Τις εκτιμήσεις, τις προσδοκίες αλλά και τις προτιμήσεις των πρώτων «ελεύθερων ταξιδιωτών» μετά από δύο έτη αυστηρών περιοριστικών κανόνων στις μετακινήσεις λόγω της πανδημίας Covid-19 (των επισκεπτών που επισκέφθηκαν την Αθήνα κατά τη βασική τουριστική περίοδο Μαΐου-Οκτωβρίου 2022) αποτυπώνουν τα ευρήματα σχετικής Έρευνας για το 2022.
Η 18η Έρευνα Ικανοποίησης Επισκεπτών και Απόδοσης Ξενοδοχείων Αττικής αποτελεί για δεύτερη συνεχή χρονιά προϊόν συνέργειας με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, σε ό,τι αφορά στο σκέλος της ικανοποίησης των επισκεπτών. Δύο διαφορετικές έρευνες που διεξάγονταν επί σειρά ετών από πλευράς των δύο φορέων «συναντήθηκαν» και το 2022 σε ένα επικαιροποιημένο, κοινό ερωτηματολόγιο. Οι ερωτήσεις έγιναν «στο πεδίο», δηλαδή στα ξενοδοχεία – μέλη της ΕΞΑΑΑ όλων των κατηγοριών, αλλά και στις αίθουσες αναχωρήσεων του αεροδρομίου της Αθήνας, με στόχο να σκιαγραφηθεί το προφίλ και να αναλυθούν οι εμπειρίες των επισκεπτών.
Επιπλέον, τα συμπεράσματα που προκύπτουν όχι μόνο για την ικανοποίηση των επισκεπτών αλλά και για την απόδοση των ξενοδοχείων, για την αξιολόγηση των υφιστάμενων γενικών και ειδικών υποδομών και για τις προτάσεις του προορισμού προς τον επισκέπτη, προσφέρουν πλούσιο υλικό προς ανάλυση από όλους όσοι ενασχολούνται με την τουριστική δραστηριότητα, την ανάλυση της τουριστικής αγοράς, την τουριστική πολιτική, την τουριστική προβολή και το τουριστικό marketing, ή χειρίζονται σε πολιτειακό επίπεδο θέματα Πολιτισμού, Περιβάλλοντος, Τοπικής Αυτοδιοίκησης κ.ά.
Τα ευρήματα της φετινής έρευνας παρουσιάστηκαν από τους επικεφαλής της Έρευνας, Stefan Merkenhof, Managing Consultant GBR Consulting, και Μαριπόλα Κώτση, προϊσταμένη Έρευνας Αγοράς ΔΑΑ, στη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στο ξενοδοχείο-μέλος της ΕΞΑΑΑ «Athens Capital Center Hotel – MGallery Collection», παρουσία κλαδικών και επιστημονικών φορέων, εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και ΜΜΕ.
Όπως επεσήμανε ο CEO του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, Γιάννης Παράσχης, «είναι εξαιρετικά σημαντική η συντονισμένη προσπάθεια και η ενιαία στρατηγική όλων των φορέων του τουρισμού για την προώθηση, την ανάδειξη και τη συνεχή βελτίωση του τουριστικού μας προϊόντος. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η συνεργασία μας με την ΕΞΑΑΑ και στον τομέα διεξαγωγής ποσοτικών και ποιοτικών ερευνών.
Ειδικότερα, η έρευνα για το 2022 μας προσφέρει και φέτος πολύ σημαντικά και αξιοποιήσιμα στοιχεία ως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του επισκέπτη της πόλης, με στόχο τη στρατηγική ανάπτυξη του προορισμού “Αθήνα”».
Η Ιωάννα Παπαδοπούλου, διευθύντρια Επικοινωνίας & Μάρκετινγκ ΔΑΑ, από την πλευρά της πρόσθεσε: «Με όχημα την εμπειρία τής ιδιαίτερα επιτυχημένης συνεργασίας μας, ενώσαμε και φέτος μαζί με την ΕΞΑΑΑ το σύνολο του ερευνητικού δυναμικού μας, προκειμένου να σκιαγραφήσουμε το προφίλ των επισκεπτών της πόλης μας και να αναλύσουμε τις προσδοκίες και τη συνολική εμπειρία τους καθ’ όλη τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου που ολοκληρώθηκε.
Από την παρουσίαση των ιδιαίτερα διαφωτιστικών ευρημάτων της Έρευνας που διεξήχθη το 2022 για την ικανοποίηση των επισκεπτών της Αττικής, αναδεικνύεται η δυναμική ανάκαμψη της πόλης μας, αλλά και η πλέον υψηλή αποτίμηση των προσφερόμενων τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στην επαναφορά του «προορισμού Αθήνα» μεταξύ των κορυφαίων επιλογών στον κόσμο.
Και βέβαια, η συνεργασία μας με την ΕΞΑΑΑ για τη διαμόρφωση της κοινής έρευνας, καθώς και τα αποτελέσματά της, επιβεβαιώνουν για μία ακόμη φορά τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα συνένωσης δυνάμεων όλων των επαγγελματιών του τουρισμού, καθώς στρέφουμε πλέον το βλέμμα στην επόμενη μέρα του αστικού τουρισμού».
Με τη σειρά του, ο γενικός γραμματέας της ΕΞΑΑΑ, Ευγένιος Βασιλικός, ανέφερε πως «η κοινή Έρευνα ΕΞΑΑΑ και ΔΑΑ προσφέρει εγκαίρως σε όλους όσοι ασχολούνται με την τουριστική δραστηριότητα, την τουριστική πολιτική και την τουριστική προβολή της Αθήνας και της χώρας χρήσιμο υλικό, νέες πληροφορίες και στοιχεία προς αξιοποίηση σε ό,τι αφορά στο προφίλ, τις απαιτήσεις, αλλά και την ικανοποίηση των επισκεπτών από τις προσφερόμενες υπηρεσίες, υποδομές και προτάσεις του προορισμού».
Όπως επεσήμανε ο κ. Βασιλικός, «είναι ανάγκη οι εμπλεκόμενοι με τον Τουρισμό της Αθήνας – Αττικής να εστιάσουμε κυρίως στα μηνύματα που προκύπτουν και να τα αξιοποιήσουμε σε συνδυασμό με όσα ενδιαφέροντα ανέδειξε η πρόσφατη μελέτη ΕΞΑΑΑ-ΙΤΕΠ περί “Φέρουσας Ικανότητας Αθήνας – Αττικής”. Στόχος μας πρέπει να είναι η ενίσχυση της ποιοτικής εικόνας και πρότασης της Αθήνας προς τους επισκέπτες της, όπως και της διαπραγματευτικής της ικανότητας. Επομένως είναι αναγκαίος ένας στρατηγικός σχεδιασμός με μακροπρόθεσμο ορίζοντα ενώ παράλληλα εξίσου αναγκαίο είναι να εστιάσουμε άμεσα σε κινήσεις ενδυνάμωσης της σεζόν του 2023 και του 2024».
Τα συμπεράσματα από GBR Consulting & ΔΑΑ
Μετά τα έτη 2020 και 2021, που επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από την πανδημία Covid-19, οι επισκέπτες επέστρεψαν στην Αθήνα με θετική διάθεση. «Κουρασμένοι» από μέτρα και περιορισμούς, οι επισκέπτες ήταν έτοιμοι να ανακαλύψουν ξανά νέες εμπειρίες, τόπους και δραστηριότητες και ξεχώρισαν την πόλη της Αθήνας ως “must-see destination”. Ειδικότερα, ο μεγαλύτερος αριθμός επισκεπτών προήλθε από τις παραδοσιακές αγορές (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), ενώ σημαντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι υψηλά ποσοστά αύξησης παρουσίασαν και «μη παραδοσιακές» αγορές, όπως Ελβετία, Ισραήλ, Ολλανδία, Αυστρία, Τουρκία, Σερβία.
Τα συνολικό επίπεδο ικανοποίησης των επισκεπτών της Αθήνας αυξήθηκε το 2022 στο 8,4, από το 8,1 του 2019.
Η φετινή έρευνα αποκαλύπτει ότι κάποιες ομάδες των επισκεπτών της Αθήνας έχουν κοινά ενδιαφέροντα, χωρίς να αποκλείεται ότι ορισμένοι ταξιδιώτες έχουν ποικίλα ενδιαφέροντα, γεγονός που καθιστά την ανάλυση της συμπεριφοράς των ταξιδιωτών πολυσύνθετη. Ειδικότερα, η έρευνα του 2022 εντόπισε 10 συγκεκριμένα προφίλ μεταξύ 2.000 επισκεπτών ξενοδοχείων στην Αθήνα, με σύγκλιση ενδιαφερόντων σε αρκετές περιπτώσεις.
Παράλληλα με τους ταξιδιώτες που έχουν ταξιδέψει στην Αθήνα με συγκεκριμένο ενδιαφέρον και σχεδίασαν ανάλογα το πρόγραμμά τους στην πόλη, υπάρχει, ωστόσο, ένα μεγάλο μερίδιο -περίπου το ένα τρίτο των ταξιδιωτών αναψυχής- που δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο ενδιαφέρον κι έχει επιλέξει μια πιο ‘χαλαρή’ προσέγγιση, χωρίς να έχει την πρόθεση να επισκεφτεί όσο το δυνατόν περισσότερα αξιοθέατα. Με αυτό τον τρόπο, οι ‘χαλαροί’ αισθάνονται ότι έχουν περιορισμένη επαφή με τους ντόπιους και τον τρόπο ζωής τους. Όλα αυτά δεν επηρεάζουν την συνολική ικανοποίησή τους, καθώς οι ‘χαλαροί’ είναι πολύ ικανοποιημένοι, αξιολογώντας τη συνολική εμπειρία τους στην πόλη με βαθμό 8,4. Ξοδεύουν λιγότερα σε σύγκριση με τα άλλα προφίλ ταξιδιωτών. Είναι σαφές ότι τα άλλα προφίλ ξοδεύουν περισσότερα χρήματα, που σημαίνει ότι συγκεκριμένες εμπειρίες τους παρέχουν το κίνητρο να αυξήσουν τις δαπάνες στην πόλη.
Παρά τα διαφορετικά ενδιαφέροντα, σχεδόν όλοι οι επισκέπτες στην Αθήνα, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών, έχουν τα εξής κοινά: επισκέπτονται συνήθως την Ακρόπολη και το Μουσείο της Ακρόπολης, συνδυάζοντας μια βόλτα στην Πλάκα και το Μοναστηράκι. Αυτό σημαίνει επίσης ότι οι τουριστικές ροές παρουσιάζουν συγκέντρωση σε συγκεκριμένες γειτονιές, εστιάζοντας σχεδόν αποκλειστικά στην αναψυχή και την ψυχαγωγία και επηρεάζοντας τους κατοίκους που παρατηρούν να μειώνεται η αστική βιωσιμότητα των γειτονιών τους.
Η αναγνωρισιμότητα του παραλιακού μετώπου της Αθήνας έχει βελτιωθεί, με 63% των διαμενόντων σε ξενοδοχεία να το επισκέπτονται, ενώ η πλειονότητα όσων δεν το επισκέφθηκαν, πλέον το γνωρίζει. Επίσης, η αναγνωρισιμότητα των Νησιών του Αργοσαρωνικού βελτιώνεται, αλλά παραμένει ακόμα σε χαμηλά επίπεδα.
Ο ξενοδοχειακός όγκος είναι συγκεντρωμένος στην περιοχή γύρω από το Κουκάκι, την Πλατεία Συντάγματος, την Ομόνοια και το Μοναστηράκι. Το 2022 περίπου το 72% όλων των ξενοδοχείων στην Αττική (μη συμπεριλαμβανομένων των νησιών του Αργοσαρωνικού) βρίσκονται στο Κεντρικό Τομέα Αθηνών και ο αριθμός των δωματίων ξενοδοχείων στο κέντρο αυξήθηκε κατά 19% κατά την περίοδο 2015 – 2022. Ο αριθμός των μονάδων στην αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης στο κέντρο αυξήθηκε κατά CAGR 60% την περίοδο 2015 – 2019, ενώ σημειώθηκε μείωση του αριθμού των εν λειτουργία μονάδων κατά το 2020 και το 2021 και ανάκαμψη το 2022.
Η απόδοση των ξενοδοχείων, το 1ο τρίμηνο του 2022 εξακολούθησε να επηρεάζεται από την πανδημία, αλλά από τον Ιούλιο του 2022, όσον αφορά την πληρότητα επιτεύχθηκαν τα επίπεδα και το μοτίβο του 2019. Συνεπώς, στο σύνολο του έτους 2022 τα επίπεδα πληρότητας μειώθηκαν κατά 10,7% σε σύγκριση με το 2019. Η Μέση Τιμή Δωματίου αυξήθηκε κατά 14,4% το 2022/19 σε μια περίοδο υψηλού πληθωρισμού.
Η επιβατική κίνηση και ο αριθμός των πτήσεων στο αεροδρόμιο της Αθήνας, υπερέβησαν το 2022 κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών να καταλαμβάνει την 3η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών μητροπολιτικών αεροδρομίων.
Σε σύγκριση με πόλεις της Μεσογείου το 2022, μόνο η Κωνσταντινούπολη κατάφερε να ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019 σε ξενοδοχειακή πληρότητα. Αναφορικά με τις τιμές δωματίων, η Ρώμη ξεπέρασε με διαφορά τις πόλεις της Μεσογείου, αλλά και τις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες με αύξηση 32% 2022/19.
