Στην επανεξέταση και τροποποίηση των νομοθετικών ρυθμίσεων που προβλέπουν την παροχή φορολογικών κινήτρων προς τα φυσικά πρόσωπα για τη χρησιμοποίηση ηλεκτρονικών μέσων εξόφλησης λιανικών συναλλαγών προτίθεται να προχωρήσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Αιτία είναι η διαπίστωση των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ και του ΥΠΟΙΚ ότι τα υφιστάμενα κίνητρα δεν έφεραν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα στην πάταξη της φοροδιαφυγής των 20 κατηγοριών ελευθέρων επαγγελματιών, καθώς οι δαπάνες που πληρώθηκαν προς αυτούς με ηλεκτρονικά μέσα ήταν ελάχιστες το 2022 και κατώτερες των προσδοκιών, παρά την προβλεπόμενη ισχυρή έκπτωση φόρου.
Όπως διαπίστωσαν στο υπουργείο Οικονομικών, οι ρυθμίσεις που προβλέπουν την έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα του 30% των ηλεκτρονικά εξοφληθεισών δαπανών για την πληρωμή αμοιβών σε συγκεκριμένες κατηγορίες επιτηδευματιών μέχρι ποσού έκπτωσης 5.000 ευρώ απέτυχαν να συμβάλουν στον περιορισμό της φοροδιαφυγής που διαπράττεται μέσω της μη έκδοσης αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από τις εν λόγω κατηγορίες επιτηδευματιών.
Το μέτρο αυτό αφορά, ειδικότερα, τις ηλεκτρονικά εξοφληθείσες δαπάνες για πληρωμές αμοιβών σε κτηνιάτρους, υδραυλικούς, ψυκτικούς, συντηρητές θέρμανσης, ηλεκτρολόγους, σοβατζήδες, πλακάδες, λοιπά οικοδομικά επαγγέλματα, εκμεταλλευτές ταξί, κομμωτές, γραφεία κηδειών, ινστιτούτα αισθητικής, καθαρίστριες, φωτογράφους, σχολές χορού, γυμναστήρια, δικηγόρους, παιδαγωγούς και οικιακές βοηθούς και προϋποθέτει εκτός από την ηλεκτρονική εξόφληση των αμοιβών και την έκδοση αποδείξεων λιανικών συναλλαγών από τις συγκεκριμένες κατηγορίες επιτηδευματιών.
Ο λόγος της αποτυχίας αυτού του μέτρου είναι ότι η μείωση του φόρου εισοδήματος που κερδίζει κάθε φορολογούμενος που ζητά και λαμβάνει απόδειξη από αυτές τις κατηγορίες επαγγελματιών είναι πολύ μικρότερη από την… έκπτωση που του κάνει ο επιτηδευματίας στην τελική τιμή μη απαιτώντας τον αναλογούντα ΦΠΑ 24% εφόσον ο φορολογούμενος δεχτεί να μη λάβει απόδειξη. Και μάλιστα το κέρδος από την αποφυγή πληρωμής του ΦΠΑ 24%, μέσω της μη έκδοσης απόδειξης, είναι για τον πελάτη-φορολογούμενο άμεσο, ενώ το κέρδος της μείωσης του φόρου εισοδήματος πιστώνεται πολλούς μήνες αργότερα.
Παράδειγμα
Για παράδειγμα, σε μία εργασία από υδραυλικό καθαρής αξίας 50 ευρώ, ο ΦΠΑ που αναλογεί είναι 12 ευρώ (50 ευρώ Χ 24%).
Αν ο φορολογούμενος ζητήσει από τον υδραυλικό απόδειξη θα πληρώσει 62 ευρώ (50 ευρώ + 12 ευρώ ΦΠΑ). Στη συνέχεια, από την αξία των 62 ευρώ που θα έχει πληρώσει, το 30%, δηλαδή τα 18,6 ευρώ, η ΑΑΔΕ κατά την εκκαθάριση της φορολογικής του δήλωσης θα τα αφαιρέσει από το φορολογητέο εισόδημά του. Αν όμως ο φορολογούμενος αυτός είναι μισθωτός ή συνταξιούχος και το συνολικό του εισόδημα είναι μεγαλύτερο από το αφορολόγητο των 8.636 ευρώ, αλλά δεν υπερβαίνει τα 20.000 ευρώ, το όφελος σε μείωση φόρου αν γίνει έκπτωση των 18,6 ευρώ από το ετήσιο εισόδημά του θα είναι μόλις 4,10 ευρώ! Δηλαδή, θα έχει πληρώσει επιπλέον 12 ευρώ σε ΦΠΑ για να αναγκάσει τον υδραυλικό να του εκδώσει απόδειξη για να γλιτώσει μόλις 4,10 ευρώ σε φόρο εισοδήματος και αυτό αρκετούς μήνες μετά την έκδοση της απόδειξης, όταν θα γίνει η εκκαθάριση της φορολογικής του δήλωσης. Αν ο μισθωτός φορολογούμενος του παραδείγματός μας έχει ετήσιο εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ, η έκπτωση των 18,6 ευρώ από το φορολογητέο εισόδημα θα αντιστοιχεί σε μείωση φόρου εισοδήματος από 5,21 έως 8,18 ευρώ, διότι πάνω από το επίπεδο του ετησίου εισοδήματος των 20.000 ευρώ ισχύουν συντελεστές φόρου 28%-44% (18,6 ευρώ Χ 28% = 5,21 ευρώ και 18,6 ευρώ Χ 44% = 8,18 ευρώ). Και πάλι δηλαδή η έκπτωση του φόρου εισοδήματος που θα κερδίσει αν ζητήσει απόδειξη και τη λάβει θα είναι σημαντικά μικρότερη από το κέρδος των 12 ευρώ που θα αποκομίσει αν δεν απαιτήσει από τον υδραυλικό την έκδοση απόδειξης και δεν πληρώσει τον ΦΠΑ 24%.
Και επιπλέον, το κέρδος της έκπτωσης λόγω μη λήψης απόδειξης θα είναι άμεσο, ενώ το κέρδος της έκπτωσης λόγω λήψης απόδειξης θα το λάβει πολλούς μήνες μετά, με την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης!
Αν δεν ζητήσει απόδειξη ο υδραυλικός θα αρκεστεί να εισπράξει από αυτόν τα 50 ευρώ της καθαρής αξίας. Με τη… συμφωνία αυτή ο φορολογούμενος γλιτώνει τα 12 από τα 62 ευρώ της συνολικής κανονικής τιμής της εργασίας του υδραυλικού με ΦΠΑ, δηλαδή κερδίζει έκπτωση 19,35% στην τελική τιμή (12 ευρώ/62 ευρώ Χ 100).
Ριζική τροποποίηση
Εξαιτίας λοιπόν της διαπίστωσης ότι το συγκεκριμένο μέτρο δεν απέδωσε, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εξετάζει τη ριζική τροποποίηση της συγκεκριμένης διάταξης, ώστε τα κίνητρα των μειώσεων φόρου να γίνουν ισχυρά και να ωθούν τους φορολογούμενους να ζητούν αποδείξεις, αλλά σε κάθε περίπτωση απομένει να κριθούν στην πράξη και τα νέα κίνητρα.
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο αναμορφωμένο πλαίσιο των φορο-κινήτρων για τις αποδείξεις θα παρουσιαστεί στο πρώτο εξάμηνο της νέας θητείας της νέας κυβέρνησης, εφόσον η Νέα Δημοκρατία εξακολουθήσει να βρίσκεται στη διακυβέρνηση της χώρας.
