«Μήνυμα» στην αγορά στέλνει, με το «καλημέρα» του 2023, ο φοροελεγκτικός μηχανισμός με την υποχρέωση διασύνδεσης όλων των ταμειακών μηχανών με τα POS, που στόχο έχει την παρακολούθηση των συναλλαγών και την περιστολή της φοροδιαφυγής.
Συγκεκριμένα, από την 1η Ιανουαρίου καθίσταται υποχρεωτική η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, ώστε το αργότερο στο τέλος του πρώτου εξαμήνου όλη η αγορά να είναι online με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), η οποία αυθημερόν θα γνωρίζει στο εξής όλες τις εισπράξεις, αφού κάθε απόδειξη λιανικής πώλησης θα εκδίδεται ταυτόχρονα με την απόδειξη των POS.
Ουσιαστικά με την κίνηση αυτή η ΑΑΔΕ θα γνωρίζει ανά πάσα στιγμή το ύψος και τον χρόνο έκδοσης των αποδείξεων λιανικής πώλησης και τον τρόπο πληρωμής από τον πελάτη και έτσι θα μπορούν να εντοπίζουν κρούσματα απόκρυψης εισοδήματος και κλοπής ΦΠΑ από όσους δεν εκδίδουν αποδείξεις.
Επισημαίνεται ότι με το νέο σύστημα (EFTPOS), όπως αναφέρεται και στη σχετική απόφαση (υπ’ αριθμ. Α.1190/31.12.2022) του διοικητή της ΑΑΔΕ, οι ταμειακές και τα POS δεν θα λειτουργούν αυτόνομα για χρεωστικές συναλλαγές, γεγονός που σημαίνει ότι για πληρωμές με κάρτα δεν θα επιτρέπεται να εισάγεται με πληκτρολόγηση στο POS το ποσό πληρωμής, αλλά το ποσό θα βγαίνει από την ταμειακή μηχανή.
Ειδικότερα, με το νέο σύστημα η συναλλαγή θα ξεκινά από τον Φορολογικό Ηλεκτρονικό Μηχανισμό (ΦΗΜ), δηλαδή τις εξελιγμένες ταμειακές μηχανές για τις συναλλαγές λιανικής και ο χειριστής (υπάλληλος ή καταστηματάρχης) θα επιλέγει «πληρωμή με κάρτα» και ο ΦΗΜ θα στέλνει το σχετικό αίτημα στο σύστημα πληρωμών με κάρτες EFTPOS.
Στη συνέχεια το εν λόγω σύστημα θα επιβεβαιώνει στον φορολογικό μηχανισμό τη λήψη του αιτήματος και θα τον θέτει σε αναμονή για το αποτέλεσμα, αφού το POS θα έχει συνδεθεί με την τράπεζα ή αντίστοιχη υπηρεσία πληρωμών και θα λαμβάνει το αποτέλεσμα, δηλαδή εάν θα εγκρίνει ή όχι τη συναλλαγή.
Παράλληλα όμως με την έγκριση, το σύστημα θα στέλνει και τα βασικά στοιχεία της συναλλαγής (όπως αριθμό συναλλαγής, κωδικό έγκρισης κ.λπ.), αλλά και δεδομένα για εκτύπωση της απόδειξης από τον ΦΗΜ, ο οποίος και θα επιβεβαιώνει τη λήψη του τελικού αποτελέσματος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση προσωρινής βλάβης του ΦΗΜ, ή σε περίπτωση προσωρινής βλάβης της διασύνδεσης EFTPOS-ΦΗΜ «βλάβη υποδομής», ο κάτοχος του ΦΗΜ θα δηλώνει την προσωρινή βλάβη στο Πληροφοριακό Σύστημα ΦΗΜ «esend». Το EFTPOS επικοινωνεί ηλεκτρονικά με το «esend», το οποίο θα του δίνει την εντολή να ενεργοποιήσει τη δυνατότητα πληκτρολόγησης του ποσού πληρωμής στην περίπτωση χρεωστικών συναλλαγών.
Η ενεργοποίηση της δυνατότητας πληκτρολόγησης του EFTPOS λόγω βλάβης υποδομής για την εισαγωγή ποσού πληρωμής στην περίπτωση χρεωστικών συναλλαγών, έχει μέγιστη διάρκεια 12 ώρες και επιτρέπεται το πολύ για μία φορά κάθε τρεις μήνες.
Η απελευθέρωση του πληκτρολογίου του EFTPOS λόγω βλάβης ΦΗΜ για την εισαγωγή ποσού πληρωμής στην περίπτωση χρεωστικών συναλλαγών, για όλες τις υπόχρεες επιχειρήσεις, έχει μέγιστη διάρκεια 24 ώρες. Για τις επιχειρήσεις που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους, η απελευθέρωση του πληκτρολογίου του EFTPOS έχει μέγιστη διάρκεια 5 ημέρες, εκτός εάν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.
Σε κάθε περίπτωση, δεν αναιρείται η υποχρέωση διαβίβασης των δεδομένων αυτών στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATΑ.
Νέα περιθώρια σε ελεύθερους επαγγελματίες για σύνδεση στο myDATA
Όσον αφορά τη διαβίβαση των δεδομένων όλων των συναλλαγών στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, η ΑΑΔΕ με άλλη απόφαση (υπ’ αριθμ. Α.1188/31.12.2022) έδωσε περισσότερο χρόνο σε πάνω από 1,3 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις να προσαρμοστούν και να αποφύγουν έτσι τα αυστηρά πρόστιμα που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία.
Ειδικότερα, μετατίθεται για την 1η Απριλίου 2023 η υποχρέωση διαβίβασης χαρακτηρισμού των εσόδων λιανικής που εκδίδονται από ταμειακές μηχανές διαμέσου του πληροφοριακού συστήματος ΦΗΜ, καθώς μέχρι τις 31 Μαρτίου 2023 τα σχετικά δεδομένα μπορούν να διαβιβάζονται μέσω των προγραμμάτων διαχείρισης επιχειρήσεων (λογιστικό ERP) ή της ειδικής φόρμας καταχώρισης της ΑΑΔΕ e-send.
Σε πραγματικό χρόνο, ωστόσο, η διαβίβαση της σύνοψης παραστατικών συναλλαγών μέσω προγραμμάτων διαχείρισης επιχειρήσεων (εμπορικό/λογισμικό, ERP) θα γίνεται από την 1η Απριλίου 2024. Υπενθυμίζεται δε ότι από τις 5 Ιουλίου 2022 και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 η διαβίβαση της σύνοψης παραστατικών μέσω προγραμμάτων διαχείρισης επιχειρήσεων (εμπορικό/λογισμικό, ERP) προβλέπεται εντός της επόμενης ημέρας από την ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού, ενώ υπάρχουν εξαιρέσεις για επιχειρήσεις με πολύ μεγάλο όγκο συναλλαγών και ειδικές συνθήκες έκδοσης των παραστατικών τους.
Θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια του 2023 οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν τη φόρμα καταχώρισης υποχρεούνται να διαβιβάζουν τις συνόψεις των παραστατικών τους εντός της επόμενης ημέρας από την ημερομηνία έκδοσης, ενώ κατ’ εξαίρεση οι επιχειρήσεις που το προηγούμενο φορολογικό έτος είχαν ακαθάριστα έσοδα έως 10.000 ευρώ μπορούν να διαβιβάζουν τα σχετικά δεδομένα μέσω της ειδικής φόρμας καταχώρισης της ΑΑΔΕ έως τη 10η ημέρα του επόμενου μήνα εντός του οποίου εκδίδονται.
Σε κάθε περίπτωση καθίσταται προαιρετική η υπαγωγή των αλιέων που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς ΦΠΑ στις υποχρεώσεις διαβίβασης δεδομένων στο myDATA, για τα έτη 2021 έως και 2023.
Όσον αφορά δε το στάδιο προσαρμογής στην έκδοση παραστατικών αποκλειστικά με ηλεκτρονική τιμολόγηση μέσω παρόχου, επεκτείνεται σε έξι μήνες για όσες επιχειρήσεις επιλέξουν αυτόν τον τρόπο έκδοσης και διαβίβασης παραστατικών. Η δυνατότητα αυτή αφορά τις συναλλαγές χονδρικής με άλλες υπόχρεες επιχειρήσεις όσο και τις συναλλαγές με το Δημόσιο, στο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων.