Μέχρι το τέλος Ιουλίου, εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, αναμένεται η Ελλάδα να καταθέσει το επίσημο αίτημα προς την Κομισιόν για τα επιπλέον δάνεια ύψους 5 δις. ευρώ και επιδοτήσεις 760 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του REPowerEU. Είναι χαρακτηριστικό ότι μαζί με τα κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης το ποσό που θα λάβει η Ελλάδα ανεβαίνει στα 36 δις. ευρώ: επιδοτήσεις 14,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 760 εκατ. ευρώ από το REPowerEU συν δάνεια 12,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και ακόμα 5 δισ. ευρώ από το REPowerEU.
Πριν από ένα μήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γνωστοποίησε στις χώρες –μέλη τα αιτήματα που έχει δεχθεί για δάνεια μέσω του REPowerEU. Η χώρα μας έχει αιτηθεί δάνεια 5 δισ. ευρώ τα οποία θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση επιπλέον έργων για την ενεργειακή μετάβαση, τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την κάλυψη επιχειρήσεων και πολιτών. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη-μέλη έχουν τη δυνατότητα κατάθεσης του σχετικού αιτήματος μέχρι το τέλος Αυγούστου. Ωστόσο, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να το υποβάλλει στα τέλη Ιουλίου. Παράλληλα, η Ελλάδα, μέσω του REPowerEU θα μπορέσει να λάβει επιδοτήσεις 760 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό μπορεί να διατεθεί για επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα και στην παραγωγή κυρίως σε ιδιώτες και νοικοκυριά, για δράσεις όπως είναι για παράδειγμα αντικατάσταση των θερμοσιφώνων στα σπίτια.
Πιο συγκεκριμένα, τα 5 δισ. ευρώ από τα δάνεια θα αξιοποιηθούν κυρίως για τη χρηματοδότηση ενεργειακών, ιδιωτικών επενδύσεων – μέσω δανεισμού και ιδίων κεφαλαίων – σε τομείς όπως :
· Έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), π.χ. ηλιακή και αιολική ενέργεια, βιομεθάνιο, πράσινο υδρογόνο, κ.ά.
· Έργα ενεργειακής απόδοσης, π.χ. παρεμβάσεις σε υφιστάμενα κτίρια επιχειρήσεων, αναβάθμιση υποδομών και αύξηση της αποδοτικότητας των διαδικασιών παραγωγής
· Πρωτοβουλίες για την προώθηση των «καθαρών» μεταφορών
· Έργα πρόσβασης σε καθαρή ενέργεια, όπως λύσεις εκτός δικτύου και δίκτυα κατανεμημένης ηλεκτρικής ενέργειας
· Συστήματα αποθήκευσης ενέργειας μπαταριών (BESS) κ.ά.
Υπενθυμίζεται πως το Ταμείο Ανάκαμψης, με τα έως τώρα δεδομένα, λήγει το 2026. Τα κράτη- μέλη έχουν το δικαίωμα για μία μόνο ενδιάμεση αναθεώρηση έως το τέλος του τρέχοντος έτους. Στο πλαίσιο αυτό, τα αναθεωρημένα Σχέδια Ανάκαμψης, πέρα από τις αλλαγές που προκάλεσε η ενεργειακή κρίση, θα πρέπει να ενσωματώσουν και όλες τις υπόλοιπες παραμέτρους, όπως η αποδοχή ότι κάποια έργα θα καθυστερήσουν και έτσι θα πρέπει να απενταχθούν, προϋπολογισμοί να αναθεωρηθούν ή μεταρρυθμίσεις να προσαρμοστούν. Μάλιστα τα κράτη-μέλη μπορούν επίσης να τροποποιήσουν το σχέδιό τους εφόσον αποδείξουν ότι αντικειμενικές συνθήκες καθιστούν ανέφικτη την εφαρμογή ορισμένων ορόσημων και στόχων. Αυτές οι αντικειμενικές συνθήκες θα μπορούσαν να συνδέονται με τον πληθωρισμό, τις ελλείψεις στην αλυσίδα εφοδιασμού ή το γεγονός ότι υπάρχει καλύτερο εναλλακτικό μέτρο για την εκπλήρωση του επιδιωκόμενου στόχου πολιτικής ενός μέτρου.
Σημειώνεται ότι βασικό κίνητρο για να προσφύγουν οι επιχειρήσεις στα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης είναι το χαμηλό κόστος: επιτόκιο σταθερό 0,35% για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και 1% για τις μεσαίες και μεγάλες, σε μία περίοδο μάλιστα που η ανοδική πορεία των επιτοκίων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εκτιμάται ότι θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία.
