Η εφαρμογή του ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, μέχρι τώρα, κινείται με ιδιαίτερα ικανοποιητικούς ρυθμούς, δεδομένου μάλιστα ότι η Ελλάδα είναι η τρίτη κατά σειρά χώρα που έχει υποβάλλει αίτημα για την καταβολή της 3η δόσης. Παρόλα αυτά η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, θα πρέπει τόσο φέτος όσο και το 2024 να «κλείσει» μία σειρά από έργα-ορόσημα τα οποία σχετίζονται με τομείς της εξοικονόμησης ενέργειας, των σιδηροδρόμων, της ψηφιοποίησης σε διάφορους τομείς αλλά και τον εκσυγχρονισμό της δικαιοσύνης.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Κομισιόν, η υλοποίηση του Σχεδίου φθάνει πλέον σε μια φάση που θα βασίζεται στις περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις των οποίων η διοικητική και εκτελεστική ικανότητα είναι γενικά αδύναμη. «Η ολοκλήρωση μιας σειράς μέτρων του σχεδίου απαιτεί μια σειρά προπαρασκευαστικών βημάτων, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων. Η διασφάλιση της έγκαιρης προόδου σε αυτά θα απαιτήσει συνεχή ισχυρό συντονισμό και βοήθεια προς τους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς υλοποίησης».
Κομισιόν: Οι προκλήσεις της Ελλάδας σε φορολογία, υγεία, ενέργεια και Ταμείο Ανάκαμψης
Οι παρεμβάσεις που πρέπει να ολοκληρωθούν στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης εντός του 2023-2024 αφορούν:
- Ολοκλήρωση της ανακαίνισης τουλάχιστον 8 000 κτιρίων & κατοικιών για τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης και έγκριση τουλάχιστον 9.700 επιχειρήσεων για βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.
- Έναρξη έργων για την προώθηση της ανθεκτικότητας και της περιβαλλοντικής προστασίας του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, των εναέριων δικτύων σε δασικές περιοχές και της αύξησης της χωρητικότητας των υποσταθμών υψηλής και μέσης τάσης.
- Εφαρμογή της οργανωτικής μεταρρύθμισης στον σιδηροδρομικό τομέα και πλήρης λειτουργία του νέου Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ), του διαχειριστή κατασκευής του (ΕΡΓΟΣΕ) όπως και την πλήρη ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS) στο βασικό σιδηροδρομικό δίκτυο.
- Ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης τουλάχιστον 30% των συνολικών αρχείων και στα 9 υπο-έργα της δημόσιας διοίκησης.
- Υιοθέτηση πρωτογενούς νομοθεσίας για τη θέσπιση του συστήματος επιβράβευσης στη δημόσια διοίκηση.
- Θέσπιση νομοθεσίας που προβλέπει επαγγελματικές ροές εργασίας για το προσωπικό που ασχολείται με τις δημόσιες συμβάσεις.
- Απλοποίηση και κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας και δρομολόγηση ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την πλήρη αυτοματοποίηση των επιστροφών ΦΠΑ.
- Εκσυγχρονισμός της δικαιοσύνης, μέσω αναβάθμισης των δεξιοτήτων των δικαστών, αναβάθμισης των συστημάτων τήρησης αρχείων και πληροφορικής στα δικαστήρια, υιοθέτηση νομοθεσίας για την παρακολούθηση και βελτίωση της απόδοσης των δικαστικών υπαλλήλων και έναρξη της κατασκευής και ανακαίνισης ενεργειακά αποδοτικών κτιρίων δικαστηρίων. Αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη για όλους τους κλάδους της δικαιοσύνης, για την αναδιοργάνωση των δικαστικών περιφερειών σε όλη την Ελλάδα και την ορθολογική κατανομή των δικαστικών δομών σε αυτές τις περιφέρειες, με τουλάχιστον το 70% των διοικητικών δικαστηρίων και τουλάχιστον το 40% των πολιτικών και ποινικών δικαστηρίων πλήρως λειτουργικό και λειτουργικό.
- Εκσυγχρονισμός και ψηφιοποίηση του τομέα της δημόσιας υγείας, μεταξύ άλλων μέσω της έναρξης του έργου για την ενεργειακή ανακαίνιση τουλάχιστον 156 κέντρων υγείας, της πλήρους λειτουργίας επιπλέον 56 μονάδων ψυχικής υγείας και της ολοκλήρωσης του εθνικού ψηφιακού αρχείου υγείας και των ψηφιακών έργων υγείας για τον καρκίνο.
- Ολοκλήρωση προγραμμάτων ψηφιακής και πράσινης αναβάθμισης δεξιοτήτων για σχεδόν 150.000 άτομα.
- Προώθηση της αποϊδρυματοποίησης των παιδιών, ιδίως μέσω της τοποθέτησης ανηλίκων με σοβαρή αναπηρία ή/και ψυχικές διαταραχές στη φροντίδα επαγγελματιών ανάδοχων φροντιστών και της τοποθέτησης των εφήβων σε διαμερίσματα ημι-ανεξάρτητης διαβίωσης.
- Υπογραφή δανειακών συμβάσεων συνολικού ύψους 5,9 δισ. ευρώ στο πλαίσιο της δανειακής διευκόλυνσης.
Όσον αφορά την αναθεώρηση του «Ελλάδα 2.0», αυτό αναμένεται να συμβεί εντός του έτους, για να συμπεριλάβει, μεταξύ άλλων, πρόσθετες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στο πλαίσιο του REPowerEU. Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Μαρτίου η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή την πρόθεσή της να ζητήσει πρόσθετο δάνειο 5 δις. ευρώ, με στόχο το συνολικό ποσό των δανείων που θα λάβει μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης να αυξηθεί στα 17,7 δις. ευρώ.
Όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «στο μέλλον, θα ήταν σημαντικό για την Ελλάδα να οριστικοποιήσει γρήγορα την προσθήκη στο σχέδιο, συμπεριλαμβανομένου του πρόσθετου αιτήματος δανείου, και του κεφαλαίου REPowerEU, με σκοπό την ταχεία έναρξη της εφαρμογής του. Η ακόλουθη, πιο λεπτομερής ανασκόπηση των μέτρων που εφαρμόζονται στο πλαίσιο του RRP σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται επίσημη έγκριση ή απόρριψη οποιωνδήποτε αιτημάτων πληρωμής από την Επιτροπή».