Νέο καθεστώς στη διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές θέτει σε εφαρμογή η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), ενεργοποιώντας καινούργιο «πρωτόκολλο επικοινωνίας» λίγο πριν εκπνεύσει το χρονοδιάγραμμα που θέτει σχεδόν όλη την αγορά υπό στενή «παρακολούθηση».
Στόχος της εν λόγω κίνησης της ΑΑΔΕ είναι να κλείσει στους επιτήδειους όλα τα «παράθυρα» φοροαποφυγής και να διασφαλίσει, όπως αναφέρεται και στη σχετική απόφαση (υπ’ αριθμ. Α.1088/16.6.2023) του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γ. Πιτσιλή, που ισχύει από χθες, τη νόμιμη έκδοση των φορολογικών συναλλαγών μέσω της πληρωμής με κάρτα για την αποτελεσματική φορολογική παρακολούθηση αυτών και την περιστολή της φοροδιαφυγής.
Προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να αναφερθεί ότι ήταν ιδιαίτερα σημαντικό το πόρισμα της Ομάδας Διοίκησης Έργου στην ΑΑΔΕ για την εκπόνηση των προδιαγραφών της διασύνδεσης ταμειακών μηχανών με τερματικά POS, στο πλαίσιο της σχετικής μεταρρύθμισης, που υλοποιείται με τη στήριξη του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS εκτιμάται ότι θα περιορίσει σημαντικά, κυρίως, τις απώλειες στον ΦΠΑ, αφού οι ελεγκτές έχουν διαπιστώσει ότι πολλές επιχειρήσεις στις συναλλαγές που έχουν με πελάτες τους με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες δεν εκδίδουν την απόδειξη λιανικής. Συγκεκριμένα, ενώ το POS δέχεται τη συναλλαγή, ο καταστηματάρχης είτε δεν κόβει καθόλου απόδειξη είτε εκδίδει απόδειξη μικρότερης αξίας, φαινόμενο που σταδιακά αναμένεται να εξαλειφθεί αφού με τη νέα διαδικασία μπαίνει τέλος στις «μαϊμού» ταμειακές μηχανές, καθώς όλες θα διασυνδεθούν με τα POS. Σε περίπτωση φυσικά που ο ελεγκτικός μηχανισμός εντοπίσει παραβάτες, τότε θα επιβάλει αυστηρά πρόστιμα που θα φτάνουν και τις 50.000 ευρώ, αλλά και λουκέτο στην επιχείρηση.
Τι επιβάλλει
Επισημαίνεται ότι το υποχρεωτικό πλέον πρωτόκολλο επικοινωνίας μεταξύ ταμειακών και POS επιβάλλει την έκδοση της απόδειξης όταν η πληρωμή γίνεται με χρήση κάρτας, γεγονός που σημαίνει ότι το POS δεν θα μπορεί να κάνει «ελεύθερη» είσπραξη, αλλά θα πρέπει να λάβει εντολή από την ταμειακή, με βάση συγκεκριμένη απόδειξη. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζεται το φαινόμενο πληρωμών σε POS χωρίς την έκδοση απόδειξης ή με δελτίο παραγγελίας.
Όσον αφορά τα βήματα διεκπεραίωσης των πληρωμών με πλαστικό χρήμα και τη διασύνδεση των φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ) με τα τερματικά αποδοχής καρτών πληρωμών (EFT POS), είναι τα εξής:
1. H συναλλαγή ξεκινά από τον Φορολογικό Ηλεκτρονικό Μηχανισμό (ΦΗΜ), δηλαδή τις εξελιγμένες ταμειακές μηχανές για τις συναλλαγές λιανικής. Ο χειριστής (υπάλληλος ή καταστηματάρχης) επιλέγει «πληρωμή με κάρτα» και ο ΦΗΜ στέλνει σχετικό αίτημα στο σύστημα πληρωμών με κάρτες EFT/POS.
2. Το σύστημα EFT/POS επιβεβαιώνει αυτόματα στην ταμειακή μηχανή τη λήψη του αιτήματος, θέτοντάς τη σε αναμονή του αποτελέσματος.
3. Το POS συνδέεται στον πάροχο υπηρεσιών πληρωμών (τράπεζα ή αντίστοιχη υπηρεσία πληρωμών) και λαμβάνει πληροφορία αν υπήρξε:
α) online έγκριση ή
β) offline έγκριση ή
γ) απόρριψη offline ή
δ) διακοπή της συναλλαγής.
4. Το σύστημα EFT/POS αποκρίνεται στην ταμειακή με το τελικό αποτέλεσμα: απόρριψη ή έγκριση. Επιπλέον, ταυτόχρονα με την έγκριση, στέλνει και τα βασικά στοιχεία της συναλλαγής (αριθμός συναλλαγής, κωδικός έγκρισης κ.λπ.) αλλά και δεδομένα για εκτύπωση της απόδειξης από την ταμειακή.
5. Η ταμειακή μηχανή (ΦΗΜ) επιβεβαιώνει τη λήψη του τελικού αποτελέσματος. Σε περίπτωση που η επιβεβαίωση αυτή, για οποιονδήποτε λόγο, δεν τεκμηριωθεί από το σύστημα EFT/ POS, τότε το EFT/POS δημιουργεί σχετική σήμανση για τη μη διεκπεραίωση της συναλλαγής από τον φορολογικό μηχανισμό.
Σε δύο φάσεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι το χρονοδιάγραμμα του υπουργείου Οικονομικών και της ΑΑΔΕ, το οποίο προέβλεπε ότι η υποχρεωτική διασύνδεση ταμειακών – POS θα ολοκληρωθεί σε δύο φάσεις, δηλαδή:
α) ταμειακές και POS θα έπρεπε να έχουν γίνει «ένα» μέχρι το τέλος Ιουνίου για επιχειρήσεις με τζίρο έως 100.000 ευρώ και
β) μέχρι τέλος Ιουλίου για επιχειρήσεις με τζίρο άνω των 100.000 ευρώ, οδεύει προς τρίμηνη παράταση και συγκεκριμένα προς τον Οκτώβριο και αυτό φυσικά γιατί η αγορά έχει διαμηνύσει στο υπουργείο Οικονομικών ότι δεν είναι έτοιμη για τη μετάβαση αυτή και απαιτείται επιπλέον χρόνος.
Μηχανισμοί που θα διαβιβάζουν στοιχεία απευθείας στην ΑΑΔΕ
Η ΑΑΔΕ «τρέχει» ταυτόχρονα και το σχέδιο για τη λειτουργία των νέου τύπου φορολογικών μηχανισμών, που προβλέπει τα εξής:
1. Νέου τύπου φορολογικοί μηχανισμοί. Με τους μηχανισμούς (υπολογιστές) που χρησιμοποιούνται σήμερα από τις επιχειρήσεις η έκδοση αποδείξεων βασίζεται σε αρχεία που αποθηκεύονται μόνο στον υπολογιστή, οι μηχανισμοί δεν αποθηκεύουν αξίες στη φορολογική μνήμη, ενώ έχουν διαπιστωθεί και παρακάμψεις στη λειτουργία των μηχανισμών. Για την εξάλειψη τέτοιων φαινομένων περίπου 140.000 φορολογικοί μηχανισμοί θα αποσυρθούν μέχρι τον Οκτώβριο και θα αντικατασταθούν από νέους μηχανισμούς, οι οποίοι αποθηκεύουν όλα τα ποσά στη φορολογική τους μνήμη, εκδίδουν σχετικές αναφορές και διαβιβάζουν απευθείας, και όχι μέσω υπολογιστή, τις συναλλαγές στην ΑΑΔΕ.
2. «Έξυπνοι» ηλεκτρονικοί μηχανισμοί στην εστίαση. Από τους φορολογικούς ελέγχους διαπιστώθηκε ότι χρησιμοποιούνται μηχανισμοί που δεν καταγράφουν τραπέζια και παραγγελίες, οι παραγγελίες «περνούν» σε αρχεία στον υπολογιστή και όχι στην ταμειακή, εκδίδονται δελτία παραγγελίας που στη συνέχεια είτε ακυρώνονται, χωρίς να καταγράφονται στη φορολογική μνήμη του μηχανισμού, είτε δεν εκδίδεται τελική απόδειξη, ενώ εκ των υστέρων διαγράφεται τζίρος. Με την υποχρεωτική χρήση νέων φορολογικών μηχανισμών για τις επιχειρήσεις εστίασης που δέχονται παραγγελίες, η απόδειξη εκτυπώνεται μόνο από ενσωματωμένο εκτυπωτή, καταγράφονται στη φορολογική μνήμη οι εκκρεμείς παραγγελίες («ανοικτά» τραπέζια) και οι εκκρεμείς προς έκδοση αποδείξεις, ενώ εκδίδεται «Z» εφόσον έχουν κλείσει όλα τα ανοικτά τραπέζια. Ωστόσο, όπως αποκάλυψε η «Ν», το νέο σύστημα των έξυπνων ταμειακών μηχανών και η σύνδεσή τους με τα POS στην εστίαση δεν θα ολοκληρωθούν νωρίτερα από τον Ιούνιο του 2024.
