Πενιχρή ήταν τελικά η αποδοτικότητα της νέας ρύθμισης του ν. 5036/2023 για την τμηματική εξόφληση
ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη φορολογική διοίκηση σε έως και 36 ή 72 μηνιαίες δόσεις, η οποία αφορούσε χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο μετά την 1η-11-2021 και μέχρι την 1η-2-2023.
Σύμφωνα με στοιχεία που βρίσκονται στη διάθεση του υπουργείου Οικονομικών και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ο αριθμός των φορολογουμένων που κατάφεραν να υποβάλουν αιτήσεις υπαγωγής στη νέα αυτή ρύθμιση μέχρι τις 31-7-2023, που έληξε η σχετική προθεσμία, ανήλθε σε περίπου 13.000, ενώ το συνολικό ποσό των οφειλών που ρυθμίστηκαν έφθασε τα 250 εκατ. ευρώ.
Την ίδια ώρα, ο συνολικός αριθμός των οφειλετών της φορολογικής διοίκησης ανέρχεται σε 4.471.762 και οι συνολικές τους οφειλές φθάνουν τα 104,8 δισ. ευρώ. Αποδεικνύεται δηλαδή ότι η νέα ρύθμιση ωφέλησε πολύ μικρό αριθμό φορολογουμένων και θα αποδώσει πενιχρά ποσά εισπράξεων ληξιπρόθεσμων οφειλών, που είναι «σταγόνα στον ωκεανό» των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία. Μάλιστα, τα πενιχρά αυτά ποσά θα εισρεύσουν σταδιακά στα ταμεία του κράτους, σε χρονικό ορίζοντα έως και έξι ετών, δεδομένου ότι η ρύθμιση προβλέπει την καταβολή τους σε έως και 36 ή 72 μηνιαίες δόσεις.
Επιβράβευση των λίγων
Αιτία για την εξέλιξη αυτή είναι το γεγονός ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση αποφασίστηκε και ψηφίστηκε όχι με σκοπό να βοηθήσει ουσιαστικά έναν μεγάλο αριθμό φορολογουμένων με συσσωρευμένα δυσβάσταχτα ληξιπρόθεσμα και αρρύθμιστα φορολογικά χρέη από την εποχή των μνημονίων ή της πανδημίας, αλλά με τη λογική της επιβράβευσης ελάχιστων μόνο φορολογουμένων που μπορούσαν να είναι συνεπείς στις πληρωμές των χρεών τους προς τις φορολογικές αρχές μέχρι που ξέσπασε η ενεργειακή κρίση!
Απευθύνθηκε δηλαδή, τελικά, μόνο σε όσους φορολογούμενους δεν είχαν εκκρεμότητες με αρρύθμιστα ληξιπρόθεσμα χρέη την 1η-11-2021, αλλά μετά την ημερομηνία αυτή άρχισαν να αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας και να μην μπορούν να αντεπεξέλθουν στις τρέχουσες φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Ως βασική προϋπόθεση για την υπαγωγή στη συγκεκριμένη ρύθμιση ορίστηκε, συγκεκριμένα, η μη ύπαρξη την 1η-11-2021 οποιουδήποτε ύψους αρρύθμιστης ληξιπρόθεσμης οφειλής στην εφορία. Δηλαδή για να υπαχθεί ένας φορολογούμενος στη ρύθμιση αυτή δεν πρέπει να χρωστούσε ούτε ένα λεπτό του ευρώ ληξιπρόθεσμου χρέους στην εφορία την 1η-11-2021 ή, αν χρωστούσε οποιουδήποτε ύψους τέτοια οφειλή, να την είχε ήδη ενταγμένη, τη συγκεκριμένη ημερομηνία, σε κάποια ρύθμιση (πάγια, 120 δόσεων κ.λπ.). Επιπλέον, τα χρέη που μπορούσαν να ρυθμιστούν σε έως και 36 ή 72 μηνιαίες δόσεις ήταν μόνο αυτά που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα μετά την 1η-11-2021 και μέχρι την 1η-2-2023.
Εξαιτίας αυτών των περιορισμών, εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες της εφορίας διαπίστωσαν ότι δεν έχουν, τελικά, τη δυνατότητα να ενταχθούν στη συγκεκριμένη ρύθμιση, όταν άρχισε να λειτουργεί η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για την ηλεκτρονική υποβολή των σχετικών αιτήσεων.
Όσοι είχαν παλαιές οφειλές, που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες και παρέμειναν αρρύθμιστες μέχρι και την 1η-11-2021, αλλά δεν είχαν νεότερες ληξιπρόθεσμες οφειλές μετά την ημερομηνία αυτή δεν είχαν δικαίωμα υπαγωγής, καθώς η συγκεκριμένη ρύθμιση αφορά μόνο χρέη που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα μετά την 1η-11-2021. Ακόμη όμως και πολλοί εκ των οφειλετών με νέα χρέη, που κατέστησαν ληξιπρό-
θεσμα μετά την 1η-11-2021 αντιλήφθηκαν επίσης ότι δεν έχουν δικαίωμα να ενταχθούν στη ρύθμιση για να τακτοποιήσουν τα νέα αυτά χρέη τους σε έως και 36 ή 72 μηνιαίες δόσεις, καθώς είχαν, ταυτόχρονα, κι άλλα παλαιά χρέη, τα οποία κατέστησαν ληξιπρόθεσμα μέχρι και την 31η-10-2021 κι έμειναν απλήρωτα ή αρρύθμιστα την 1η-11-2021.
Διπλός «κόφτης»
Σε κάθε περίπτωση, δηλαδή, ο όρος της μη ύπαρξης ληξιπρόθεσμων αρρύθμιστων οφειλών προς τη φορολογική διοίκηση την 1η-11-2021 λειτούργησε ως «κόφτης» πολλών οφειλετών, αποκλείοντάς τους από τη νέα ευνοϊκή ρύθμιση. Σημειώνεται εξάλλου ότι, σύμφωνα με την ακριβή διατύπωση της σχετικής διάταξης του υπουργείου Οικονομικών:
- Αποκλείστηκε από τη νέα ρύθμιση ακόμη και κάθε φορολογούμενος που μέχρι την 31η-10-2021 ήταν συνεπής, αλλά την 1η-11-2021 κατέστη ξαφνικά ασυνεπής, επειδή κάποια οφειλή του που έληγε στις 31-10-2021 δεν πληρώθηκε μέχρι τότε και κατέστη ληξιπρόθεσμη την αμέσως επόμενη μέρα. Αυτό σημαίνει ότι η δυνατότητα ένταξης στη ρύθμιση ίσχυσε ουσιαστικά μόνο για όσους ήταν συνεπείς σε όλες τις πληρωμές τους προς την εφορία μέχρι και την 30ή-11-2021. Κι αυτό διότι ως οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η-11-2021 θεωρούνται αυτές οι οποίες είχαν προθεσμίες εμπρόθεσμης καταβολής μέχρι 30-11-2021 ή μέχρι την τελευταία ημέρα καθενός από τους μήνες που έπονται του Νοεμβρίου του 2021, αλλά δεν καταβλήθηκαν μέχρι και σήμερα.
- Αποκλείστηκε επίσης και κάθε φορολογούμενος συνεπής στις πληρωμές του μέχρι και την 1η-2-2023, ο οποίος δημιούργησε ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία μετά την ημερομηνία αυτή. Δηλαδή στη ρύθμιση δεν μπορούσαν να ενταχθούν χρέη που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα μετά την 1η-2-2023.
Αποτυχία στις δόσεις για τα «κορονοχρέη»
Παταγώδης ήταν και η αποτυχία των διατάξεων που έδιναν τη δυνατότητα σε οφειλέτες της φορολογικής διοίκησης, οι οποίοι είχαν απολέσει τη ρύθμιση των 120 δόσεων του 2019 ή τη ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων για τα χρέη της περιόδου της πανδημίας του κορονοϊού να επανενταχθούν σ’ αυτές πληρώνοντας μαζί με την αίτηση μόνο 2 μηνιαίες δόσεις των ρυθμίσεων αυτών. Οι οφειλέτες που επανεντάχθηκαν στις απολεσθείσες ρυθμίσεις δεν υπερέβησαν το 25% αυτών που μπορούσαν να επανενταχθούν.
Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ:
- Οι φορολογούμενοι που είχαν χάσει τη ρύθμιση των 120 δόσεων και είχαν την ευκαιρία να επανενταχθούν ανέρχονταν σε 190.000, ενώ περίπου 10.000 ήταν οι οφειλέτες που απώλεσαν τη ρύθμιση των 36-72 δόσεων για τα χρέη της περιόδου της πανδημίας.
- Τελικά, οι οφειλέτες που υπέβαλαν αιτήσεις επανένταξης στις 2 αυτές ρυθμίσεις μέχρι τις 31-7- 2023, που έληξε η σχετική προθεσμία, ήταν περίπου 45.000. Το συνολικό ποσό οφειλών για το οποίο υποβλήθηκαν οι αιτήσεις ανήλθε σε 620 εκατ. ευρώ.
