Στο αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η ενεργοποίηση του προγράμματος «Εξοικονομώ – Επιχειρώ», ύψους 200 εκατ. ευρώ, καθώς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έθεσε υπό δημόσια διαβούλευση τους ΚΑΔ με τις δικαιούχους επιχειρήσεις.
Με την ολοκλήρωση της διαβούλευσης ανοίγει άμεσα και ο δρόμος για την προκήρυξη του προγράμματος «Εξοικονομώ Επιχειρώ», μέσω του οποίου επιδοτούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις των κλάδων εμπορίου, υπηρεσιών και τουρισμού, προκειμένου να υλοποιήσουν επενδύσεις για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και εξοπλισμού. Για τους κλάδους Εμπορίου και Υπηρεσιών ενισχύονται έργα συνολικού προϋπολογισμού ύψους επένδυσης έως 100.000 ευρώ, ενώ για τον κλάδο του Τουρισμού τα όρια προϋπολογισμού ύψους επένδυσης είναι από 50.000 έως και 500.000 ευρώ. Η διάρκεια υλοποίησης κάθε πρότασης δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 18 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης. Το ποσοστό επιδότησης για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις ανέρχεται στο 50% για τις δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας και 40% για τις υποστηρικτικές δαπάνες, ενώ για τις μεσαίες στο 40%.
Επισημαίνεται ότι δαπάνες τουλάχιστον ίσες με το 30% του εκάστοτε εγκεκριμένου επιχορηγούμενου προϋπολογισμού της επένδυσης θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί στους 9 πρώτους μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης. Σε αντίθετη περίπτωση θα απομειώνεται ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κατά το ποσόν που υπολείπεται του 30% του επιχορηγούμενου προϋπολογισμού.
Οι επιλέξιμες επεμβάσεις
Επιλέξιμες επεμβάσεις είναι ενδεικτικά οι ακόλουθες:
- Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιριακού κελύφους, όπως θερμομόνωση αδιαφανών δομικών στοιχείων, αντικατάσταση διαφανών δομικών στοιχείων, εγκατάσταση συστημάτων σκίασης.
- Επεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης συστήματος φωτισμού, εσωτερικού και εξωτερικού, όπως αντικατάσταση φωτιστικών σωμάτων από νέας τεχνολογίας LED, εγκατάσταση αυτοματισμών σύζευξης τεχνητού με φυσικό φωτισμό, εγκατάσταση αυτοματισμών μείωσης κατανάλωσης λόγω απουσίας/παρουσίας χρηστών.
- Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα θέρμανσης χώρων, όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες.
- Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ψύξης χώρων, όπως αντικατάσταση ψυκτών από νεότερης τεχνολογίας αντλίες θερμότητας ή ψύκτες, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση τερματικών μονάδων από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες.
- Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα αερισμού χώρων, όπως αντικατάσταση κεντρικών κλιματιστικών μονάδων από νεότερης τεχνολογίας που διαθέτουν ανάκτηση της ενέργειας του απορριπτόμενου αέρα, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση ανεμιστήρων μονάδων από νέους ενεργειακά αποδοτικότερους που ελέγχονται από ηλεκτρονικές διατάξεις (inverters).
- Επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε συστήματα ζεστού νερού χρήσης, όπως αντικατάσταση λεβήτων από αντλίες θερμότητας, ενίσχυση θερμομόνωσης δικτύων διανομής, αντικατάσταση μονάδων αποθήκευσης από νέες ενεργειακά αποδοτικότερες.
- Επεμβάσεις εγκατάστασης συστημάτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως ηλιοθερμικά συστήματα, φωτοβολταϊκά συστήματα, συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, μικρές ανεμογεννήτριες και γεωθερμικές αντλίες θερμότητας συμπεριλαμβανομένων των γεωεναλλακτών.
- Εγκατάσταση συστήματος αυτοματισμού, ελέγχου και διαχείρισης σε τοπικό αλλά και σε κεντρικό επίπεδο.
- Συστήματα βελτίωσης ποιότητας ισχύος.
Οι επενδύσεις που θα γίνουν πρέπει να εξασφαλίζουν μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων (CO2) τουλάχιστον κατά 35%, εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας τουλάχιστον κατά 35% και αναβάθμιση της ενεργειακής κατηγορίας βάσει ΠΕΑ τουλάχιστον κατά τρεις ενεργειακές τάξεις σε σχέση με την υπάρχουσα κατάταξη. Δεν είναι επιλέξιμες οι επεμβάσεις για:
- Εργασίες συντήρησης.
- Κινητά στοιχεία, μη μόνιμου χαρακτήρα (π.χ. κουρτίνες, εσωτερικές περσίδες, κ.λπ.).
- Λοιπός εξοπλισμός που δεν συμβάλλει στην ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου.
- Εργοδοτικές εισφορές για κατασκευαστικές εργασίες και οι δαπάνες που αφορούν δασμούς και τέλη.
- Λοιπές υποστηρικτικές Υπηρεσίες.
Βασικοί όροι συμμετοχής Οι επιχειρήσεις θα πρέπει αθροιστικά να ικανοποιούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
- Να έχει συσταθεί έως επιχείρηση, με επιλέξιμο για τη δράση ΚΑΔ μέχρι 31/12/2020.
- Να έχει κλείσει πριν από την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της πρότασης χρηματοδότησης τουλάχιστον δύο διαχειριστικές χρήσεις δωδεκάμηνης διάρκειας.
- Να δραστηριοποιείται στην ελληνική επικράτεια.
- Να έχει την ιδιότητα της μικρομεσαίας επιχείρησης.
- Να λειτουργεί νόμιμα διαθέτοντας το κατάλληλο αδειοδοτικό έγγραφο.
- Να λειτουργεί αποκλειστικά με μία από τις ακόλουθες μορφές: Α.Ε., ΕΠΕ, Ο.Ε., Ε.Ε., ΙΚΕ, Ατομική Επιχείρηση, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση του ν. 4019/2011 όπως ισχύει, Συνεταιρισμός και να τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία του ν.4308/2014, όπως ισχύει.
- Να προσκομισθεί υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπρόσωπου της επιχείρησης ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή ή δεν έχει εγκατασταθεί αυθαίρετη χρήση στο ακίνητο και εφόσον υπάρχει έχει τακτοποιηθεί.
- Να έχει ολοκληρωθεί η διενέργεια ενεργειακού ελέγχου της επιχείρησης στην υφιστάμενη κατάστασή της και να προκύπτουν από τα προτεινόμενα σχέδια εξοικονόμησης ενέργειας της έκθεσης αποτελεσμάτων του ενεργειακού ελέγχου.
- Σε περίπτωση που η αίτηση περιλαμβάνει μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιριακών υποδομών και εφόσον προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία, για την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας υλοποίησης των παρεμβάσεων απαιτείται η έκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) βάσει του ΚΕνΑΚ που εκδίδεται από ενεργειακό επιθεωρητή, εγγεγραμμένο στο Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών.
- Να επιτυγχάνει τουλάχιστον τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο.
Επιδοτούμενες δαπάνες
Οι επιλέξιμες δαπάνες διακρίνονται σε δαπάνες για την υλοποίηση των επεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης, οι οποίες εμπίπτουν στον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό και λοιπές υποστηρικτικές δαπάνες (δηλαδή δαπάνες απαραίτητες για τη σύνταξη, την υποβολή και την παρακολούθηση της αίτησης καθώς και τον τελικό έλεγχο επίτευξης των ελάχιστων ενεργειακών στόχων), οι οποίες εμπίπτουν στον Κανονισμό De Minimis.
Αναφορικά με τις δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων που θα υποβληθούν, ισχύουν οι παρακάτω γενικές επισημάνσεις:
- Δεν θεωρείται επιλέξιμο για συγχρηματοδότηση επενδυτικό σχέδιο του οποίου οι δαπάνες πραγματοποιούνται πριν από τον χρόνο έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών. Έναρξη εργασιών πριν από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης έχει ως αποτέλεσμα την απόρριψη της αίτησης για το σύνολο της πρότασης.
- Να εξασφαλιστούν (όπου απαιτείται) και να προσκομιστούν οι απαιτούμενες άδειες για τις εκτελούμενες εργασίες σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο.
- Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες που αφορούν προμήθεια παραγωγικού εξοπλισμού.
- Δεν είναι επιλέξιμες οι δαπάνες που αφορούν δασμούς, φόρους, τέλη, έξοδα αμοιβών εκτελωνιστή και εκτελωνισμού.
Τα υλικά και τα συστήματα που θα χρησιμοποιηθούν για τις παρεμβάσεις πρέπει να φέρουν πιστοποίηση των ενεργειακών χαρακτηριστικών τους
Ο προμηθευόμενος εξοπλισμός πρέπει να είναι σύγχρονος, καινούργιος και αμεταχείριστος και στην κυριότητα της επιχείρησης.
Όλες οι δαπάνες θα εξετάζονται για την επιλεξιμότητά τους, το εύλογο του κόστους, καθώς και για τη σκοπιμότητά τους σε σχέση με την επιχείρηση κατά τη διαδικασία επαλήθευσης πιστοποίησής τους. Σε περίπτωση που οι δαπάνες που πιστοποιούνται δεν κριθούν επιλέξιμες, εύλογες ή/και σχετικές με την επιλέξιμη δραστηριότητα της επιχείρησης κατά την πιστοποίησή τους, θα γίνεται δεκτό μόνο το ποσό που χαρακτηρίζεται ως επιλέξιμο, εύλογο και σχετικό.
Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) είναι επιλέξιμη δαπάνη, εφόσον ο δικαιούχος δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα ΦΠΑ όπως εκάστοτε ισχύει. Ειδικότερα, είναι επιλέξιμη δαπάνη εφόσον βαρύνει δαπάνες που χρησιμοποιούνται για την άσκηση εξαιρούμενων ή απαλλασσόμενων του ΦΠΑ δραστηριοτήτων του δικαιούχου.
Στις περιπτώσεις που ο ΦΠΑ βαρύνει δαπάνες οι οποίες χρησιμοποιούνται τόσο για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης όσο και για την άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες παρέχεται το σχετικό δικαίωμα, ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη κατά το ποσοστό που δεν μπορεί να ανακτηθεί. Σημειώνεται ότι, όταν ο ΦΠΑ είναι επιλέξιμη δαπάνη, συμπεριλαμβάνεται στον επιχορηγούμενο προϋπολογισμό και σε καμία περίπτωση δεν τον προσαυξάνει.
Η τελική επιλεξιμότητα των δαπανών από την υλοποίηση των ενταγμένων προτάσεων θα επιβεβαιωθεί με επαλήθευση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου.
Ως ημερομηνία λήξης επιλεξιμότητας των δαπανών των προτάσεων ορίζεται η 30ή Ιουνίου 2025.
