Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Με την ελληνική κυβέρνηση να έχει ολοκληρώσει μέχρι τώρα περίπου το 30% των προαπαιτούμενων επανέρχονται στην Αθήνα οι επικεφαλής των θεσμών την τελευταία εβδομάδα του μήνα, με στόχο να ολοκληρώσουν την 3η αξιολόγηση ιδανικά μέχρι το Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο πλευρές έχουν καταλήξει σε συμφωνία για τα προαπαιτούμενα που θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να ολοκληρωθούν στο πλαίσιο αυτής της αξιολόγησης, αλλά και σε ορισμένες δράσεις που μπορούν να «μετατεθούν» για την 4η αξιολόγηση, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την εξίσωση των εμπορικών αξιών των ακινήτων με τις αντικειμενικές, δράση που μετατίθεται οριστικά για την άνοιξη του 2018.
Από την άλλη, στην ελληνική διαπραγματευτική ομάδα έχει καταστεί απολύτως σαφές ότι οι θεσμοί δεν θα συντάξουν την έκθεση συμμόρφωσης (compliance report) αν δεν υπάρξει συμφωνία για το ενεργειακό και αν δεν ξεκινήσουν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί.
H ακριβής ημερομηνία άφιξης των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα δεν έχει κλειδώσει ακόμη. Εκτιμάται ωστόσο ότι οι συζητήσεις θα ξεκινήσουν όχι στις 27 Νοεμβρίου, όπως είχε γίνει γνωστό μέχρι τώρα, αλλά 2-3 ημέρες αργότερα δηλαδή στις 29 Νοεμβρίου. Μέχρι τότε, θα έχουν ολοκληρωθεί τρία κρίσιμα γεγονότα τα οποία συνδέονται σε μεγάλο βαθμό και με τις διαπραγματεύσεις:
1 Θα έχει κατατεθεί στη Βουλή ο προϋπολογισμός του 2018. Για το περιεχόμενό του η ελληνική κυβέρνηση έχει έρθει πολύ κοντά σε συμφωνία με τους δανειστές – εκτίμηση που φέρονται να συμμερίζονται και οι δανειστές. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα κατεβάζει τον πήχη της ανάπτυξης για τη φετινή χρονιά στο 1,6%, ώστε να υπάρχει «ευθυγράμμιση» με την αναθεωρημένη πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κοινή πλέον είναι η πεποίθηση ότι ο προϋπολογισμός του 2018 δεν θα περιλαμβάνει καινούργια μέτρα πέραν αυτών που έχουν ήδη συμφωνηθεί ή νομοθετηθεί.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμμερίζεται την πρόβλεψη της ελληνικής κυβέρνησης ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει του χρόνου στο 3,5%, ενώ το ΔΝΤ θα επιμείνει μεν στην εκτίμηση ότι δεν θα ξεπεράσει το 2,2%, αλλά δεν θα ζητήσει περισσότερα μέτρα.
2 Θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία του swap και θα υπάρχει πλήρης εικόνα σχετικά με την επιτυχία του εγχειρήματος που ανακοινώθηκε επίσημα χθες.
Βάσει του χρονοδιαγράμματος, οι κάτοχοι των ομολόγων που προέκυψαν από το πρόγραμμα PSI έχουν χρονικό περιθώριο μέχρι τις 28 Νοεμβρίου προκειμένου να αποφασίσουν αν θα προχωρήσουν στην ανταλλαγή των ομολόγων που κατέχουν με τα νέα που θα εκδώσει ο ΟΔΔΗΧ.
3 Θα έχει φανεί αν η κυβέρνηση και το εμπλεκόμενο υπουργείο Δικαιοσύνης θα έχουν κατορθώσει να ενεργοποιήσουν την πλατφόρμα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών υλοποιώντας ένα από τα βασικότερα προαπαιτούμενα της 3ης αξιολόγησης.
Εκτός 3ης αξιολόγησης αναμένεται να μείνει -οριστικά πλέον- το θέμα της ενοποίησης των εμπορικών αξιών των ακινήτων με τις αντικειμενικές. Οι πληροφορίες που έχει δημοσιεύσει η «Ν» επιβεβαιώνονται και η ενοποίηση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές μεταφέρεται για την 4η αξιολόγηση, δηλαδή για τον Μάρτιο. Η ελληνική κυβέρνηση φέρεται να έχει επικαλεστεί τεχνική αδυναμία στο να εκπληρώσει το συγκεκριμένο «προαπαιτούμενο» μέχρι το τέλος του χρόνου, ενώ και η πλευρά των δανειστών φέρεται να έχει αποδεχτεί τα ελληνικά επιχειρήματα. Σε κάθε περίπτωση, το κυρίαρχο σενάριο είναι ότι οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων θα ισχύσουν αναδρομικά από την 1/1/2018 ακόμη και αν ανακοινωθούν τρεις μήνες αργότερα.
Αυτό σημαίνει ότι και ο ΕΝΦΙΑ του 2018 θα υπολογιστεί με τις νέες αξίες. Αυτό σημαίνει ότι θα αλλάξουν οι συντελεστές υπολογισμού ώστε να μην υπάρξει δημοσιονομικό κενό. Επίσης, σημαίνει ότι τα ειδοποιητήρια του ΕΝΦΙΑ δεν πρόκειται να αποσταλούν νωρίς (μέχρι τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο της επόμενης χρονιάς, όπως θα ήθελε το υπουργείο Οικονομικών), αλλά θα μετατεθούν και πάλι για τον Αύγουστο της επόμενης χρονιάς.
Πρεμιέρα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών στις 29 /11
Σήμα για την εκκίνηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών στις 29 Νοεμβρίου δόθηκε χθες κατά την ευρεία διυπουργική σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών με τη συμμετοχή εκπροσώπων των συμβολαιογράφων. Εφόσον υλοποιηθεί το συγκεκριμένο μέτρο, φεύγει από τη μέση ένα από τα βασικά προαπαιτούμενα της γ’ αξιολόγησης.
Από την πλευρά της κυβέρνησης παρόντες ήταν οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής και Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας. Κατά τις δηλώσεις μετά το πέρας της σύσκεψης, ο κ. Κοντονής επανέλαβε τη βεβαιότητα ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα ξεκινήσουν στις 29 Νοεμβρίου. «Τα βρήκαμε με τους συμβολαιογράφους», είπε ο κ. Κοντονής, προσθέτοντας ότι οι σύλλογοι των συμβολαιογράφων πρέπει τώρα να πραγματοποιήσουν γενικές συνελεύσεις για να σταματήσουν την αποχή τους.
Ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα της σύσκεψης εμφανίστηκε και ο υπουργός Οικονομικών. Σημειώνεται ότι η εκκίνηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών είναι μείζον θέμα στην ατζέντα των θεσμών για την τρίτη αξιολόγηση. Οι θεσμοί επανέρχονται στην Αθήνα στις 27 Νοεμβρίου. Από την πλευρά των συμβολαιογράφων, ο πρόεδρος του συλλόγου Γιώργος Ρούσκας ανέφερε χαρακτηριστικά πως «είναι κοινή πεποίθηση ότι πάμε για λύση» και οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί θα αρχίσουν στις 29 του μηνός.
Όπως τόνισε, με την αυστηριοποίηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου οι συμβολαιογράφοι έλαβαν από την κυβέρνηση «απόλυτες διασφαλίσεις» για το ότι δεν θα κινδυνεύει η σωματική ακεραιότητά τους.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι γενικές συνελεύσεις με θέμα την αναστολή της αποχής θα πραγματοποιηθούν την ερχόμενη εβδομάδα.
Υπήρξε ενημέρωση των δανειστών για το κοινωνικό μέρισμα
Αυτή τη φορά η ανταπόκριση στις τάξεις των δανειστών όσον αφορά την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στη διανομή έκτακτου μερίσματος είναι εντελώς διαφορετική σε σχέση με πέρυσι. Στις Βρυξέλλες δεν έχουν αιφνιδιαστεί, όπως πέρυσι, καθώς η πρόθεση της κυβέρνησης είχε ήδη συζητηθεί σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο πριν γίνουν οι ανακοινώσεις από την πλευρά του πρωθυπουργού, αλλά και η κατάθεση της σχετικής νομοθετικής ρύθμισης στη Βουλή. Οι θεσμοί έχουν ήδη συμφωνήσει ότι υπάρχει υπεραπόδοση και στον φετινό προϋπολογισμό, για 3η συνεχόμενη χρονιά, ενώ συμφωνία υπάρχει και ως προς τους τέσσερις τομείς στους οποίους θα κατευθυνθεί το υπερπλεόνασμα.
Αυτοί οι τομείς είναι:
1 Η διατήρηση ενός ποσού της τάξεως των 800-900 εκατ. ευρώ (περίπου το 50% του υπερπλεονάσματος, δηλαδή του ποσοστού που ξεπερνά τον μνημονιακό στόχο του 1,75%) ως «μαξιλάρι ασφαλείας». Αυτό σημαίνει ότι ο προϋπολογισμός του 2018 θα προβλέπει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 θα διατηρηθεί σε κάθε περίπτωση στο 2,25% του ΑΕΠ. Αυτό συμφωνήθηκε καθώς η οριστική εικόνα για το πρωτογενές πλεόνασμα της φετινής χρονιάς θα σχηματιστεί τον Απρίλιο του 2018 ή για την ακρίβεια το φθινόπωρο του 2018, όταν θα ανακοινωθούν τα οριστικά στοιχεία από την ΕΛΣΤΑΤ για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού.
2 Η διάθεση ποσού της τάξεως των 350-360 εκατ. ευρώ στη ΔΕΗ προκειμένου να αποφευχθούν οι αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Η συγκεκριμένη επιλογή έγινε με τις «ευλογίες» και την προτροπή των δανειστών, ενώ αντιμετωπίζεται ως αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
3 Η διανομή περίπου 750 εκατ. ευρώ για το «έκτακτο κοινωνικό μέρισμα». Τελική συμφωνία για τα ποσά δεν έχει υπάρξει ακόμη, αλλά αυτό είναι εφικτό να επιτευχθεί μέχρι το τέλος του μήνα
4. Η καταβολή του ποσού που απαιτείται (περίπου 310 εκατ. ευρώ) για την επιστροφή των εισφορών υγείας που παρακρατήθηκαν παράνομα από τους συνταξιούχους κατά την περίοδο 2012-2016.
Με την άφιξη των επικεφαλής των θεσμών στις 28-29 Νοεμβρίου, όλη η προσπάθεια θα επικεντρωθεί στο να υπάρξει τεχνική συμφωνία μέχρι το Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση θα πρέπει να νομοθετήσει μέχρι το τέλος του χρόνου, ενώ η εκταμίευση της δόσης θα γίνει σε αυτή την περίπτωση μετά το Eurogroup του Ιανουαρίου.
Το swap στρώνει τον δρόμο για τις αγορές
Μικρή βελτίωση των αποδόσεων των ομολόγων συνόδευσε την εκκίνηση, χθες, της διαδικασίας για το swap των τίτλων του PSI, στόχος της οποίας είναι η ενίσχυση της ρευστότητας σε συγκεκριμένες διάρκειες. Η συνολική αξία των ομολόγων που θα ανταλλαγούν ανέρχεται σε 29,7 δισ. ευρώ και είναι ένα από τα μεγαλύτερα swap παγκοσμίως.
Σύμφωνα με την πρόσκληση, που ανακοίνωσε χθες ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, καλούνται οι ιδιώτες ομολογιούχοι να ανταλλάξουν 20 σειρές ομολόγων που είχαν εκδοθεί στις 24 Φεβρουαρίου του 2012 με το PSI, με τις λήξεις τους να κλιμακώνονται από το 2023 έως και το 2042, με νέους τίτλους διάρκειας (από σήμερα) 5, 10, 15, 17 και 25 ετών.
Σύμφωνα με πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος, στο εγχείρημα θα συμμετάσχουν και τα ελληνικά συνταξιοδοτικά ταμεία που κατέχουν τίτλους ύψους περίπου 6 δισ. ευρώ.
Η συμμετοχή στη διαδικασία είναι εθελοντική και οι όροι ποικίλλουν ανάλογα με τον τίτλο και τη διάρκεια. Οι τιμές, πάντως, στις οποίες αγοράζονται τα ομόλογα είναι καθορισμένες από την προκήρυξη του ΟΔΔΗΧ, όπως και τα επιτόκια.
Ειδικότερα, με τo swap τα υφιστάμενα ομόλογα θα μετατραπούν σε πέντε νέα ομόλογα, με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
- Ομόλογο με κουπόνι 3,5% που λήγει 30 Ιανουαρίου του 2023
- Ομόλογο με κουπόνι 3,75% που λήγει 30 Ιανουαρίου του 2028
- Ομόλογο με κουπόνι 3,9% που λήγει 30 Ιανουαρίου του 2033
- Ομόλογο με κουπόνι 4% που λήγει 30 Ιανουαρίου του 2037
- Ομόλογο με κουπόνι 4,2% που λήγει 30 Ιανουαρίου του 2042.
Οι κάτοχοι των ομολόγων του PSI έχουν χρονικό περιθώριο να αποδεχτούν την πρόταση του ΟΔΔΗΧ μέχρι την 28η Νοεμβρίου.
Όπως σημειώνει ο ΟΔΔΗΧ, σκοπός είναι να ομαλοποιηθεί η καμπύλη αποδόσεων και να παράσχει στην αγορά μια περιορισμένη σειρά τίτλων που αναμένεται να έχουν σημαντικά μεγαλύτερη ρευστότητα από ό,τι η υπάρχουσα σειρά.
Η αξία των συγκεκριμένων ομολόγων είναι κατανεμημένη σε 20 παλαιά ομόλογα, με λήξεις έως το 2042, με αποτέλεσμα να μην έχουν επαρκή ρευστότητα ώστε να είναι δελεαστικά στους επενδυτές. Μετά το swap ο όγκος των πέντε (5) νέων τίτλων θα είναι πάνω από 5,5 δισ. ευρώ έκαστος.
Η ενίσχυση της εμπορευσιμότητας των ομολόγων θα οδηγήσει σε άνοδο των τιμών και σε μείωση των αποδόσεων. Όπως σημειώνουν κύκλοι της αγοράς από τα hedge funds, επενδυτές με ισχυρό κερδοσκοπικό προφίλ, που τοποθετούνται σήμερα στα ελληνικά ομόλογα, θα ανοίξει ο δρόμος για να προσελκυσθούν οι επενδυτές που τοποθετούν τα χρήματα των πελατών τους με μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Τσακαλώτος: Με το βλέμμα στην επόμενη έκδοση
Η Ελλάδα λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να διευκολύνει τη ρευστότητά της για τις μελλοντικές εξόδους της στις αγορές, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος στο Reuters.
«Κάνουμε την απαραίτητη χαμαλοδουλειά για να διασφαλίσουμε τις κατάλληλες συνθήκες ρευστότητας για τις μελλοντικές εξόδους στην αγορά» δήλωσε ο κ. Τσακαλώτος, κληθείς να σχολιάσει το σχέδιο ανταλλαγής ομολόγων που ανακοίνωσε νωρίτερα ο ΟΔΔΗΧ.
Ο ΥΠΟΙΚ σχολίασε το swap των ομολόγων και στο πλαίσιο ομιλίας του στη Βουλή, λέγοντας «πριν από δύο ώρες ξαναβγήκαμε πάλι στις αγορές για αναδιάρθρωση του χρέους για να είναι πιο ελκυστικά τα ομόλογά μας». Απευθυνόμενος προς την πλευρά της αντιπολίτευσης και των κομμάτων εξουσίας τους ρώτησε «γιατί δεν έκλεισαν την 5η αξιολόγηση εάν όλα πήγαιναν τόσο καλά το 2014». Και συνέχισε δίνοντας τη δική του εξήγηση.
«Να σας πως εγώ γιατί δεν κλείσατε την 5η αξιολόγηση. Δεν την κλείσατε γιατί σας ζήτησαν να πάρετε μια προληπτική γραμμή στήριξης και δεν αντέχατε να την πάρετε. Γι’ αυτό και δεν ψηφίσατε τον Φώτη Κουβέλη που έβγαινε. Ο δρόμος ήταν ανοιχτός, γιατί δεν την κλείσατε; Εμείς δεν φταίμε. Δεν θέλατε. Γι’ αυτό εμείς είμαστε διαφορετικοί. Εμείς κλείσαμε τη β’ αξιολόγηση και θα κλείσουμε και τη γ’ αξιολόγηση. Και ξαναβγήκαμε σήμερα στις αγορές».
Μετά τη γ’ αξιολόγηση η νέα έξοδος στις αγορές
Η Ελλάδα σχεδιάζει να επιστρέψει ξανά στις αγορές ομολόγων μετά την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης, δήλωσαν στο Reuters κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Η Αθήνα ευελπιστεί σε ολοκλήρωση της αξιολόγησης έως τον Δεκέμβριο ή τις αρχές Ιανουαρίου.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα επέστρεψε στις αγορές με έκδοση 5ετούς ομολόγου τον Ιούλιο, για πρώτη φορά την τελευταία τριετία, ενώ κυβερνητικά στελέχη έχουν δηλώσει ότι θέλουν να τεστάρουν τη διάθεση των επενδυτών αρκετές φορές πριν από τη λήξη του προγράμματος διάσωσης τον Αύγουστο του 2018.
Ποιες τράπεζες συμμετέχουν
Η BNP Paribas, η Citigroup Global Markets Limited, η Deutsche Bank AG, το υποκατάστημα του Λονδίνου, η Goldman Sachs, η HSBC Bank plc και η Merrill Lynch International ενεργούν ως Joint Dealers Managers σε σχέση με τους διεθνείς επενδυτές. Η Alpha Bank, η Eurobank, η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς ενεργούν ως Co-Dealers Managers σε σχέση με τους εγχώριους επενδυτές και ως πράκτορες πληροφοριών και ανταλλαγής.
Θετικές εκτιμήσεις αναλυτών – Στάση αναμονής επενδυτών
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Στάση αναμονής των επενδυτών μετά την ανακοίνωση των σχεδίων της ελληνικής κυβέρνησης για ανταλλαγή ομολόγων (swap), την ώρα που οι προσδοκίες για νέα επάνοδο στις αγορές οδήγησαν σε μικρή μεν, όχι όμως ιδιαίτερα αξιόλογη αποκλιμάκωση των αποδόσεων.
Η αρχική αντίδραση, καθώς και οι θετικές εκτιμήσεις των αναλυτών συνέβαλαν αρχικά σε υποχώρηση των αποδόσεων στους περισσότερους τίτλους έως και τρεις μονάδες βάσης. «Πρόκειται για σημαντική είδηση για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, καθώς (το σχέδιο swap) συνεπάγεται μεγαλύτερη ρευστότητα για την αγορά», σχολίασε στο Reuters ο Σεμπάστιαν Φέλεχνερ, στρατηγικός αναλυτής στην DZ Bank.
«Τα spreads των ελληνικών ομολόγων είχαν ήδη αρχίσει να περιορίζονται εν αναμονή της συγκεκριμένης είδησης», επεξηγεί ο αναλυτής της DZ Bank. Σημειωτέον ότι τα νέα ομόλογα θα έχουν διάρκεια λήξης στα 5, 10, 15, 17 και 25 χρόνια.
H απόδοση του 10ετούς ομολόγου στη δευτερογενή αγορά κινήθηκε στο 5%, με το περιθώριο έναντι του αντίστοιχου γερμανικού τίτλου στις 476 μονάδες βάσης. Η απόδοση του νέου πενταετούς (λήξης τον Αύγουστο του 2022) υποχώρησε στο 4,1%, ενώ του 15ετούς ομολόγου (με ημερομηνία λήξης το 2027) διαμορφώθηκε στο 5,74%. Η απόδοση του 30ετούς (λήξης το 2042) κινήθηκε στο 5,8%, με βάση τις τιμές που δίνει το Reuters.
Σε μία ακόμη ένδειξη της στάσης αναμονής από την πλευρά των επενδυτών, ο όγκος των συναλλαγών στην ΗΔΑΤ ανήλθε στα 2 εκατ. ευρώ.
Μέσω του swap, και των προσδοκιών για βελτίωση της ρευστότητας στην αγορά ελληνικού χρέους, η Αθήνα επιδιώκει τη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και την ανάκτηση της εμπιστοσύνης, ώστε να είναι σε θέση να προχωρήσει σε νέες ομολογιακές εκδόσεις, μετά την έκδοση του 5ετούς τίτλου το καλοκαίρι, επιστρέφοντας έπειτα από απουσία τριών ετών.
