Η εξασφάλιση της έγκρισης του Eurogroup ώστε να χρησιμοποιηθούν τα κέρδη από τα ANFΑs και τα SMPs για την τόνωση της επενδυτικής δραστηριότητας στην Ελλάδα και όχι για το περαιτέρω γέμισμα του «μαξιλαριού ασφαλείας» για το χρέος είναι το επόμενο μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση μετά την επίτευξη συμφωνίας με τους θεσμούς για το κλείσιμο του προϋπολογισμού του 2020 χωρίς απόκλιση από τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος.
Οι συζητήσεις με τους θεσμούς βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, ενώ οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν στο τελευταίο Eurogroup της φετινής χρονιάς στις αρχές Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει αρμόδια κυβερνητική πηγή με την οποία συνομίλησε η «Ν», αν δοθεί η έγκριση για να αξιοποιηθούν τα χρήματα που θα εκταμιευτούν μέσα στο 2020 -μπορούν να ξεπεράσουν το 1,2 δισ. ευρώ-, τότε είναι πιθανό να αναθεωρηθεί προς τα πάνω ο πήχης της ανάπτυξης, αλλά και να προκύψει πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος για μειώσεις φορολογικών συντελεστών στον προϋπολογισμό του 2020.
Προς το παρόν, τα δημοσιονομικά και τα μακροοικονομικά μεγέθη που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 2020 δεν έχουν συμπεριλάβει καθόλου το θέμα των ANFAs και των SMPs, καθώς -με βάση το υφιστάμενο καθεστώς- τα κέρδη λογίζονται ως έσοδο του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά δεν λαμβάνονται υπόψη για τη διαμόρφωση του «μνημονιακού» πρωτογενούς πλεονάσματος.
Επίσης, επειδή τα χρήματα αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση του χρέους, δεν έχουν καμία ουσιαστική επίπτωση ούτε στη μεταβολή του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Έτσι, τα χρήματα που εκταμιεύτηκαν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2019 (μετά την ολοκλήρωση της 2ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης ύψους περίπου 800 εκατ. ευρώ) δεν μπορούν να αξιοποιηθούν για άλλο λόγο πέραν της εξυπηρέτησης του χρέους.
Ελληνική κυβέρνηση και θεσμοί ξεσκονίζουν «λέξη – λέξη» το κείμενο της συμφωνίας του Eurogroup τον Ιούνιο του 2018 προκειμένου να καταλήξουν σε μια συμβιβαστική λύση αξιοποίησης των κερδών που έχουν προκύψει από τη μεταβίβαση των ελληνικών ομολόγων στις κεντρικές τράπεζες των χωρών μελών της Ευρωζώνης.
Το κείμενο της συμφωνίας του Eurogroup επιτρέπει την αξιοποίηση των κερδών από τα ANFAs και τα SMPs για επενδύσεις. Ωστόσο αναφέρει την έννοια «συμφωνημένες» επενδύσεις, η οποία είναι αυτή ακριβώς που καθιστά αναγκαία τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης το τέλος Νοεμβρίου (ώστε το θέμα να μπει στην ατζέντα του Eurogroup του Δεκεμβρίου που προγραμματίζεται για τις 4/12).
«Οι επενδύσεις αυτές δεν είναι απαραίτητο ότι θα είναι αποκλειστικά δημόσιες» εξηγεί αρμόδια κυβερνητική πηγή, προσθέτοντας ότι το κείμενο της συμφωνίας αφήνει ανοικτά πολλά ενδεχόμενα:
- Να χρηματοδοτηθούν συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα.
- Να αξιοποιηθούν οι πόροι ως «επιδοτήσεις» προκειμένου να τονωθεί η επενδυτική δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα.
Στο οικονομικό επιτελείο, είχε συζητηθεί και το ενδεχόμενο να δοθεί η ακόλουθη ερμηνεία: να αξιοποιηθούν οι πόροι από τα ANFAs και τα SMPs προκειμένου να χρηματοδοτηθεί η μείωση των φορολογικών συντελεστών των επιχειρήσεων και αυτές με τη σειρά τους να αξιοποιήσουν τους πόρους που θα απελευθερωθούν για να προχωρήσουν σε επενδύσεις. Βέβαια, είναι άγνωστο αν οι θεσμοί μπορούν να αποδεχθούν αυτή την ερμηνεία, η οποία μπορεί να μεταφραστεί και ως απευθείας αξιοποίηση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα για τη μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος.
1,2 δισ. τα χρήματα για το 2020
Τα χρήματα που αναμένεται να εισρεύσουν στην ελληνική οικονομία μέσω της επιστροφής των ANFAs και των SMPs μέσα στο 2020 εκτιμώνται σε περίπου 1,2 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 0,6% του ΑΕΠ. Και αυτό διότι ακόμη και αν κλείσει η 4η μεταμνημονιακή αξιολόγηση τον Δεκέμβριο (που είναι και το πιθανότερο) τα χρήματα θα εκταμιευτούν στις αρχές του 2020. Επίσης, μέσα στην επόμενη χρονιά, θα κλείσει τουλάχιστον μια ακόμη «διπλή» αξιολόγηση οπότε θα υπάρξει ακόμη μια δόση επιστροφής κερδών (σ.σ.: κάθε δόση ανέρχεται περίπου στα 640 εκατ. ευρώ).
Αν το σύνολο αυτού του ποσού δοθεί για επενδύσεις, τότε με τη «μόχλευση» του ιδιωτικού τομέα μπορεί να αυξηθεί το συνολικό κονδύλι της επενδυτικής δαπάνης ακόμη και πάνω από 2 δισ. ευρώ. Αυτό το ποσό που ξεπερνά το 1% του ΑΕΠ δεν έχει συνυπολογιστεί για να προκύψει η πρόβλεψη της ανάπτυξης, κάτι που σημαίνει -σύμφωνα με αρμόδια κυβερνητική πηγή- ότι η ανάπτυξη μπορεί να κινηθεί και υψηλότερα.
Επίσης, μεγαλύτερη ανάπτυξη συνεπάγεται και περισσότερα φορολογικά έσοδα (σε μια αναλογία 4 προς 10), άρα και υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα. Ή και μεγαλύτερος προς διάθεση δημοσιονομικός χώρος, καθώς η κυβέρνηση έχει αποφασίσει ότι και το τελευταίο εκατομμύριο υπερπλεονάσματος θα επιστρέφει στην κοινωνία υπό μορφή παροχών ή μειώσεων φόρου.
naftemporiki.gr
