Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Το επόμενο «πακέτο» χαλάρωσης των περιορισμών στη διακίνηση κεφαλαίων προετοιμάζει από τώρα το υπουργείο Οικονομικών, με τελικό στόχο, μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, να προχωρήσει και η πλήρης άρση των περιορισμών.
Μετά τις 14 αλλαγές που πέρασαν με την υπουργική απόφαση και τέθηκαν ήδη σε ισχύ, το βάρος στον επόμενο γύρο της χαλάρωσης αναμένεται να πέσει στις συναλλαγές των επιχειρήσεων -το κύριο μέλημα θα είναι τώρα να μην υπάρχει πρόβλημα με τις παραγγελίες εν όψει και των εορτών των Χριστουγέννων, περίοδο κατά την οποία γίνεται περισσότερο από το 15% της ετήσιας κατανάλωσης- αλλά και στις χρηματιστηριακές πράξεις.
Ηδη, με βάση στοιχεία που ανακοίνωσε χθες το υπουργείο Οικονομικών, ύστερα από τις βελτιωτικές κινήσεις που έγιναν το τελευταίο διάστημα στα capital controls, οι εισαγωγές έχουν ανακτήσει -μετά το αρχικό σοκ του Ιουλίου- σχεδόν όλο το χαμένο έδαφος.
Τον Ιούλιο, οι εγκρίσεις που δόθηκαν από την Επιτροπή Εγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών (αλλά και των υποεπιτροπών που δημιουργήθηκαν σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα) είχαν ως αποτέλεσμα οι εισαγωγές που πραγματοποιήθηκαν τελικώς να είναι 50% λιγότερες σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Η εικόνα τον Αύγουστο ήταν καλύτερη, καθώς εγκρίθηκαν συναλλαγές, η συνολική αξία των οποίων άγγιξε το 73% της αξίας των αντίστοιχων συναλλαγών του περσινού Αυγούστου. Οσο για τον Σεπτέμβριο, το αντίστοιχο ποσοστό θα διαμορφωθεί κοντά στο 85%.
Με τις αλλαγές που έγιναν την Παρασκευή μπορεί να μην «πειράχτηκε» το ποσό που μπορεί να αντλήσει ο κάθε καταθέτης από τον τραπεζικό του λογαριασμό μέσω των ATMs -άλλωστε το ποσό των 1.680 ευρώ σε μηνιαία βάση ή 420 ευρώ σε εβδομαδιαία βάση καλύπτει τη συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων- ωστόσο, δόθηκε η δυνατότητα -μεταξύ άλλων- για πρόωρο «σπάσιμο» των προθεσμιακών καταθέσεων, προκειμένου να καλυφθούν άμεσες ανάγκες ή ακόμη και ανάληψης ποσών που έχουν «εισαχθεί» από τράπεζες του εξωτερικού.
Το ισχύον πλαίσιο
Προκειμένου να ξεκαθαρίσει το νέο τοπίο, όπως αυτό διαμορφώνεται μετά και τις νέες αλλαγές που δημοσιεύτηκαν στο ΦΕΚ τα μεσάνυχτα της Παρασκευής, το υπουργείο Οικονομικών δημοσίευσε κατάλογο με τα 17 κύρια σημεία των capital controls, όπως ισχύουν αυτή τη στιγμή. Ενα προς ένα έχουν ως εξής:
1 Κάθε καταθέτης έχει τη δυνατότητα ανάληψης μετρητών από τα ATM και τα καταστήματα των πιστωτικών ιδρυμάτων έως του ποσού των 420 ευρώ εβδομαδιαίως, με μία ή περισσότερες αναλήψεις, από κάθε Π.Ι. στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Επιπλέον, με τη νέα προσθήκη που έγινε την Παρασκευή, επιτρέπεται και η ανάληψη μετρητών έως και 10% επί χρηματικών ποσών που μεταφέρθηκαν από το εξωτερικό με πίστωση λογαριασμού πιστωτικού ιδρύματος που λειτουργεί στην Ελλάδα. Ετσι, αν κάποιος μετέφερε 100.000 ευρώ από το εξωτερικό σε τραπεζικό του λογαριασμό στην Ελλάδα, θα μπορεί να σηκώσει 10.000 ευρώ σε μετρητά μέσα από το υποκατάστημα της τράπεζας στην Ελλάδα.
2 Επιτρέπεται η μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό έως του ποσού των 500 ευρώ μηνιαίως ανά πελάτη και ανά ίδρυμα πληρωμών ή πιστωτικό ίδρυμα.
3 Η χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών, καθώς και οι ηλεκτρονικές συναλλαγές (e-banking) επιτρέπονται στο εσωτερικό χωρίς περιορισμούς.
4 Για αγορές αγαθών και υπηρεσιών στο εξωτερικό επιτρέπεται η χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Οι αγορές από το εξωτερικό μέσω Διαδικτύου κατά κανόνα επιτρέπονται, πλην ορισμένων εξαιρέσεων (π.χ. αγορά ειδών ρουχισμού, διαδικτυακό στοίχημα κ.ά.).
5 Σε πολίτες που ταξιδεύουν στο εξωτερικό επιτρέπεται η μεταφορά μετρητών έως και 2.000 ευρώ (ή το ισόποσο σε συνάλλαγμα) ανά ταξιδιώτη και ταξίδι. Οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού δεν υπόκεινται στον ανωτέρω περιορισμό.
6 Οι διασυνοριακές εντολές πληρωμών επιτρέπονται, εφόσον γίνονται με πίστωση λογαριασμού που τηρείται σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα.
7 Ποσά που έρχονται από το εξωτερικό με μεταφορά πίστωσης σε λογαριασμούς πιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ελλάδα μπορούν να μεταφέρονται εκ νέου στο εξωτερικό, εν όλω ή εν μέρει.
8 Συντάξεις και προνοιακά επιδόματα από ελληνικούς ασφαλιστικούς φορείς καταβάλλονται κανονικά και στο εξωτερικό.
9 Επιτρέπεται η πληρωμή νοσηλίων και ιατρικών εξόδων στο εξωτερικό μέσω τραπεζών. Επίσης, επιτρέπεται η ανάληψη και μεταφορά στο εξωτερικό μετρητών έως του ποσού των 2.000 ευρώ (ή του ισόποσου σε συνάλλαγμα) για ένα συνοδό προσώπου που μεταβαίνει στο εξωτερικό για νοσηλεία.
10 Σε περιπτώσεις που συντρέχουν σοβαροί λόγοι υγείας ή εξαιρετικοί κοινωνικοί λόγοι, επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση η πραγματοποίηση πληρωμών προς το εξωτερικό ή η ανάληψη μετρητών έως του ποσού των 2.000 ευρώ τον μήνα, με μία ή περισσότερες αναλήψεις.
11 Επιτρέπεται η πληρωμή διδάκτρων μέσω τράπεζας, καθώς και η μεταφορά ποσού έως και 5.000 ευρώ (ή του ισόποσου σε συνάλλαγμα) ανά τρίμηνο για έξοδα διαμονής και διαβίωσης φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό ή συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής (Erasmus). Το ανωτέρω όριο διαμορφώνεται στις 8.000 ευρώ στην περίπτωση που τα ποσά αυτά πιστώνονται απευθείας σε λογαριασμούς φοιτητικής εστίας ή εκμισθωτή.
12 Επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση, το άνοιγμα λογαριασμών για την εξυπηρέτηση φοιτητών (νέων ή συμμετεχόντων στο πρόγραμμα ανταλλαγής Erasmus) και οπλιτών, την πληρωμή μισθοδοσίας προσωπικού και εργοσήμου, την πληρωμή δανείων και υποχρεώσεων του καταθέτη προς το Π.Ι., την καταβολή νέων συντάξεων και επιδομάτων, την εξυπηρέτηση ρυθμίσεων οφειλών σε Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και το Ελληνικό Δημόσιο, την πληρωμή εράνων και υπέρ φυσικών προσώπων που πάσχουν από ανίατες ασθένειες, την εξυπηρέτηση νεοϊδρυθεισών επιχειρήσεων κ.ά.
13 Επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση, η πρόωρη εξόφληση δανείων (μερική ή ολική) με μετρητά, με έμβασμα από το εξωτερικό, καθώς και με τη χορήγηση νέου δανείου με σκοπό την αναδιάρθρωση.
14 Επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση, η πρόωρη λήξη προθεσμιακών καταθέσεων για την πληρωμή νοσηλίων και διδάκτρων, μισθοδοσίας, ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το Π.Ι., οφειλών προς το Ελληνικό Δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς, καθώς και προμηθευτών. Επίσης, επιτρέπεται η πρόωρη μερική λήξη προθεσμιακής κατάθεσης για λόγους διαβίωσης έως του ποσού των 1.800 ευρώ μηνιαίως, καθώς και για αγορά ακινήτου.
15 Εξαιρούνται των περιορισμών χρηματικά ποσά από διεθνείς οργανισμούς και φιλανθρωπικά ιδρύματα του εξωτερικού που προορίζονται για ανθρωπιστικούς σκοπούς. Ομοίως, εξαιρούνται οι μητροπόλεις και η Αρχιεπισκοπή για την ανάληψη έως του ποσού των 10.000 και 20.000 ευρώ μηνιαίως αντίστοιχα.
16 Συναλλαγές που εμπίπτουν στους περιορισμούς των capital controls μπορούν, κατ’ εξαίρεση, να διενεργηθούν ύστερα από έγκριση της Επιτροπής Εγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών ή των Ειδικών Υποεπιτροπών που λειτουργούν στα πιστωτικά ιδρύματα, εφόσον επιβάλλονται από σημαντικούς λόγους και τεκμηριώνονται εγγράφως. Τα σχετικά αιτήματα υποβάλλονται στα κατά τόπους υποκαταστήματα των τραπεζών.
17 Θεσπίζονται τέλος, διαδικασίες άμεσης διεκπεραίωσης για συναλλαγές προς το εξωτερικό που δεν υπερβαίνουν τις 5.000 ευρώ απευθείας από το δίκτυο υποκαταστημάτων των Π.Ι. και διαδικασίες ταχείας έγκρισης για συναλλαγές από 5.001 έως και 10.000 ευρώ, ώστε να διευκολύνονται, μεταξύ άλλων, και οι νέοι επιχειρηματίες χωρίς προηγούμενη συναλλακτική δραστηριότητα.
