Άλλα 65 εκατ. ευρώ θα διατεθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Σταθερότητας για την ενίσχυση των γεωργικών επιχειρήσεων μέσω του προγράμματος «Καινοτομία και Πράσινη Μετάβαση στη Μεταποίηση Αγροτικών Προϊόντων».
Το παραπάνω ποσό έρχεται ως συνέχεια της χρηματοδότησης του πρώτου κύκλου του ίδιου προγράμματος, που προκηρύχθηκε το καλοκαίρι του 2022, με 181,5 εκατ. ευρώ. Ο νέος κύκλος, που θα είναι ενεργός ως προς την υποδοχή αιτήσεων από τις 12 Μαΐου έως και τις 12 Ιουλίου 2023, αφορά τη μεταποίηση και εμπορία προϊόντων των παρακάτω τομέων: κρέας – πουλερικά – κουνέλια, γάλα, αυγά, μελισσοκομία, σηροτροφία, ζωοτροφές, δημητριακά, ελαιούχα προϊόντα, οίνος, οπωροκηπευτικά, άνθη, φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά, σπόροι και πολλαπλασιαστικό υλικό και ξίδι. Οι δράσεις που προβλέπονται στους παραπάνω τομείς αφορούν κυρίως ιδρύσεις, εκσυγχρονισμούς, επεκτάσεις, μετεγκαταστάσεις μονάδων παραγωγής και αποθηκευτικών χώρων, συγχωνεύσεις μονάδων και μονάδες διαχείρισης υποπροϊόντων. Καλύπτονται όλες οι δαπάνες, όπως τα κτιριακά, ο μηχανολογικός εξοπλισμός, επενδύσεις σε ΑΠΕ, δαπάνες προώθησης, συμμετοχή σε εμπορικές εκθέσεις, logistics, οχήματα για τη μεταφορά πρώτων υλών και προϊόντων, εξοπλισμός εργαστηρίων, άυλες δαπάνες κ.ο.κ.
Επίσης, οι δικαιούχοι της πρώτης πρόσκλησης του προγράμματος μπορούν να υποβάλλουν αίτηση και στη δεύτερη πρόσκληση, με την προϋπόθεση ότι το άθροισμα του αιτούμενου προϋπολογισμού ανά ΑΦΜ για το σύνολο των αιτήσεων (1ης και 2ης αίτησης) δεν ξεπερνά τον ανώτατο αιτούμενο επιλέξιμο προϋπολογισμό του υποέργου και ταυτόχρονα ο αιτούμενος με τη νέα αίτηση προϋπολογισμός είναι μεγαλύτερος του κατώτατου επιλέξιμου προϋπολογισμού ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης (μικρομεσαία ή μεγάλη).
Το πρόγραμμα παρέχει:
α) Ενισχύσεις στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικού προϊόντος: Αφορά κάθε επέμβαση επί γεωργικού προϊόντος από την οποία προκύπτει επίσης γεωργικό προϊόν, με εξαίρεση τις εργασίες εντός της γεωργικής εκμετάλλευσης που είναι απαραίτητες για την προετοιμασία προϊόντος ζωικής ή φυτικής προέλευσης για την πρώτη του πώληση.
β) Ενισχύσεις στη μεταποίηση και εμπορία μη γεωργικού προϊόντος: Αφορά κάθε επέμβαση επί γεωργικού προϊόντος, ως πρώτη ύλη της παραγωγικής διαδικασίας, από την οποία προκύπτει προϊόν το οποίο δεν καλύπτεται από το παράρτημα I της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο πλαίσιο του προγράμματος ενισχύονται επενδύσεις σε ενσώματα και άυλα στοιχεία ενεργητικού:
Ι. Περιφερειακές επενδυτικές ενισχύσεις:
- Αγορά γης, κατασκευή και εκ- συγχρονισμός ακινήτων.
- Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας.
- Οχήματα με τα οποία η επιχείρηση διενεργεί μεταφορές πρώτων υλών και προϊόντων (έτοιμων και ημιέτοιμων) εντός του χώρου της μονάδας. Επιλέξιμα είναι τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οχήματα μηδενικών εκπομπών CO2 και τα οχήματα που εκπέμπουν CO2 μικρότερο των 50g/Km.
- Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων στον βαθμό που εξυπηρετεί τη λειτουργία της μονάδας.
- Απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού, τα οποία ανήκουν σε επιχειρηματική εγκατάσταση που έχει κλείσει και η οποία αποκτάται από επενδυτή που δεν σχετίζεται με τον πωλητή και αποκλείει την απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης.
- Δαπάνες εξοπλισμού μηχανοργάνωσης της επιχείρησης (όπως αγορά τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, δικτύων ενδοεπικοινωνίας, ηλεκτρονικών υπολογιστών και περιφερειακών μηχανημάτων κ.λπ.). Στον εξοπλισμό μηχανοργάνωσης συμπεριλαμβάνονται και οι δαπάνες για απομακρυσμένη και έξυπνη διαχείριση με την εγκατάσταση συστημάτων τηλε-ελέγχου, καθώς και κάθε άλλη επένδυση η οποία οδηγεί σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων.
- Δαπάνες για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία.
- Οι δαπάνες για την ίδρυση και τον εκσυγχρονισμό των δικτύων διανομής (logistics) είναι επιλέξιμες εφόσον αποτελούν τμήμα δαπανών για την εξυπηρέτηση επενδυτικών σχεδίων στην εμπορία και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων ή και μη γεωργικού προϊόντος και υπό την προϋπόθεση ότι το αίτημα πληρωμής περιλαμβάνει εκτός των άλλων δικαιολογητικών:
- α) τοπογραφικό με γεωχωρική σήμανση,
- β) φωτογραφίες με γεωχωρική σήμανση και χρονοσήμανση όπου αποτυπώνεται η κατάσταση πριν και μετά την επένδυση.
- Άυλες δαπάνες, όπως απόκτηση λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων (συμπεριλαμβάνονται και επενδύσεις σε ψηφιακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων), τεχνικές προδιαγραφές και σχεδιασμός προϊόντων, έρευνες αγοράς, εταιρική ταυτότητα και branding (logos, εταιρικές παρουσιάσεις κ.λπ.), σχεδιασμός προωθητικών ενεργειών και υλικού για εταιρείες και προϊόντα. Επιπλέον, επιλέξιμα είναι η απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας από αρμόδιους οργανισμούς (όπως ISO, HACCP, BRC Global Standards, IFS FoodStandard, GLOBALG.A.P. κ.λπ.), τα οποία εξασφαλίζουν στον καταναλωτή την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων που καταναλώνει.
ΙΙ. Ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ΜμΕ.
ΙΙΙ. Ενισχύσεις για συμμετοχή ΜμΕ σε εμπορικές εκθέσεις.
ΙV. Ενισχύσεις καινοτομίας για ΜμΕ.
V. Επενδυτικές ενισχύσεις προς επιχειρήσεις για την υπέρβαση ενωσιακών προτύπων ή για την αύξηση της προστασίας του περιβάλλοντος ελλείψει ενωσιακών προτύπων.
VI. Επενδυτικές ενισχύσεις για την προώθηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
Επιλέξιμος προϋπολογισμός
Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να κυμαίνεται στην περίπτωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από 500 χιλ. έως 7,5 εκατ. ευρώ και για τις μεγάλες από 2 εκατ. έως 12,5 εκατ. ευρώ, ενώ το ποσοστό της επιδότησης καθορίζεται από το μέγεθος της επιχείρησης και την Περιφέρεια στην οποία δραστηριοποιείται. Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, το ποσοστό της επιδότησης κυμαίνεται από 15% έως 45% και για τις μεσαίες από 25% έως 55% και για τις μικρές από 35% έως και 55%. Αναφορικά με τα μέγιστα όρια προϋπολογισμού ανά κατηγορία ενισχύσεων, ισχύουν τα ακόλουθα:
- Ο ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός για τις δαπάνες σε συμβουλευτικές υπηρεσίες σε MμE δεν ξεπερνά τις 300.000 ευρώ.
- Ο ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός για τις δαπάνες με σκοπό τη συμμετοχή ΜμΕ σε εμπορικές εκθέσεις δεν ξεπερνά τις 500.000 ευρώ.
- Ο ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός για τις δαπάνες καινοτομίας για ΜμΕ δεν ξεπερνά τις 500.000 ευρώ.
- Ο ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός για τις δαπάνες με σκοπό την υπέρβαση ενωσιακών προτύπων ή για την αύξηση της προστασίας του περιβάλλοντος ελλείψει ενωσιακών προτύπων δεν ξεπερνά τα 2.000.000 ευρώ.
- Ο ανώτατος αιτούμενος επιλέξιμος προϋπολογισμός για τις δαπάνες για την προώθηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δεν ξεπερνά το 1.000.000 ευρώ.
- Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι δαπάνες άυλων στοιχείων ενεργητικού, στο πλαίσιο των περιφερειακών ενισχύσεων, δεν υπερβαίνουν το 50% των επιλέξιμων δαπανών της επένδυσης.
- Οι δαπάνες απόκτησης ακι- νήτων, στο πλαίσιο των περιφερειακών ενισχύσεων, δεν υπερβαίνουν το 30% των επιλέξιμων δαπανών της επένδυσης.
- Οι δαπάνες απόκτησης γης (αγορά γης), στο πλαίσιο των περιφερειακών ενισχύσεων, δεν υπερβαίνουν το 10% των επιλέξιμων δαπανών της επένδυσης.
- Οι δαπάνες αγοράς οχημάτων, σύμφωνα με το άρθρο 36 του ΓΑΚ, δεν ξεπερνούν το 30% του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου.
- Οι δαπάνες σε ΑΠΕ, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 41 του ΓΑΚ, δεν ξεπερνούν το 30% του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου.
Δυνητικοί δικαιούχοι
Δικαιούχοι μπορούν να κριθούν νομικά πρόσωπα που είτε ανήκουν στις ΜμΕ, είτε στις μεγάλες επιχειρήσεις, που τηρούν απλογραφικά ή/ και διπλογραφικά βιβλία και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ενίσχυσης πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Είναι Ομάδες Παραγωγών, Οργανώσεις Παραγωγών, Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών, Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις και Ανώνυμες Εταιρείες των οποίων η πλειοψηφία των μετοχών ανήκει σε Αγροτικούς Συνεταιρισμούς του ν. 4673/2020 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί και άλλες διατάξεις».
β) Είναι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του ν. 4430/2016 και εταιρείες του εμπορικού δικαίου, εκτός αυτών της ανωτέρω περίπτωσης α) οι οποίες: εφαρμόζουν συμβολαιακή γεωργία υπό τους ακόλουθους όρους, προϋποθέσεις και περιορισμούς:
- εφόσον μεταποιούν ή και εμπορεύονται γεωργικό προϊόν με παραγόμενο, τελικό γεωργικό προϊόν, κατ’ ελάχιστον το 40% κατ’ έτος, της αξίας των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται στην ενισχυόμενη επένδυση είναι γεωργικό προϊόν συμβολαιακής γεωργίας.
- εφόσον μεταποιούν ή και εμπορεύονται γεωργικό προϊόν, με τελικό προϊόν μη γεωργικό προϊόν και κατ’ ελάχιστον το 40% κατ’ έτος, της αξίας του γεωργικού προϊόντος που χρησιμοποιείται, ως πρώτη ύλη, στην ενισχυόμενη επένδυση, είναι γεωργικό προϊόν συμβολαιακής γεωργίας.
γ) Είναι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις του ν. 4430/2016 και εταιρείες του εμπορικού δικαίου, εκτός αυτών της περίπτωσης α) πιο πάνω, οι οποίες εμφανίζουν κατ’ έτος βαθμό καθετοποίησης, αξιοποιώντας ιδιοπαραγόμενα αγροτικά προϊόντα σε ποσοστό τουλάχιστον 40% της αξίας του γεωργικού προϊόντος που χρησιμοποιούν ως πρώτη ύλη.
δ) Δικαιούχοι δύνανται να κριθούν και υπό σύσταση νομικά πρόσωπα, που ολοκληρώνουν τις διαδικασίες σύστασης πριν από την έκδοση της ατομικής εγκριτικής απόφασης ενίσχυσης.