Εντείνεται η πίεση της κυβέρνησης -και μάλιστα από το ανώτατο δυνατό επίπεδο- στις διοικήσεις των τραπεζών για άμεση λήψη μέτρων στην κατεύθυνση της ελάφρυνσης των δανειοληπτών, οι οποίοι μέχρι τώρα σηκώνουν μόνοι τους το οικονομικό βάρος της ζημιάς που προκαλεί η αύξηση των επιτοκίων.
Η «ατζέντα» της πίεσης διευρύνεται και με άλλα τρία θέματα: την επιτάχυνση των διαδικασιών για την ένταξη των υποψηφίων στον εξωδικαστικό μηχανισμό, τη μείωση των επιβαρύνσεων από τις προμήθειες -μάλιστα το υπουργείο Οικονομικών έδωσε στη δημοσιότητα αναλυτικό κατάλογο των χρεώσεων που μπαίνουν στο στόχαστρο- και φυσικά την αύξηση των επιτοκίων στις καταθέσεις που παραμένουν καθηλωμένα σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα, παρά την τριπλή αύξηση επιτοκίων στην οποία έχει ήδη προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός ουσιαστικά ζήτησε από τις τράπεζες να σηκώσουν οι ίδιες το οικονομικό βάρος στήριξης χωρίς να επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός, δηλαδή ο Έλληνας φορολογούμενος, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.
Το μέτωπο της αύξησης των επιτοκίων -και των επιβαρύνσεων που προκαλούνται σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά- γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο. Μόλις χθες η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, έστειλε ακόμη ένα μήνυμα στις αγορές, λέγοντας ότι πρέπει να σταλεί μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι σε όλα τα πιθανά σενάρια ο πληθωρισμός θα επιστρέψει έγκαιρα στον μεσοπρόθεσμο στόχο, δηλαδή στο 2%. Αυτό σημαίνει ότι στη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 14-15 Δεκεμβρίου θα έχουμε μια ακόμη αύξηση επιτοκίων και αυτό που μένει να φανεί είναι αν θα έχουμε την τρίτη διαδοχική αύξηση του 0,75% ή αν θα ανακοπεί ο ρυθμός στο 0,5%.
Σε κάθε περίπτωση, το 2022 θα φύγει με το ευρωπαϊκό επιτόκιο στην περιοχή του 2,5%-2,75%, κάτι που σημαίνει ακόμη μεγαλύτερες επιβαρύνσεις για τους δανειολήπτες. Ήδη, για ένα δάνειο 100.000 ευρώ με 15 χρόνια υπόλοιπη διάρκεια αποπληρωμής, η μηνιαία δόση έχει αυξηθεί κατά 100 ευρώ, ενώ αν συνυπολογιστούν και οι τουλάχιστον δύο αυξήσεις που έχουν προαναγγελθεί από την ΕΚΤ για την περίοδο έως το 1ο τρίμηνο του 2023, η μηνιαία επιβάρυνση θα φτάσει στα 150 ευρώ τον μήνα.
Προς το παρόν, όλο αυτό το βάρος το σηκώνουν οι δανειολήπτες, καθώς οι τράπεζες μετακυλίουν αυτόματα το κόστος στους δανειολήπτες που εξυπηρετούν δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τα επιτόκια των καταθέσεων που παραμένουν καθηλωμένα κοντά στο μηδέν, κάτι που αποτυπώθηκε και στα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος. Στα υφιστάμενα υπόλοιπα των καταθέσεων το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο παρέμεινε τον Οκτώβριο στο 0,04% έναντι 0,03% τον Αύγουστο, ενώ στο υφιστάμενο υπόλοιπο των δανείων είχαμε αύξηση από το 3,61% τον Αύγουστο στο 4,23% τον Οκτώβριο και είναι δεδομένο ότι τα στοιχεία του Νοεμβρίου θα αποτυπώσουν και νέα άνοδο.
Η ψαλίδα ανάμεσα στα επιτόκια δανείων και καταθέσεων είναι ένα θέμα στο οποίο έδωσε έμφαση και ο Χρήστος Σταϊκούρας σε χθεσινές δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ.
Στήριξη στα ευάλωτα νοικοκυριά
Ο πρωθυπουργός, στο περιθώριο της συνάντησης που είχε με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κάλεσε τις τράπεζες να αναλάβουν την ευθύνη που τους αναλογεί. «Να στηρίξουν συνολικά τα ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς θα έχουν μια υψηλή κερδοφορία όπως φαίνεται το 2022, έτσι ώστε να μπορέσουμε να αποτρέψουμε και τη δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων», επεσήμανε.
Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει συμμετοχή του κρατικού προϋπολογισμού σε μια τέτοια παρέμβαση και η χρηματοδότηση θα πρέπει να γίνει από τις ίδιες τις τράπεζες και από τα υψηλά κέρδη τα οποία έχουν.
Ο πρωθυπουργός διεύρυνε την ατζέντα: «Υπάρχουν και άλλες παρεμβάσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν που αφορούν στις προμήθειες αλλά και στα επιτόκια των καταθέσεων τα οποία, κατά την άποψή μου παραμένουν, εξαιρετικά χαμηλά αν αναλογιστεί κανείς το πόσο έχουν αυξηθεί τα επιτόκια χορηγήσεων».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η δήλωση της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου: «Ο ρόλος που θα κληθούν να παίξουν οι τράπεζες, έστω και πιεζόμενες, είναι σημαντικός και ελπίζω ότι θα το κάνουν και η βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν στα προβλήματα που ανακύπτουν και η στήριξη στην κοινωνία νομίζω ότι τελικά θα είναι σε όφελος και της οικονομίας σε βάθος χρόνου. Φυσικά, το ενδιαφέρον όλων είναι το πιο ευάλωτο τμήμα της κοινωνίας μας».
Οι προμήθειες
Ανεβάζοντας ακόμη περισσότερο τον βαθμό πίεσης, το οικονομικό επιτελείο έδωσε στη δημοσιότητα τον κατάλογο των προμηθειών που συντάχθηκε και παραδόθηκε στις διοικήσεις των τραπεζών με στόχο την μείωσή τους.
Πρόκειται για 12 συνολικά προμήθειες οι οποίες αφορούν καθημερινές συναλλαγές εκατομμυρίων πολιτών. Ο κατάλογος περιλαμβάνει:
1. Προμήθεια εισερχόμενου εμβάσματος.
2. Προμήθεια εξερχόμενου εμβάσματος (χρέωση για μεταφορά χρημάτων από τον λογαριασμό μίας τράπεζας σε λογαριασμό άλλης τράπεζας εσωτερικού).
3. Προμήθεια αποστολής χρημάτων (έμβασμα) σε τράπεζες εκτός Ευρωζώνης.
4. Προμήθεια ανάληψης μετρητών από ΑΤΜ άλλης τράπεζας.
5. Συνδρομή πιστωτικής κάρτας.
6. Προμήθεια επανέκδοσης χρεωστικής/πιστωτικής κάρτας λόγω λήξης και λόγω κλοπής, απώλειας ή φθοράς.
7. Προμήθεια για πληρωμή λογαριασμών (ΔΕΚΟ, κινητής τηλεφωνίας κ.λπ.).
8. Προμήθεια έκδοσης αντιγράφων κίνησης λογαριασμών/δανείων/πιστωτικών καρτών.
9. Έξοδα αξιολόγησης αιτημάτων δανείων.
10. Έξοδα νομικού και τεχνικού ελέγχου αιτημάτων δανείων.
11. Έξοδα συναλλαγών με πιστωτικές κάρτες στο εξωτερικό (επιβάρυνση για τη μετατροπή συναλλαγών εξωτερικού σε ευρώ).
12. Προμήθεια για αγορά χρεογράφων του Ελληνικού Δημοσίου.
