Μέχρι και 18 μήνες μπορεί να φτάσει το χρονικό διάστημα που θα παραμένουν δεσμευμένοι τραπεζικοί λογαριασμοί, θυρίδες, ακίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία σε όσους ελέγχονται από τους οικονομικούς εισαγγελείς για φοροδιαφυγή, ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος και οικονομικά εγκλήματα. Σύμφωνα με πρόσφατη εγκύκλιο της ΑΑΔΕ, το αρχικό χρονικό διάστημα ορίζεται σε 9 μήνες όμως μπορεί να παραταθεί ακόμα 9 μήνες λόγω μη ολοκλήρωσης της προκαταρκτικής εξέτασης.
Ειδικότερα προβλέπεται ότι οι οικονομικοί εισαγγελείς και οι εισαγγελείς κατά της διαφθοράς, όταν διενεργούν προκαταρκτική εξέταση για τη διακρίβωση τέλεσης εγκλημάτων της αρμοδιότητάς τους, έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών, περιεχομένου τραπεζικών θυρίδων και περιουσιακών στοιχείων (κινητών και ακινήτων), για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου, για χρονικό διάστημα μέχρι 9 μηνών.
Το διάστημα αυτό, μπορεί να παρατείνεται με βούλευμα του συμβουλίου εφετών, εάν έχει εκδοθεί απόφαση από εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος ή τον αναπληρωτή του ή του συμβουλίου πλημμελειοδικών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από επίκουρο εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος, κατ’ ανώτατο όριο για άλλους 9 μήνες, λόγω μη ολοκλήρωσης της προκαταρκτικής εξέτασης.
Η απόφαση δέσμευσης γίνεται χωρίς προηγούμενη κλήση του κατηγορούμενου και δεν είναι απαραίτητο να αναφέρει συγκεκριμένο λογαριασμό, τίτλο, χρηματοπιστωτικό προϊόν, θυρίδα, κινητό ή ακίνητο περιουσιακό στοιχείο. Η δέσμευση ισχύει από τη χρονική στιγμή της γνωστοποίησης της απόφασης στον οργανισμό ή την υπηρεσία προς την οποία απευθύνεται (τράπεζα κ.λ.π.).
Η γνωστοποίηση γίνεται με φαξ ή με ηλεκτρονική αλληλογραφία, στην Τράπεζα της Ελλάδος και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οι οποίες οφείλουν να ενημερώνουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα.
Σε περίπτωση δέσμευσης ακινήτου, πλοίου ή αεροσκάφους, η δέσμευση επιδίδεται στον αρμόδιο υποθηκοφύλακα ή προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου ή στον λιμενάρχη ή στην υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας. Με τον ίδιο τρόπο, η απόφαση γνωστοποιείται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, η οποία μπορεί να λαμβάνει όλα τα μέτρα διασφάλισης.
Η απόφαση δέσμευσης επιδίδεται εντός προθεσμίας 20 ημερών στον καθ’ ου ή στον τρίτο, οι οποίοι μπορούν να προσφύγουν, με αίτησή τους, προς το συμβούλιο εφετών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος ή τον αναπληρωτή του ή το συμβούλιο πλημμελειοδικών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από επίκουρο εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος, και να ζητήσουν την άρση της, εντός προθεσμίας 30 ημερών, η οποία δεν αναστέλλει την εκτέλεσή της. Η διάταξη ή το βούλευμα ανακαλούνται ή τροποποιούνται αν προκύψουν νέα στοιχεία.
Μετά το πέρας της προκαταρκτικής εξέτασης:
α) στην περίπτωση που παραγγέλλεται από εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος άσκηση ποινικής δίωξης, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ΚΠΔ,
β) σε περίπτωση αρχειοθέτησης της ποινικής δικογραφίας, η δέσμευση αίρεται αυτοδικαίως και ενημερώνονται σχετικά οι οργανισμοί και οι υπηρεσίες.
