Ριζική αναθεώρηση στον μηχανισμό για το πόθεν έσχες φέρνει το νομοσχέδιο που έθεσε προς δημόσια διαβούλευση το υπουργείο Δικαιοσύνης. Με βάση τις αλλαγές που προωθούνται, σημαντικό μέρος των στοιχείων θα είναι προσυμπληρωμένα ενώ αντιμετωπίζονται με πιο δίκαιο τρόπο οι ποινές για ελλιπή ή ανακριβή δήλωση, ανάλογα με τη βαρύτητα και τη σημασία της παράβασης.
Για μεγαλύτερη διευκόλυνση των υπόχρεων, δημιουργείται ψηφιακή πλατφόρμα, σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, ώστε αφενός ο ελεγχόμενος να υποβάλλει με ευκολία όλα τα δεδομένα της περιουσιακής του κατάστασης, αφετέρου δίνεται η δυνατότητα στην ελεγκτική αρχή να κάνει γρήγορο και αποτελεσματικό έλεγχο.
Όσον αφορά την ποινική αντιμετώπιση των παραβάσεων, μεταξύ άλλων, προβλέπονται:
- διοικητικό πρόστιμο σε περιπτώσεις ανακριβών δηλώσεων, αν διαπιστωθεί ότι δεν υπήρχε μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης, ενώ μέχρι σήμερα προβλεπόταν ποινική δίωξη και ποινή. Μάλιστα
-σε περίπτωση ψευδούς δήλωσης αν τα περιουσιακά στοιχεία που δεν δηλώθηκαν είναι πάνω από 300.000 ευρώ, η δίωξη θα είναι σε βαθμό κακουργήματος.
-αν τα περιουσιακά στοιχεία που δεν δηλώθηκαν είναι κάτω από τις 300.000 ευρώ δίωξη θα ασκείται ως πλημμέλημα.
Μέσω του νομοσχεδίου:
- ρυθμίζονται νομοθετικά το υφιστάμενο άτακτο, αποσπασματικό και δυσνόητο νομοθετικό πλαίσιο για την υποβολή των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και οικονομικών συμφερόντων. Οι σημερινές 49 περιπτώσεις υπόχρεων εντάσσονται σε 13 εύληπτες κατηγορίες υπόχρεων, διευκολύνοντας τη σχετική αναζήτηση και οριοθετώντας σαφέστερα την οικεία υποχρέωση. Σημειώνεται ότι υπόχρεοι για την υποβολή δήλωσης πόθεν έσχες είναι κρατικοί λειτουργοί, αυτοδιοικητικοί παράγοντες, δικαστικοί και στρατιωτικοί, γενικοί γραμματείς, επικεφαλής κρατικού ελέγχου εταιρειών, δημοσιογράφοι, αστυνομικοί, κ.α..
- απαλλάσσει τους υπόχρεους από την περιττή ταλαιπωρία συλλογής των απαιτούμενων στοιχείων της δήλωσης (π.χ. βεβαιώσεις από τράπεζες για το υπόλοιπο των λογαριασμών, πιστωτικών καρτών), καθώς όλα τα αναγκαία στοιχεία της δήλωσης θα αποτυπώνονται αυτόματα σε αυτή, μέσω των οικείων ηλεκτρονικών συστημάτων, με αποτέλεσμα ο υπόχρεος να αρκεί απλώς να συναινέσει για την υποβολή της.
- συμβάλλει στην αύξηση του αριθμού των κατ’ έτος ελεγχόμενων δηλώσεων, μέσω της εισαγωγής κριτηρίων που θέτει η Επιτροπή Ελέγχου και ελάχιστου ποσοστού (πλαφόν) ελεγχομένων υποθέσεων.
- αντιμετωπίζει με ορθολογικό τρόπο τις ποινικές παραβάσεις της οικείας νομοθεσίας, ανάλογα με τη βαρύτητα και τη σημασία τους, σε αντίθεση με το υφιστάμενο καθεστώς, όπου για ήσσονος σημασίας παραβάσεις προβλέπονται δυσβάστακτες ποινές.
Υπενθυμίζεται ότι το πόθεν έσχες υποβάλλεται εντός τριμήνου από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων και περιλαμβάνει τα υφιστάμενα περιουσιακά στοιχεία έως την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους, στην Ελλάδα και το εξωτερικό υπόχρεου, συζύγου, προσώπου με το οποίο έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης και των ανήλικων τέκνων αυτών, συμπεριλαμβανομένων όσων ενηλικιώνονται μέσα στο έτος αναφοράς.