Η νησιωτική Ελλάδα αποτελεί το νέο Ελντοράντο για τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, που διεκδικούν ισχυρότερο μερίδιο από τον τουριστικό τζίρο, που προσεγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ.
Για τους ισχυρούς της οργανωμένης λιανικής η νησιωτική Ελλάδα ήταν πάντα μια πρόκληση σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη ισχυρού δικτύου καταστημάτων, με γνώμονα την εποχικότητα της κατανάλωσης αλλά και τα υψηλά κόστη μεταφοράς.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αξιοποίηση του ισχυρού τουριστικού ρεύματος προς την Ελλάδα γινόταν κυρίως μέσα από το κανάλι της χονδρικής, από τους παίκτες που έχουν παρουσία σε αυτό όπως: Metro, Μασούτης, Σκλαβενίτης και ΑΒ Βασιλόπουλος, οι οποίοι τροφοδοτούν εστίαση, καταλύματα, αλλά και τοπικά μίνι μάρκετ.
Την τελευταία διετία, ωστόσο, έχει καταγραφεί μια μεταστροφή στη στρατηγική των αλυσίδων, οι οποίες προχωρούν σε πιο επιθετικές κινήσεις, διεκδικώντας ισχυρότερη παρουσία σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, ο τζίρος στα νησιά, συμπεριλαμβανομένης και της Κρήτης, υπολογίζεται ότι διαμορφώνεται για τα καταστήματα με δύο ταμειακές μηχανές και πάνω σε περίπου 900 εκατ. ευρώ, ενώ εάν συνυπολογιστούν και οι μικρότερες τοπικές επιχειρήσεις με μία ταμειακή η συνολική νησιωτική αγορά προσεγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο, δρομολογείται σταδιακά και στοχευμένα η διεύρυνση της παρουσίας των παικτών που απαρτίζουν τη βασική «δεκάδα» -βάσει τζίρου-, δεδομένου ότι οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι στο Αιγαίο και στα νησιά του Ιονίου τα σήματα των μεγάλων αλυσίδων έχουν παρουσία σε ποσοστό 30%- 35% των καταστημάτων.
Η Κρήτη στο επίκεντρο
Αντίθετα, στην Κρήτη παρατηρείται μεγαλύτερη διείσδυση, καθώς, λόγω του μεγέθους του νησιού και των πολυάριθμων επισκεπτών, έχει βρεθεί από νωρίς στο επίκεντρο των επενδύσεων του κλάδου τα τελευταία χρόνια.
Μάλιστα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι φέτος οι ρυθμοί αύξησης της κατανάλωσης κινούνται σε διψήφιο ποσοστό στην Κρήτη για τη Σκλαβενίτης – Χαλκιαδάκης το δίμηνο Μαΐου- Ιουνίου, ενώ ανοδικές επιδόσεις καταγράφουν και οι άλλοι παίκτες που έχουν παρουσία στο νησί.
Η Κρήτη εξάλλου αποτελεί την περιοχή που παραδοσιακά καταγράφει τις υψηλότερες επιδόσεις σε επίπεδο αξίας καλαθιού, ενώ πέρυσι κατέγραψε την ισχυρότερη ανάπτυξη εσόδων, της τάξεως του 9,2%, με βάση τις μετρήσεις της NielsenIQ.
Αντίστοιχα, και τα Επτάνησα απολαμβάνουν μεγάλο ενδιαφέρον από τις αλυσίδες, δεδομένου ότι δέχονται μαζικό τουρισμό από το εξωτερικό κυρίως ευρωπαϊκό, από Αγγλία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία, ενώ προσελκύουν και σημαντική μερίδα νεότερων ηλικιακά επισκεπτών, που αποφεύγουν τα all-inclusive πακέτα διακοπών, με αποτέλεσμα να «κινούν» την τοπική οικονομία.
Η «απόβαση» μεγάλων αλυσίδων
Η δημιουργία ιδιόκτητων σημείων ή η ανάπτυξη συνεργασιών μέσω του μοντέλου δικαιόχρησης για τη δημιουργία μικρών σημείων τύπου convenience stores, αλλά κυρίως οι εξαγορές τοπικών επιχειρήσεων αποτελούν τρόπους περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας των ισχυρών στα νησιά.
Τη μεγαλύτερη παρουσία, με περίπου 50 σημεία στις νησιωτικές περιοχές, έχει σήμερα η Μασούτης, η οποία απέκτησε μία σειρά καταστημάτων σε Κρήτη, Νάξο, Πάρο, Μήλο, Τήνο, Σύρο, Σαντορίνη, Κέρκυρα και Κάλυμνο με τη συμφωνία που πέτυχε το 2022 με τον ΣΥΝΚΑ, ενώ μέσα από τη συμφωνία με τον Δεναξά απέκτησε καταστήματα στη Σαντορίνη και στη Μύκονο. Αξίζει να σημειωθεί ότι η παρουσία στα νησιά έχει δώσει σημαντική ώθηση φέτος στη Μασούτης, καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν ότι «τρέχει» με ρυθμό 19%, ενώ σε συγκρίσιμη βάση -χωρίς δηλαδή την προσμέτρηση των περιοχών που εντάχθηκαν πέρυσι στο δίκτυό της από τη σύμπραξη με τον ΣΥΝΚΑ- ο ρυθμός ανάπτυξης κυμαίνεται στο 8%.
Για τον leader της αγοράς, τη Σκλαβενίτης, με την απόκτηση του δικτύου της Μαρινόπουλος απέκτησε πανελλαδική διείσδυση, ενώ με την εξαγορά του 60% της Χαλκιαδάκης πήρε ισχυρή θέση στην αγορά της Κρήτης. Βέβαια, η αλυσίδα εξακολουθεί να επενδύει στα νησιά, προχωρώντας πέρυσι στην δημιουργία νέου καταστήματος στη Σκιάθο και φέτος στη Μυτιλήνη.
Η ΑΒ έχει χτίσει ισχυρή θέση στη νησιωτική χώρα, με παρουσία σε Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Κρήτη, Ρόδο, Σαντορίνη, Μύκονο, Άνδρο, Πάρο, Μήλο, Χίο, Κάλυμνο, Σάμο, Πάτμο, Κω, ενώ επιδιώκει την περαιτέρω διεύρυνσή της κυρίως μέσω του σήματος AB Shop& Go.
Για τον όμιλο Metro η τουριστική αγορά αποτελεί κομβικό σημείο στην ανάπτυξη του δικτύου Cash and Carry που διατηρεί ηγετικό μερίδιο, ωστόσο διαθέτει παρουσία και με το σήμα της My market σε Ρόδο, Λέσβο, Χίο, Λευκάδα, Κεφαλονιά και Ζάκυνθο.
Για την ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός η απόκτηση το 2017 της αλυσίδας CRM-Αριάδνη την τοποθέτησε στην Κρήτη, ενώ πρόσφατα ενίσχυσε περαιτέρω την παρουσία της στο νησί με την εξαγορά της αλυσίδας Μαθιουδάκης και την προσθήκη 17 ακόμη καταστημάτων σε Χανιά, Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Υλοποιώντας το επενδυτικό και αναπτυξιακό της πλάνο, τον περασμένο Αύγουστο, η εταιρεία εξαγόρασε τον όμιλο σούπερ μάρκετ Συνεργαζόμενοι Παντοπώλες Α.Ε. διευρύνοντας περαιτέρω το δίκτυό της, ενώ σε επίπεδο νησιών η Κρητικός πλέον έχει παρουσία και σε: Ικαρία, Σάμο, Μυτιλήνη, Αστυπάλαια, Κάλυμνο, Κω, Λέρο, Ρόδο, Ζάκυνθο.
Στο χορό των επενδύσεων
Και η Lidl έχει αναπτύξει αποτύπωμα στα ελληνικά νησιά με παρουσία σε Κέρκυρα, Ζάκυνθο, Σαντορίνη, Ρόδο, Λέσβο, Χίο.
Από τον χορό των επενδύσεων με τουριστικό υπόβαθρο δεν λείπει η Market In. Η επιχείρηση εντός του 2022 εξαγόρασε την αλυσίδα Χαρά στη Χίο, ενώ φέτος εγκαινίασε σημείο πώλησης στην Άνδρο, το οποίο ήταν το τρίτο που άνοιξε η αλυσίδα στο συγκεκριμένο νησί.
Αντίστοιχα η OK! Anytime Markets κάνει διαρκώς κινήσεις επέκτασης στη νησιωτική Ελλάδα με το μοντέλο του franchise, όπως τα πιο πρόσφατα σε Ικαρία, Κάρπαθο και Λευκάδα.
Η σημασία του τουριστικού ρεύματος για τη λιανική τροφίμων έγινε ιδιαίτερα εμφανής και στην απόφαση της Retail and More να ξεκινήσει πέρυσι το επαναλανσάρισμα του σήματος Carrefour στην Ελλάδα από τη Ζάκυνθο και την Χαλκιδική εστιάζοντας τον αναπτυξιακό της σχεδιασμό στο τουριστικό ρεύμα. Η αλυσίδα σήμερα πέρα από την Αττική και τη Θεσσαλονίκη έχει καταστήματα σε Σαντορίνη, Θάσο, Ζάκυνθο, Κω, Λευκάδα, Κέρκυρα και συνεχίζει την επέκτασή της με νέα σημεία πώλησης στρατηγικά σε αμιγώς τουριστικές περιοχές.