρια σύνταξη, που θα είναι 50% επί της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει.
Η τρίτη κατηγορία αφορά τους μη μισθωτούς που όμως καταβάλλουν εισφορές και για επικουρική ασφάλιση. Στην περίπτωση αυτή η επιβάρυνση επί της ασφαλιστικής κλάσης τους θα είναι 40% για κύρια ασφάλιση και 40% για επικουρική.
Το βασικό σενάριο
Ακριβέστερα, στο βασικό σενάριο που προωθείται από το υπουργείο Εργασίας και επί του οποίου αναμένεται η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ώστε να ενταχθεί στο νομοσχέδιο που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, θα ισχύσουν τα ακόλουθα:
- Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μισθωτοί θα επιβληθεί πόρος 10% επί του ακαθάριστου ετήσιου εισοδήματος από την εργασία τους. Ο πόρος επιμερίζεται σε 7,7% για κύρια ασφάλιση και 2,2% για επικουρική.
- Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μη μισθωτοί αλλά δεν έχουν επικουρικό ταμείο θα επιβληθεί πόρος 50% επί της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει και ο οποίος αφορά μόνο την κύρια σύνταξη. Με δεδομένο ότι το 90% των μη μισθωτών ασφαλισμένων επιλέγει την 1η ασφαλιστική κατηγορία, αυτό σημαίνει ότι για κύρια σύνταξη η επιβάρυνση είναι 169,95 ευρώ τον μήνα. Το επιπλέον 50% που θα επιβληθεί θα ανέρχεται σε 84,97 ευρώ σε μηνιαία βάση.
- Για συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ως μη μισθωτοί και έχουν και επικουρικό ταμείο θα επιβληθεί πόρος 40% επί της ασφαλιστικής κλάσης που έχουν επιλέξει για κύρια σύνταξη και πρόσθετο 40% για την επικουρική. Το ίδιο θα ισχύει και για έμμισθους δικηγόρους, μηχανικούς και υγειονομικούς, που έχουν συνταξιοδοτηθεί και επιθυμούν να συνεχίσουν να εργάζονται. Άρα, η πρόσθετη επιβάρυνση θα είναι 67,98 ευρώ για την κύρια ασφάλιση και 17,1 ευρώ για την επικουρική, σύνολο 85 ευρώ.
Η σύνταξη, από 1-1-2024, θα καταβάλλεται στο ακέραιο για όλες τις περιπτώσεις, αφού θα καταργηθεί η περικοπή κατά 30% που ισχύει από το 2020 (νόμος Βρούτση).
Στόχος είναι να υπάρξει αναλογική επιβάρυνση για όλες τις ξεχωριστές κατηγορίες εργαζόμενων συνταξιούχων, η οποία όμως όχι μόνο θα ισοσκελίζεται από την κατάργηση της περικοπής στις συντάξεις, αλλά θα αποφέρει και ένα διόλου ευκαταφρόνητο κέρδος.
Η εκτίμηση αρμόδιων στελεχών του υπουργείου Εργασίας είναι ότι με αυτές τις επιμέρους διαφοροποιήσεις στη συντριπτική πλειονότητα των εργαζόμενων συνταξιούχων θα προκύψει όφελος που θα κυμαίνεται από 300 έως 400 ευρώ στα χαμηλά εισοδήματα σε μηνιαία βάση και θα υπερβαίνει τα 1.500 ευρώ στα υψηλά εισοδηματικά κλιμάκια.
Ειδική πλατφόρμα
Βασική παράμετρος της σχετικής διάταξης που φέρει τον τίτλο «ενθάρρυνση απασχόλησης συνταξιούχων» είναι ότι θα δημιουργηθεί ειδική πλατφόρμα στον ΕΦΚΑ, όπου θα δηλώνουν οι ενδιαφερόμενοι ότι συνεχίζουν να απασχολούνται. Παράλληλα, θα υπάρξει τροποποίηση και στις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ) που υποβάλλουν οι επιχειρήσεις ώστε και με αυτόν τον τρόπο να μπορεί το σύστημα να εντοπίζει εύκολα τους εργαζόμενους συνταξιούχους και να προβαίνει στις ανάλογες παρακρατήσεις των ποσών που πρέπει, ανά περίπτωση.
Μόνο ανώτατο πλαφόν
Πρέπει να επισημανθεί ότι στις προθέσεις του υπουργείου Εργασίας είναι να διατηρηθεί το ανώτατο πλαφόν της επιβάρυνσης σε ετήσια βάση, που θα είναι το δεκαπλάσιο της σημερινής εθνικής σύνταξης. Όμως, στον αντίποδα, δεν αναμένεται να προχωρήσει η διάταξη που περιλάμβανε τη δημιουργία κατώτατου πλαφόν εισοδήματος, κάτω από τα 5.000 ευρώ, και το οποίο δεν θα επέβαλλε την παραμικρή επιβάρυνση στους δικαιούχους. Κρίθηκε ότι σε διαφορετική περίπτωση μεγάλη μερίδα εργαζόμενων συνταξιούχων θα μπορούσε να δηλώνει μικρά ετήσια εισοδήματα, για να αποφύγει να καταβάλλει τον πόρο, με συνέπεια όμως να χάνονται έσοδα για τον ΕΦΚΑ και να ενισχύεται περαιτέρω η «μαύρη» απασχόληση.
Τα οικονομικά του ΕΦΚΑ
Η επιβάρυνση για τον ΕΦΚΑ κατά το 2024, πρώτο έτος εφαρμογής του νέου μοντέλου, θα είναι στα επίπεδα των 70 εκατ. ευρώ, καθώς υπολογίζεται ότι σε αυτή τη φάση ανέρχονται σε περίπου 60.000 οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι. Εκτιμάται όμως ότι από το 2025 και μετά, όταν θα αποδίδεται από τη φορολογική διοίκηση ο σχετικός πόρος που θα έχει παρακρατηθεί, θα επέλθει απόλυτη ισορροπία και δεν θα έχει άλλη πρόσθετη δαπάνη ο φορέας. Μάλιστα, εάν αυξηθούν οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι κα- τά 30%-40%, τότε είναι πιθανό να προκύψει μέχρι και πρόσθετο έσοδο για τον ΕΦΚΑ.
