Μια νέα ομπρέλλα προστασίας αναζητείται για τους ευάλωτους καθώς οι τράπεζες αλλά και οι servicers θα είναι δύσκολο να συνεχίσουν να σηκώνουν εσαεί το συγκεκριμένο βάρος. Αλλαγές λοιπόν στο θέμα της προστασίας των ευαλώτων ζητούν τράπεζες και servicers από το Υπουργείο Οικονομικών καθώς τα πιστωτικά ιδρύματα αλλά και οι εταιρίες διαχείρισης κόκκινων δανείων καθώς οι πλειστηριασμοί μελλοντικά θα ενταθούν αλλά και τα προγράμματα που σχεδιάστηκαν για την επιδότηση ευαλώτων καταγράφησαν ως αναποτελεσματικά. Θεωρούν δε πως και τα στοιχεία δείχνουν πως μια τέτοια πολιτική είναι ατελέσφορη και αναποτελεσματική.
Το παραπάνω αποτελεί ένα θέμα σπονδυλωτό με πολλές πτυχές οι οποίες παραμένουν προβλήματα άλυτα ή επιλύονται ανά περίπτωση τελευταία στιγμή.
Ο Φορέας Ακινήτων
Η ολοκλήρωση της διαδικασίας σύστασης και λειτουργίας του φορέα, αποτέλεσε αίτημα και της πρόσφατης συνάντησης της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών με το Υπουργείο Οικονομικών καθώς η διαδικασία έχει μείνει εξαιρετικά πίσω. Πρόσφατα servicers διατύπωσαν την άποψη πως χωρίς τη συμμετοχή του Δημοσίου, ο φορέας δεν μπορεί να υπάρξει και να λειτουργήσει αποτελεσματικά.
Στην παρούσα φάση οι ενδιαφερόμενοι- όσοι εγκρίθηκαν στην πρώτη φάση της διαδικασίας- έχουν ολοκληρώσει τον ανταγωνιστικό διάλογο με την κυβέρνηση και αναμένουν την παραμετροποίηση των όσων συμφωνήθηκαν μέσω Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων που θα είναι και αυτές πάνω στις οποίες θα χτιστεί ο διαγωνισμός. Oταν εκδοθούν οι αποφάσεις τότε θα απαιτηθεί περίπου χρονικό διάστημα 1,5 με δύο μήνες για την έκδοση της προκήρυξης. Ωστόσο το έργο δεν αναμένεται να καταλήξει πριν κλείσει το 2023. Σε κάθε πάντως περίπτωση υπάρχουν μέριμνες βάσει των οποίων το κράτος μπορεί να παράσχει εγγυήσεις στον φορέα για την αποπληρωμή των ενοικίων των ευαλώτων ή να αναθεωρήσει προς τα πάνω το ποσό της επιδότησης το οποίο με τον τρέχοντα πληθωρισμό. Υπενθυμίζεται πως κατ’ ανώτατο αυτό το ποσό φθάνει τα 210 ευρώ ενώ ξεκινάει από τα 130 ευρώ.
Ante Portas βρίσκονται οι πλειστηριασμοί
Το α’ εξάμηνο του 2023- εξάμηνο εκλογών- οι 4 συστημικές τράπεζες διενήργησαν συνολικά 902 πλειστηριασμούς . Για το β εξάμηνο έχουν προγραμματισθεί από τις 4 συστημικές τράπεζες 1859 πλειστηριασμοί. Οι πλειστηριασμοί αφορούν γενικά περιουσιακά στοιχεία.
Καταβάλλεται προσπάθεια από τις τράπεζες να μην γίνονται πλειστηριασμοί σε ακίνητα χαμηλής αξίας, π.χ. μικρότερης των 100 χιλιάδων ευρώ.
Οι τράπεζες δηλαδή υιοθέτησαν μία de facto προστασία των ευάλωτων, παρά την επί μακρόν αδράνεια ως προς τη σύσταση του φορέα. Ωστόσο, με βάση τα στοιχεία όπως αυτά διαμορφώνονται από εδώ και πέρα θα αυξηθεί σημαντικά και η ομπρέλα προστασίας θα πάψει να υφίσταται, οπότε η σύσταση του φορέα είναι αναγκαία.
Προγράμματα στήριξης από τις τράπεζες
Τα προγράμματα στήριξης των ευαλώτων από τις τράπεζες δεν απέδωσαν. Το Γέφυρα ΙΙΙ πρόγραμμα που επιδοτεί το μισό της αύξησης του επιτοκίου των ευαλώτων για δάνειο πρώτης κατοικίας, από τον Ιουλίου του 2022 έως και τον Ιουλίου του 2023 και ενώ οι τράπεζες υπολόγισαν περίμετρο δικαιούχων περί τους 35.000 και δαπάνη για τις 4 συστημικές 12 εκατ. ευρώ θα πρέπει να αναστρέψουν σημαντικό κομμάτι της πρόβλεψης. Και όλα αυτά παρά το γεγονός πως τα κριτήρια για τους ευάλωτους ενισχύθηκαν κατά 30% ώστε να αυξηθεί η περίμετρος.
Με βάση τα στοιχεία των τραπεζών, τον Μάιο πιστώθηκαν 550 λογαριασμοί δικαιούχων ποσό το οποίο ήταν κάτω από 15.000 ευρώ ευρώ ενώ τον Ιούνιο πιστώθηκαν 1100 δικαιούχοι με 36.000 ευρώ. Τούτο συμβαίνει διότι οι περισσότεροι από τους ευάλωτους δεν θέλησαν να μπουν στην πλατφόρμα και να δεχθούν τον σχετικό για την επιδότηση έλεγχο. Οπως παρατηρούν τραπεζικοί κύκλοι είναι πολύ δύσκολο να είσαι ευάλωτος και ενήμερος συγχρόνως κάτι το οποίο σημαίνει πως οι συγκεκριμένοι ευάλωτοι- η μεγάλη τους πλειοψηφία- διαθέτει “κρυφά” εισοδήματα.
Όλα τα παραπάνω αναμένεται να αποτελέσουν αντικείμενο αναμόρφωσης του πλέγματος της προστασίας των πραγματικά ευάλωτων που όπως όλα δείχνουν δεν είναι πολλοί αλλά πρέπει να τύχουν της μεγαλύτερης δυνατής κοινωνικής μέριμνας.
