Τις πέντε βασικές αρχές που θα διέπουν την υλοποίηση του φιλόδοξου προγράμματος της πράσινης μετάβασης καθώς και τις βασικές προτεραιότητες της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας περιέγραψε ο υπουργός ΠΕΝ Θόδωρος Σκυλακάκης από το βήμα της Βουλής πριν λίγο, στο πλαίσιο της συζήτησης για τις προγραμματικές δηλώσεις.
«Πολυτέλεια αδράνειας δεν υπάρχει, καθώς υπάρχουν αυστηροί στόχοι, ορόσημα και χρονοδιαγράμματα τόσο για την επίτευξη των κλιματικών στόχων που έχει θέσει η Ευρώπη, όσο και για την αξιοποίηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ», τόνισε ο κ. Σκυλακάκης για να περάσει στις συνέχεια στις πέντε αρχές που είναι οι εξής:
1. Προσεκτικό μέτρημα, μέγιστη διαφάνεια και αποτελεσματική λειτουργία των θεσμών όσον αφορά τις τιμές των ενεργειακών υπηρεσιών. Ο κ. Σκυλακάκης έκανε λόγο για «κινδύνους και κόστη που επιβαρύνουν τον τελικό καταναλωτή, καθώς -μεταξύ άλλων- ελλοχεύει ο κίνδυνος του ανεπαρκούς ανταγωνισμού και των ατελέσφορων ενεργειακών επενδύσεων». Για παράδειγμα, η αύξηση των τιμών των ρύπων καθιστά μη ανταγωνιστική τη χρήση του λιγνίτη με αποτέλεσμα την επιβάρυνση των καταναλωτών, όπως είπε. Στο πλαίσιο αυτό ο υπουργός αναφέρθηκε στην ανάγκη για «ισχυρές Ανεξάρτητες Αρχές και διασφάλιση αποτελεσματικής εταιρικής διακυβέρνησης στις εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών όπου το κράτος είναι βασικός μέτοχος»
2. Αποτελεσματική χρήση των ευρωπαϊκών πόρων «Πρόκειται για πόρους πολύ μεγάλους που δεν τους ξαναδούμε και πρέπει να τους απορροφήσουμε μέχρι κεραίας», σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης, κάνοντας ειδική αναφορά στα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, προσθέτοντας πως «αν δεν λάβουμε τα χρήματα, δεν θα πετύχουμε τους στόχους μας».
3. Ταχύτητα. «Καμία ημέρα να μην πηγαίνει χαμένη λόγω γραφειοκρατικών αγκυλώσεων, το οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος ευκαιρίας λόγω των καθυστερήσεων είναι τεράστιο», είπε ο υπουργός. Και αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε όλες τις διαδικασίες της δημόσιας διοίκησης, από τις δημόσιες διαβουλεύσεις έως την έκδοση των περιβαλλοντικών όρων κλπ.
4. Χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας και των νέων εργαλείων. Εδώ ο κ. Σκυλακάκης ανέφερε ως παράδειγμα τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης με σύγχρονα μέσα και κεντρική και τοπική παρακολούθηση «ώστε να μην χτίζονται αυθαίρετα και να κλείσει αυτή η χαίνουσα πληγή».
5. Προτεραιότητα στους κοινωνικά ευάλωτους και τους συνεπείς σε όλες τις πολιτικές του υπουργείου, με τον υπουργό ΠΕΝ να αναφέρεται -μεταξύ άλλων- στην ενίσχυση των ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών, τη λήψη πρόσθετων κινήτρων για δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, τη βελτιστοποίηση του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου, την υλοποίηση προγραμμάτων για παραγωγή «πράσινης» ενέργεια από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης μέσα από Ενεργειακές Κοινότητες, τη θέσπιση ειδικού τιμολογίου ρεύματος για πολύτεκνες οικογένειες, σε συνέχεια σχετικής απόφασης του ΣτΕ. Θα φροντίζουμε οι πόροι από αντιμετώπιση όσων υιοθετούν την ασυνέπεια να πηγαίνουν στους συνεπείς», είπε αναφερόμενος και στην ανάγκη των μεταρρυθμίσεων.
Προτεραιότητες ενεργειακής πολιτικής
Ο κ. Σκυλακάκης αναφέρθηκε στη συνέχεια στις βασικές προτεραιότητες της ενεργειακής πολιτικής και συγκεκριμένα:
-Στην περαιτέρω επιτάχυνση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα καθώς αυτές εξασφαλίζουν χαμηλότερες τιμές ρεύματος.Στο πλαίσιο αυτό θα προωθηθούν τα αναγκαία έργα στα δίκτυα ηλεκτρισμού, θα αξιοποιηθούν νέα εργαλεία αγοράς όπως τα PPA και θα προχωρήσει ο σχεδιασμός για την αξιοποίηση του μεγάλου Υπεράκτιου Αιολικού Δυναμικού της χώρας.
-Στις εμβληματικές διασυνδέσεις στο Σύστημα Ηλεκτρισμού (διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, Δ’ Φάση Διασύνδεσης Κυκλάδων, Ανατολικός διάδρομος Πελοποννήσου, ΚΥΤ Κουμουνδούρου). «Δρομολογούνται οι διασυνδέσεις των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων, ενώ προχωρούν ή δρομολογούνται σημαντικές διεθνείς διασυνδέσεις προς Βορρά και προς Νότο, ώστε να εξασφαλίσουμε όχι μόνο την ενεργειακή μας ασφάλεια, αλλά και την μετατροπή της χώρας σε εξαγωγέα πράσινης ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή μας», είπε ο Κ. Σκυλακάκης. Ο ίδιος αναφέρθηκε και στα σχέδια για ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο και για το μεταβατικό καύσιμο, που είναι το φυσικό αέριο και πιθανόν στο μέλλον και σε παραγωγό αερίου για κάποιες δεκαετίες αν ευδοκιμήσουν οι σχετικές έρευνες για υδρογονάνθρακες που θα επιταχυνθούν.
2. Στα νέα μεγάλα έργα πράσινης ενεργειακής μετάβασης μέσω του νέων πόρων του REPower EU του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πρόκειται για έργα και προγράμματα ύψους 795 εκατ. ευρώ, που αφορούν στην αποθήκευση ενέργειας, την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε στέγες, στην ενεργειακή εξοικονόμηση σε επιχειρήσεις, στη δημιουργία πιλοτικών έργων υδρογόνου και βιομεθανίου, αλλά και στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα.
3. Στην επιτάχυνση της μετάβασης στην ψηφιακή ενεργειακή εποχή για τα δίκτυα και τις υποδομές με σύγχρονα εργαλεία, όπως οι «έξυπνοι μετρητές», που δίνουν σε πολίτες και επιχειρήσεις τη δυνατότητα να γίνουν ενεργειακά ενεργοί, να προγραμματίζουν με έξυπνα συστήματα τη διαχείριση της ενέργειας που καταναλώνουν,
4. Στην προώθηση και ολοκλήρωση των έργων και προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης για την εξοικονόμηση ενέργειας σε νοικοκυριά με προτεραιότητα στα ευάλωτα νοικοκυριά και στο δημόσιο τομέα και την παραγωγή, εξοικονόμηση και αποθήκευση ενέργειας στις επιχειρήσεις, με προτεραιότητα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και στους αγρότες.
5. Στα πράσινα και Έξυπνα Νησιά. Με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, αλλά και το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, με πόρους που υπερβαίνουν το 1,5 δισ. ευρώ, δρομολογούνται στα ελληνικά νησιά μεγάλα έργα για την ενεργειακή μετάβαση, τη βιώσιμη διαχείριση των πόρων, την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους.
«Πρόκειται για φιλόδοξους στόχους, που απαιτούν πολλαπλή δουλειά. Έχουμε μπροστά μας πρόσθετες προκλήσεις, αφού θα πρέπει να περάσουμε στο επόμενο διάστημα στο νέο τρόπο λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ευρωπαϊκή κατεύθυνση είναι, εδώ, η σταδιακή απόσυρση των έκτακτων επιδοτήσεων, με προϋπόθεση την αποκλιμάκωση των τιμών, που φέρνει η τιθάσευση της ενεργειακής κρίσης. Οι προκλήσεις αυτές δεν είναι μακριά μας. Συμβαίνουν ήδη και δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο», κατέληξε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.