Tα επιτόκια ήταν, όπως άλλωστε αναμενόταν, το βασικό θέμα συζήτησης μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και των συστημικών τραπεζών.
Η συνάντηση των εκπροσώπων των δύο μερών πραγματοποιήθηκε υπό το κλίμα της διεθνούς τραπεζικής κρίσης, μια κρίση που επηρεάζει και τις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Το προεκλογικό κλίμα, αλλά και η άνοδος των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας οδήγησαν το υπουργείο σε άλλη μια προσπάθεια να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση, η οποία κινήθηκε σε δύο άξονες:
Ο ένας και σημαντικότερος ήταν να περιοριστεί η αύξηση των επιτοκίων, με τις τράπεζες να απορροφήσουν κομμάτι αυτής της αύξησης κυρίως μέσω των spreads. O δεύτερος άξονας της συζήτησης αφορούσε την ενίσχυση των επιτοκίων καταθέσεων που παραμένει σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα.
Συνέπειες
Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια χορηγήσεων, όλες οι τράπεζες επιβάρυναν τα επιτόκιά τους στο πλαίσιο της ανόδου του euribor. Βεβαίως αυτή ακριβώς η συνεχής άνοδος έχει οδηγήσει μοιραία στο να γίνει αρνητική η πιστωτική επέκταση (στο πλαίσιο αποπληρωμών). Επιχειρήσεις και ιδιώτες αφήνουν για αργότερα τους σχεδιασμούς τους αν αυτοί περιλαμβάνουν και δανεισμό. Συγχρόνως, ένα μεγάλο κομμάτι ρυθμισμένων δανείων βρίσκεται σε μια κόκκινη γραμμή, αντιμετωπίζοντας τη σπάθη της διαρκούς αύξησης των δόσεων.
Τα επιχειρήματα
Από την πλευρά τους οι τράπεζες χρησιμοποιούν ένα πάγιο επιχείρημα που σχετίζεται με τη διαχείριση των επιτοκίων στην Ευρωζώνη και το οποίο δείχνει πως αν μη τι άλλο προσπαθούν να προσαρμόσουν τα κόστη τους σε αντίστοιχα επίπεδα.
Χορηγήσεις – Καταθέσεις
Εν προκειμένω, στο διάστημα Ιανουαρίου 2022 Ιανουαρίου 2023 το κόστος των δανείων των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 100 μονάδες βάσης στην Ελλάδα και κατά 180 στην Ευρωζώνη. Παρ’ όλα αυτά είναι βέβαιο πως το υπουργείο θα επιμείνει στον περιορισμό του κόστους και αναμένεται να ζητήσει επιμόνως από τις τράπεζες προτάσεις γύρω από το θέμα.
Σε ό,τι αφορά τις καταθέσεις, οι ελληνικές τράπεζες έχουν επικεντρωθεί ασφαλώς στις προθεσμιακές καταθέσεις που έχουν μικρότερο κόστος έναντι των καταθέσεων χωρίς προθεσμία.
Το 70% των καταθέσεων στη χώρα μας είναι μικρές καταθέσεις και αυτές παραμένουν άτοκες, επισημαίνουν παράγοντες που αντιμάχονται τα επιχειρήματα των τραπεζών.
Οι αυξημένοι κίνδυνοι
Κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν πως δεν είναι ώρα για πειραματισμούς από την πλευρά των πιστωτικών ιδρυμάτων, με τη δύσκολη διεθνή οικονομική κατάσταση να εξελίσσεται με τρόπο που να ενισχύονται συνολικά οι κίνδυνοι των τραπεζών.
Άλλωστε αυτό επεσήμανε και ο SSM στην πρόσφατη έκθεση εποπτείας, ενώ ο επικεφαλής του Αντρεά Ενρία μόλις προχθές υπογράμμισε τον κίνδυνο οι τράπεζες στην Ευρώπη να χρειαστούν και νέα κεφάλαια.
Οι ευάλωτοι
Μετά τη χθεσινή συνάντηση στο υπουργείο Οικονομικών, στον Τύπο μίλησε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Φ. Καραβίας, αναφερόμενος στην πρόοδο που έχουν κάνει οι τράπεζες ως προς την ενίσχυση των ευάλωτων νοικοκυριών. Εξήγησε πως θα αρχίσουν να καταβάλλονται οι επιδοτήσεις για τους δικαιούχους από τον Απρίλιο στο πλαίσιο των αιτήσεων που αυτοί έχουν ήδη υποβάλει. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας και σε ό,τι αφορά τους ευάλωτους δανειολήπτες, από 1/2/2023 ως 15/3/2023 έχουν δημιουργηθεί 36.628 αιτήσεις εκ των οποίων:
– 9.974 ολοκληρωμένες αιτήσεις εκ των οποίων:
— 8.515 αιτήσεις είναι ακυρωμένες,
— 879 αιτήσεις επιλέξιμες (από αυτές 818 αιτήσεις αφορούν το Πρόγραμμα Επιδότησης Δόσης),
— 580 αιτήσεις μη επιλέξιμες.
Ακόμη, 26.654 μη ολοκληρωμένες αιτήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη (σε στάδιο Δημιουργίας / Αναμονής ανάκτησης στοιχείων / Συμπλήρωση στοιχείων).
Χθες, η Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων εξέδωσε ανακοίνωση βάσει της οποίας αποφάσισε να μην περάσει την τελευταία άνοδο των επιτοκίων στο βασικό της επιτόκιο χορηγήσεων.
Η «Ν», μιλώντας με συστημικές και μη συστημικές τράπεζες κατέστησε σαφές πως η τελευταία άνοδος των επιτοκίων από την ΕΚΤ επιβάρυνε το Euribor σε όλα τα δάνεια που εξαρτώνται από το επιτόκιο αυτό.
