Πολύ μελάνι «χύθηκε» αλλά και ιδιαίτερα συζητήθηκε το θέμα με τα ευάλωτα νοικοκυριά. Και όμως η επιδότηση παρά τη μικρή περίμετρο και τους 30.000 δανειολήπτες που καλύπτει δείχνει να είναι επαρκής.
Ορισμένοι τραπεζίτες προσπαθούν να υπερασπιστούν τη θέση τους έναντι της κριτικής αναφέροντας τα παρακάτω εξαιρετικά χρήσιμα στοιχεία.
Τα δεδομένα των στεγαστικών δανείων
- Η «ανθρωπογραφία» των στεγαστικών δανείων που κάνει την περίμετρο να μην φαντάζει μικρή είναι η εξής;
- Πριν από την κρίση οι χορηγήσεις στεγαστικών δανείων ήταν 3 δισ. ευρώ ετησίως. Την περίοδο μεταξύ 2013-2018 τα δάνεια που δόθηκαν είχαν εξαιρετικά αυστηρά κριτήρια ως προς τους δανειολήπτες οι οποίοι φαίνεται πως μπορούν να αντέξουν και αντέχουν την άνοδο των επιτοκίων. Δεν ανήκουν δε στους ευάλωτους κατά καμία έννοια. Σε αυτούς ανήκει μια μερίδα ανθρώπων που πραγματικά επλήγη από την κρίση αλλά και μια άλλη μερίδα που δεν δηλώνει εισοδήματα.
- Από το 2018 και αργότερα η συντριπτική πλειοψηφία των στεγαστικών δανείων που χορηγήθηκε ήταν με σταθερό επιτόκιο. Επομένως η άνοδος των επιτοκίων δεν επέφερε καμία αλλαγή στα δεδομένα των συγκεκριμένων δανειοληπτών.
Γιατί με σταθερό επιτόκιο
Κάποιοι τραπεζικοί παράγοντες υποστηρίζουν πως τα στεγαστικά δάνεια λόγω της εξαιρετικά μεγάλης περιόδου αποπληρωμής θα έπρεπε να φέρουν σταθερό επιτόκιο αναφέροντας μάλιστα το παράδειγμα των ΗΠΑ που το επιτόκιο είναι υποχρεωτικά σταθερό.
Στην παρούσα φάση το μείγμα που επιλέγουν οι περισσότεροι και το οποίο δείχνει να είναι το πιο συμφέρον έναντι των υπολοίπων είναι 3-5 χρόνια σταθερό επιτόκιο και στη συνέχει κυμαινόμενο.
Υψηλές τιμές στα ακίνητα
Η αλήθεια είναι πως οι τιμές των ακινήτων παραμένουν υψηλές παρά την υποχώρηση που παρατηρείται στο εξωτερικό. Αυτό αποδίδεται κυρίως επειδή ένα σημαντικό κομμάτι των αγοραπωλησιών διενεργείται σε μετρητά στοιχείο που από μόνο του αποτελεί μια στρεβλή παράμετρο και όχι ακριβώς μετρήσιμη. Εκτιμάται πάντως πως η υποχώρηση των εισοδημάτων δεν θα αφήσει ανεπηρέαστες τις τιμές των ακινήτων και στη χώρα μας.
Η κρίσιμη περίοδος
Κρίσιμη φάση για τις τράπεζες μα και για την οικονομία θα πρέπει να θεωρηθεί κατά τους ίδιους τραπεζικούς κύκλους το φθινόπωρο του 2023 γιατί εκεί θα κριθεί κατά πόσο ο τουρισμός στη χώρα μας αντέχει. Ο τουρισμός είναι σε άμεση σύνδεση με τα εισοδήματα των πολιτών άλλων χωρών που δείχνουν να πλήττονται λόγω του υψηλού πληθωρισμού.
Σε εκείνη τη φάση αναμένεται να φανεί και πως θα διαμορφωθούν τα κόκκινα δάνεια κυρίως από την πλευρά των επιχειρήσεων. Ας σημειωθεί πάντως πως πριν από την κρίση ο αριθμός των επιχειρήσεων με δάνεια έφθανε τις 330.000 ενώ τώρα μόνον τις 120.000 που και πάλι δεν θεωρείται μικρός.