Ριζικές αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων, ειδικά δε των ενοικίων, σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, με στόχο την ελάφρυνση περισσοτέρων από 1 εκατ. ιδιοκτητών, που εισπράττουν ενοίκια άνω των 3,4 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών ετοιμάζεται να ανοίξει τον φάκελο των ενοικίων, καθώς στην τελευταία μεταρρύθμιση που επήλθε στο φορολογικό τοπίο, ενώ υπήρξαν γενναίες μειώσεις σε κλιμάκια και συντελεστές για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και για τις επιχειρήσεις, δεν έγινε καμία απολύτως παρέμβαση στη φορολογία των ενοικίων.
Με δεδομένο ότι ήδη σχεδιάζεται η ένταξη και των τελευταίων περίπου 2.000 περιοχών εκτός αντικειμενικών αξιών στο σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού, που θα οδηγήσει στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και θα φέρει περισσότερα έσοδα στα δημόσια ταμεία από τα ακίνητα, τα στελέχη του υπουργείου θεωρούν ότι το επόμενο βήμα πρέπει να είναι η ελάφρυνση των φορολογικών βαρών στην ακίνητη περιουσία.
Δύο σενάρια
Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να προχωρήσουν στην επανεξέταση από μηδενική βάση της κλίμακας για τη φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοίκια, ενώ έχουν ήδη στο τραπέζι δύο εναλλακτικά σενάρια:
Α) τη θέσπιση νέας προοδευτικότερης κλίμακας, με περισσότερα κλιμάκια και συντελεστές, που θα μειώνει τα βάρη στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα,
Β) την καθιέρωση ενός νέου ενδιάμεσου συντελεστή στην ήδη υπάρχουσα κλίμακα, ώστε και πάλι να μειωθούν οι επιβαρύνσεις στους ιδιοκτήτες «μεσαίας» ιδιοκτησίας.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι με βάση την ισχύουσα κλίμακα σήμερα για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ εφαρμόζεται συντελεστής 15%, ο οποίος αυξάνεται στο 35% για εισοδήματα από 12.001 έως 35.000 ευρώ και στο 45% για ενοίκια από 35.001 ευρώ και πάνω.
Στο πλαίσιο αυτό, στο δεύτερο υπό σκέψη σενάριο, εξετάζεται να ενταχθεί νέος συντελεστής μεταξύ των εισοδημάτων από 12.001 έως και 35.000 ευρώ, που θα μειώνει αισθητά την επιβάρυνση των ιδιοκτητών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο τραπέζι των συζητήσεων έχει πέσει η πρόταση να υπάρξει τουλάχιστον ένα ενδιάμεσο κλιμάκιο, με συντελεστή 20% ή 22%, όπως είναι σήμερα στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, έτσι ώστε τα φορολογικά βάση να κατανέμονται αναλογικότερα.
Το Μητρώο Ιδιοκτησίας
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι τα στελέχη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων εργάζονται πυρετωδώς για την ολοκλήρωση, εντός του πρώτου εξαμήνου του 2023, με βάση το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί και στο επιχειρησιακό της σχέδιο, του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, το οποίο θα συνδεθεί με το Εθνικό Κτηματολόγιο, ούτως ώστε να γίνουν οι διασταυρώσεις των στοιχείων της ακίνητης περιουσίας, αλλά και να αποκτήσουν οι ελεγκτικές υπηρεσίες τη σωστή εικόνα της περιουσίας των ιδιοκτητών προκειμένου μετά να υπάρξουν οι καίριες παρεμβάσεις και να «πιάσουν τόπο», όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, οι αλλαγές.
Επισημαίνεται ότι το εν λόγω μητρώο θα περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία ακινήτων που έχουν καταγραφεί από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ με βάση τις δηλώσεις Ε9 που έχουν υποβληθεί από τα φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Τα στοιχεία, λοιπόν, αυτά θα διασταυρωθούν, σε μια ενιαία βάση, με τα δεδομένα που έχει στη διάθεσή του το Εθνικό Κτηματολόγιο, προκειμένου σε πρώτη φάση να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις όπου απαιτούνται για τυχόν αποκλίσεις στα περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων. Σε δεύτερο στάδιο, μέσω της νέας ηλεκτρονικής εφαρμογής, θα εντοπιστούν τυχόν διαφορές και διεκδικήσεις μεταξύ ιδιωτών και Δημοσίου επί αμφισβητούμενων εκτάσεων.
Διασταυρώσεις
Τα ανωτέρω βήματα θα ανοίξουν ουσιαστικά τον δρόμο στους ελεγκτές, μέσω των διασταυρώσεων, να αποκτήσουν σαφή εικόνα των ακινήτων των φορολογουμένων, αλλά παράλληλα να ανακαλύψουν τους ιδιοκτήτες που δεν εμφανίζουν την πραγματική επιφάνεια της ακίνητης περιουσίας τους, με στόχο να καταβάλλουν λιγότερο ΕΝΦΙΑ ή να μην πιάνονται στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων ή ακόμη και να εισπράττουν χωρίς να το δικαιούνται επιδόματα ή υψηλότερα ενοίκια που δεν δηλώνονται.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα νέα ηλεκτρονικά δεδομένα που θα προκύψουν θα έρθουν στο φως ιδιοκτήτες που ναι μεν έχουν δηλώσει την ακίνητη περιουσία τους με ακρίβεια στο Εθνικό Κτηματολόγιο, προκείμενου να γλιτώσουν από ενδεχόμενες αμφισβητήσεις ή διεκδικήσεις τρίτων επί των ακίνητων τους, δεν έχουν όμως πράξει το ίδιο και προς την εφορία, αποκρύπτοντας τετραγωνικά ή την κατάσταση των ακινήτων τους, όχι μόνο για να πληρώσουν μικρότερο ΕΝΦΙΑ, αλλά και για να αποφύγουν κατασχέσεις για χρέη στην εφορία ή προς τις τράπεζες.
