Συμβάσεις έργων συνολικής αξίας 6,5 δισ. θα υπογράψουν, έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου 2023, οι τεχνικές εταιρείες και ενώ ήδη έχουν διπλασιάσει τα ανεκτέλεστα υπόλοιπά τους. Εξ αυτών οι συμβάσεις τριών σημαντικών οδικών έργων, προϋπολογισμού 900 εκατ., υπογράφονται μέχρι τέλος 2022.
Σύμφωνα με όσα επισημαίνει στη συνέντευξή του στη «Ν» ο υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Γιώργος Καραγιάννης, το επόμενο εξάμηνο θα δημοπρατηθούν έργα αξίας 3,7 δισ., δημόσια και ΣΔΙΤ, και έχουν ξεκινήσει ή ξεκινούν οι διαγωνισμοί για έργα ύψους 700 εκατ., χρηματοδοτούμενα εξ ολοκλήρου από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σε 3,5 χρόνια, προσθέτει ο κ. Καραγιάννης, έχουν δημοπρατηθεί έργα 10 δισ. και έχουν υπογραφεί συμβάσεις έργων αξίας σχεδόν 4 δισ. ευρώ.
Οι επενδύσεις σε κατασκευαστικά έργα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν το 2025 σε ποσοστό 8,1% του ΑΕΠ από 4% το 2020.
Γεγονός είναι ότι ο σχεδιασμός που υλοποιεί το αρμόδιο υπουργείο στον τομέα των έργων έχει αλλάξει άρδην το τοπίο στον τεχνικό κόσμο. Έπειτα από μια δεκαετία με ελάχιστα έργα και μεγάλη πτώση εσόδων και κερδών, τώρα μάλλον …τρέχει και δεν φθάνει.
Μάλιστα, ο κλάδος αντιμετωπίζει πρόβλημα έλλειψης ανθρώπινων πόρων (τεχνίτες, μηχανικοί κ.λ.π.), με τον κ. Καραγιάννη να αναφέρει σχετικά πως «η κυβέρνηση εξετάζει βεντάλια δράσεων που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διακρατικές συμφωνίες».
Ο υφυπουργός δεν παραλείπει να μιλήσει και για τις ευθύνες του ιδιωτικού τομέα, σημειώνοντας την ανάγκη προσαρμογής του στις σύγχρονες συνθήκες. Όπως υπογραμμίζει, χρειάζεται να δώσουν καλύτερους μισθούς και συνθήκες εργασίας, εν τέλει, «να μετεξελιχθούν από οικογενειακές επιχειρήσεις σε ανταγωνιστικούς ομίλους που θα λειτουργούν με αξιοκρατία».
Η ενεργειακή κρίση στο μεταξύ ανατρέπει τους προϋπολογισμούς, καθώς αυξάνεται το κόστος υλοποίησης των έργων, με τον αρμόδιο υφυπουργό να σημειώνει, στη συνέντευξη που ακολουθεί, πως για να διατηρηθεί η δυναμική του κλάδου σε ένα παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι που δοκιμάζει ακόμα και τις πιο ισχυρές οικονομίες, το υπουργείο αναθεώρησε τις συμβατικές εργασίες των προϋπολογισμών έργων σε ποσοστό που μεσοσταθμικά προσεγγίζει το 20%.
Έπειτα από μία μακρά περίοδο ανομβρίας στον κατασκευαστικό τομέα έχουμε οδηγηθεί σήμερα σε έναν καταιγισμό διαγωνισμών για μικρότερα ή μεγαλύτερα έργα. Πώς σκοπεύετε να διατηρήσετε τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί και ποιος είναι ο σχεδιασμός σας για τους επόμενους μήνες;
Η παραγωγή νέων έργων ήταν πρωταρχικός μας στόχος στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών από την πρώτη ημέρα που αναλάβαμε τα καθήκοντά μας. Και αυτό γιατί θέλαμε να επαναφέρουμε τη δυναμική σε έναν κλάδο που συνεισφέρει σημαντικά στο ΑΕΠ της χώρας. Σε έναν τομέα της οικονομίας πάνω στον οποίο προσβλέπουμε για την ενίσχυση του αναπτυξιακού μας οικοδομήματος.
Σε αυτά τα 3,5 χρόνια καταφέραμε, με πολλή δουλειά, να δημοπρατήσουμε έργα 10 δισ. ευρώ και έχουμε συμβασιοποιήσει έργα σχεδόν 4 δισ. ευρώ. Η δουλειά μας, όμως, δεν σταματά εδώ. Αντίθετα, πρέπει να συνεχίσουμε ανεβάζοντας ταχύτητα.
Τις προηγούμενες ημέρες ξεκίνησε η Β Φάση του έργου Παραχώρησης του ΒΟΑΚ (Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης) με προϋπολογισμό 1,7 δις ευρώ, με στόχο να υποβληθούν δεσμευτικές προσφορές το Μάρτιο του 2023.
Έως το τέλος του έτους ξεκινάμε τον διαγωνισμό για την επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον, με τρεις νέους σταθμούς σε Παλατιανή, Ίλιον, Αγ. Νικόλαο. Εκτιμούμε ότι το κόστος του έργου θα ανέλθει σε περίπου 550 εκατ. ευρώ.
Νωρίτερα, θα προκηρύξουμε τον διαγωνισμό για τον Προαστιακό Δυτικής Αττικής, με προϋπολογισμό 130 εκατ. ευρώ.
Μέσα στο επόμενο τρίμηνο θα βγει στον «αέρα» ένα εξίσου σημαντικό για τη Δυτική Αττική έργο, η σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Αιγάλεω με την Εθνική Οδό που περιλαμβάνει και την τροποποίηση των υφιστάμενων κόμβων στο Σχιστό και τον Σκαραμαγκά, καθώς και τη δημιουργία νέου κόμβου στα Ναυπηγεία. Ένα έργο που παραμένει σε εκκρεμότητα για χρόνια, προϋπολογισμού 63 εκατ. ευρώ.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα θα δημοπρατηθεί ο οδικός άξονας Ιωάννινα – Κακαβιά, προϋπολογισμού, 310 εκατ. ευρώ.
Συνολικά, έως τους πρώτους μήνες του 2023 θα δημοπρατηθούν έργα σχεδόν 3,7 δισ., δημόσια και ΣΔΙΤ, ενώ έχουν ξεκινήσει ή ξεκινούν και οι διαγωνισμοί για έργα ύψους 700 εκατ., χρηματοδοτούμενα εξ ολοκλήρου από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ως υπουργείο υποδομών και Μεταφορών έχετε ανακοινώσει ένα πρόγραμμα έργων 13 δισ. ευρώ. Ποιο είναι το ύψος των συμβάσεων που έχουν ήδη υπογραφεί και για ποια έργα θα πρέπει να αναμένουμε συμβασιοποίηση το προσεχές διάστημα, έως το α’ εξάμηνο του 2023;
Έως τέλος του έτους θα συμβασιοποιηθούν οδικά έργα εξαιρετικής σημασίας, ύψους περίπου 900 εκατ. Πρόκειται για το Thessaloniki FlyOver, ένα από τα πρώτα οδικά έργα που υλοποιήθηκε μέσω ΣΔΙΤ, ύψους 373 εκατ., το έργο της παράκαμψης Χαλκίδας και Ψαχνών, ύψους 210 εκατ. που κλείνει μία σημαντική εκκρεμότητα ετών και μία δέσμευσή μας για την Εύβοια, καθώς και το Μπράλος – Άμφισσα, ύψους 265 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για έργα που θα μειώσουν τους χρόνους μετακίνησης, θα αυξήσουν την οδική ασφάλεια και τη συνδεσιμότητα ενισχύοντας την τοπική οικονομία.
Το 2023 θα ξεκινήσει ακόμα πιο δυναμικά και αυτό γιατί ολοκληρώνουμε τον ανταγωνιστικό διάλογο και συμβασιοποιούμε τα έξι σιδηροδρομικά έργα των 4,5 δισ. μέσα στο α’ τετράμηνο.
Πρόκειται για τα έργα που ενώνουν τα κεντρικά λιμάνια μας με τον σιδηρόδρομο, προσδίδοντας στη χώρα μας πέρα από οικονομικά οφέλη και κρίσιμο γεωπολιτικό πλεονέκτημα σε ένα περιβάλλον όπου οι παγκόσμιες προκλήσεις γίνονται η νέα καθημερινότητα. Με απλά λόγια, πετυχαίνουμε τη νίκη του αυτονόητου.
Στο α’ εξάμηνο του 2023 θα έχουν συμβασιοποιηθεί, επίσης, τα άλλα δύο οδικά έργα που «έτρεξαν» μέσω ΣΔΙΤ και αποτέλεσαν τον «πιλότο» για τη συνέχεια. Το Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, ύψους 251,8 εκατ. και το τμήμα του ΒΟΑΚ, Χερσόνησος – Νεάπολη, ύψους 290 εκατ., το δεύτερο τμήμα του ΒΟΑΚ που μπαίνει σε φάση κατασκευής.
Μένοντας στα οδικά, θα συμβασιοποιήσουμε και την επέκταση της Λ. Κύμης και σύνδεση με ΠΑΘΕ ύψους 352 εκατ. ευρώ.
Στα κτιριακά, μέσα στο α’ εξάμηνο του 2023 θα μπουν υπογραφές για τις 17 Σχολικές Μονάδες Κεντρικής Μακεδονίας, 128,4 εκατ. ευρώ.
Συνολικά λοιπόν, τα έργα που θα έχουν υπογραφές, εντός του πρώτου εξαμήνου του νέου έτους, θα είναι περίπου 6,5 δισ. ευρώ.
Όπως αντιλαμβάνεστε, μιλάμε για μια «κοσμογονία» στο χώρο των έργων.
Στα τέλη του 2021 και ενώ αρκετά έργα, μικρότερα και μεγαλύτερα, βρίσκονταν σε εξέλιξη ή έβγαιναν στον «αέρα» η αγορά αντιμετώπισε έναν μεγάλο κίνδυνο εξαιτίας των ανατιμήσεων των υλικών. Η παρέμβαση του υπουργείου Υποδομών διατήρησε ενεργά τα εργοτάξια, όπως έχετε πει. Πόσο αυξήθηκαν οι δαπάνες του δημοσίου και αν απαιτηθεί, υπάρχει περιθώριο και νέας παρέμβασης;
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, πράγματι, προχωρήσαμε σε μία πολύπλευρη παρέμβαση προκειμένου να αντιμετωπίσουμε και στο κομμάτι των κατασκευών τα προβλήματα που δημιούργησαν οι συνεχείς παγκόσμιες κρίσεις, η υγειονομική και η ενεργειακή.
Μάλιστα, η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που παρενέβη, γιατί με κανέναν τρόπο δεν θα επιτρέπαμε να κινδυνεύσει η αναπτυξιακή δυναμική που έχει δημιουργηθεί. Έτσι, στο πλαίσιο του δημοσιονομικού χώρου που έχουμε διαθέσιμο και αφού λάβαμε πρωτοβουλίες για τη στήριξη της κοινωνίας, προχωρήσαμε στη δημιουργία ενός πλαισίου που θα διασφάλιζε τη συνέχιση των έργων. Και πράγματι, καταφέραμε να κρατήσουμε ενεργά τα εργοτάξια παρεμβαίνοντας, υπογραμμίζω στο πλαίσιο των δυνατοτήτων των δημοσιονομικών περιθωρίων της χώρας, αναθεωρώντας τις συμβατικές εργασίες των προϋπολογισμών έργων σε ποσοστό που μεσοσταθμικά προσεγγίζει το 20%.
Διατηρήσαμε λοιπόν τη δυναμική του κλάδου, σε ένα παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι που δοκιμάζει ακόμα και τις πιο ισχυρές οικονομίες του πλανήτη. Αυτό από μόνο του είναι ένα επίτευγμα και μία ισχυρή δήλωση ότι στεκόμαστε έμπρακτα δίπλα στον εργοληπτικό κλάδο.
Μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κατασκευαστική αγορά είναι η επάρκεια του ανθρώπινου δυναμικού που θα φέρει σε πέρας το μεγάλο πρόγραμμα έργων. Υπάρχει κάποια σχετική πρωτοβουλία από πλευράς κυβέρνησης;
Ο κατασκευαστικός τομέας στη χώρα μας αποτελούσε διαχρονικά την ατμομηχανή ανάπτυξης της χώρας.
Η προσπάθεια αυτής της κυβέρνησης στο να προχωρήσει έργα, αντικατοπτρίζεται σε απλά στοιχεία, όπως το ανεκτέλεστο των μεγάλων κατασκευαστικών εταιριών το οποίο διπλασιάστηκε από το 2020 στο 2021, όσο και στις προβλέψεις για το ποσοστό επενδύσεων σε κατασκευαστικά έργα, το οποίο εκτιμάται ότι θα φτάσει μέχρι το 8,1% του ΑΕΠ το 2025 από 4% το 2020. Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι και η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα θα ενισχυθεί σημαντικά και συγκριτικά με το (χαμηλό) επίπεδο που καταγράφηκε το 2020.
Όπως είναι λοιπόν προφανές, το υπάρχον δυναμικό είτε είναι επιστημονικό είτε εργατοτεχνικό δεν επαρκεί για να εκτελεστούν τα έργα με τη ταχύτητα που προσδοκούμε, ώστε να επιτύχουμε τα επιθυμητά οικονομικά αποτελέσματα.
Υπό αυτό το πρίσμα η κυβέρνηση συνολικά εξετάζει μια βεντάλια δράσεων προκειμένου να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και διακρατικές συμφωνίες.
Είναι σαφές για εμάς, πως προέχει να εκτελεστούν τα έργα, να ολοκληρωθούν οι υποδομές έτσι ώστε να επιταχυνθεί η ανάπτυξη και να ενισχυθεί η απασχόληση.
Αυτός είναι ο στόχος μας και γι’ αυτό εργαζόμαστε καθημερινά.
Έχετε πει στο παρελθόν ότι ο κατασκευαστικός κλάδος μπορεί να συντελέσει στο brain gain. Τι θα πρέπει να κάνουν, ειδικά οι μεγάλοι όμιλοι, για να προσελκύσουν πίσω ειδικά τους νέους που έφυγαν τα προηγούμενα χρόνια στο εξωτερικό;
Σε αντίθεση με το πρόσφατο παρελθόν, η δική μας φιλοσοφία και στην κυβέρνηση και στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι οι συνεργασίες και οι συνέργειες. Δημόσιος και ιδιωτικός τομέας πρέπει να δουλεύουν μαζί, να εξελίσσονται μαζί και έτσι να μπορούν με αυξημένη ισχύ να ανταποκριθούν στο νέο περιβάλλον που δημιουργείται.
Οι αλλαγές είναι μεγάλες και πρέπει να ανταποκριθούμε όλοι μαζί στους ταχύτερους ρυθμούς.
Ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει προσαρμοστεί στις σύγχρονες απαιτήσεις και οι εταιρίες μελετητικές, κατασκευαστικές και συμβουλευτικές, να δημιουργήσουν ένα ελκυστικό πλαίσιο επιστροφής νέων από το εξωτερικό.
Με καλύτερους μισθούς, με ανθρώπινες συνθήκες εργασίας και ένα περιβάλλον που θα επιτρέψει στους νέους ανθρώπους να χτίσουν τη ζωή τους σε γερά θεμέλια.
Να δώσουν ευκαιρίες εξέλιξης και ανέλιξης, να μετεξελιχθούν εν τέλει από οικογενειακές επιχειρήσεις σε ανταγωνιστικούς ομίλους που θα λειτουργούν με αξιοκρατία.
Πιστεύω ακράδαντα ότι παρά το απαιτητικό παγκόσμιο σκηνικό, είναι η στιγμή, ο τεχνικός κλάδος να εναρμονιστεί και να προσαρμοστεί στα νέα παγκοσμιοποιημένα δεδομένα. Να ανοίξει τον βηματισμό του και εκτός των συνόρων και να αποτελέσουν τους νέους πρεσβευτές μας.
Από την πρώτη στιγμή η Ελλάδα έχει θέσει ως ύψιστη προτεραιότητα την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης στο έπακρο. Ποιος είναι ο προϋπολογισμός των έργων του υπουργείου Υποδομών που έχουν ενταχθεί; Είστε αισιόδοξος για τα χρονοδιαγράμματά τους;
Η επιμονή μας στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων εκτέλεσης των έργων υφίσταται από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε τα καθήκοντά μας.
Τα χρονοδιαγράμματα που θέτει το Ταμείο Ανάκαμψης είναι πράγματι ασφυκτικά και στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχουμε καταφέρει να εντάξουμε σειρά έργων νέας γενιάς, «πράσινων» και με θετικό περιβαλλοντικό πρόσημο, προϋπολογισμού 2,5 δισ. ευρώ. Τα περισσότερα από αυτά τα έργα ξεκινούν να υλοποιούνται εντός του 2023.
Μου δίνετε, όμως, την ευκαιρία να επισημάνω ότι η προσήλωσή μας στο χρονοδιάγραμμα των έργων είναι κυρίως προϊόν πολιτικής βούλησης και ουσίας σε ό,τι αφορά τις σχέσεις εμπιστοσύνης Πολιτείας και πολιτών.
Είμαστε μία κυβέρνηση που έχει παραδώσει έργα νωρίτερα από το αναμενόμενο, όπως για παράδειγμα την παράκαμψη Αμφιλοχίας και «τρέχουμε» μεγάλα έργα, όπως το Πάτρα – Πύργος, ταχύτερα από τη συμβατική υποχρέωση. Αυτές οι επιδόσεις αποτελούν, αν μη τι άλλο, εχέγγυο για την τήρηση όσων ορίζει το Ταμείο Ανάκαμψης.
Το 2023 είναι χρονιά εκλογών και ήδη το κλίμα είναι έντονα προεκλογικό. Θα επηρεάσει αυτό το κλίμα τη δουλειά σας στην παραγωγή και ανάθεση έργων;
Από την πρώτη στιγμή στο υπουργείο Υποδομών θελήσαμε να φέρουμε στο τραπέζι μία νέα φιλοσοφία. Θελήσαμε να βγάλουμε τα έργα υποδομών από τη σφαίρα της μικροκομματικής αντιπαράθεσης, αφού θεωρούμε πως είναι πεδίο συγκλίσεων και όχι διαφορών.
Άλλωστε δεν μπορούν να υπάρχουν διαφορετικές πολιτικές απόψεις για αμιγώς τεχνικά ζητήματα.
Αυτό δεν συμβαίνει πουθενά στον κόσμο και θα πρέπει να σταματήσει να συμβαίνει και στη χώρα μας.
Τα μεγάλα έργα υποδομών δεν γίνονται για τις επόμενες εκλογές, αλλά για τις επόμενες γενιές. Το έχουμε δηλώσει επανειλημμένα και το εννοούμε.
Με αυτόν τον γνώμονα θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε απερίσπαστοι και να προχωράμε μπροστά για να υλοποιούμε έργα ουσίας για να κάνουμε καλύτερη τη ζωή των Ελλήνων πολιτών.
Έργα που θα συμβασιοποιηθούν μέχρι το τέλος του έτους:
Thessaloniki FlyOver, ΣΔΙΤ, 373 εκατ. ευρώ.
Παράκαμψη Χαλκίδας και Ψαχνών, 210 εκατ. ευρώ
Μπράλος – Άμφισσα, 265 εκατ. ευρώ.
Έργα που θα συμβασιοποιηθούν μέσα στο 1ο εξάμηνο του 2023:
Έξι σιδηροδρομικά, 4,5 δις. ευρώ
Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, ΣΔΙΤ 251,8 εκατ. ευρώ
Τμήμα του ΒΟΑΚ Χερσόνησος – Νεάπολη, 290 εκατ. ευρώ.
Επέκταση της Λεωφόρου Κύμης σύνδεση με ΠΑΘΕ, 352 εκατ. ευρώ.
Δεκαεπτά Σχολικές Μονάδες Κεντρικής Μακεδονίας, 128,4 εκατ. ευρώ (ΣΔΙΤ κτιριακό)
Νέα έργα που θα προκηρυχθούν μέχρι τους πρώτους μήνες του 2023:
Παραχώρηση ΒΟΑΚ (δεύτερη φάση δεσμευτικές προσφορές) 1,7 δισ. ευρώ
Επέκταση της Γραμμής 2 προς Ίλιον (προκήρυξη μέχρι το τέλος του έτους) 550 εκατ. ευρώ
Προαστιακός Δυτικής Αττικής (προκήρυξη μέχρι το τέλος του έτους) 130 εκατ. ευρώ.
Σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Αιγάλεω με την Εθνική Οδό 63 εκατ. ευρώ.
Οδικός άξονας Ιωάννινα – Κακαβιά, 310 εκατ. ευρώ.
