Από την έντυπη έκδοση
Της Σοφία Εμμανουήλ
[email protected]
Με ταχύτατες διαδικασίες στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και ανάπτυξη γέφυρας για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, με δημιουργία σταθερού φορολογικού συστήματος για μια πενταετία (τουλάχιστον), με πάταξη της παραοικονομίας, συστηματική δουλειά, μεταρρυθμίσεις, συνεργασίες και τομές σε όλα τα επίπεδα, αλλά και με διαχείριση των πόρων του ΕΣΠΑ με τρόπο υποδειγματικό, ώστε να δημιουργηθούν τοπικές κοινωνίες πρότυπα, η χώρα μας μπορεί να μπει σε τροχιά ανάπτυξης.
Παραινέσεις για δράσεις στους παραπάνω τομείς διατυπώνουν προς τη νέα κυβέρνηση ακαδημαϊκοί, οι οποίοι μιλούν στη «N» για τη διαδρομή που πρέπει να ακολουθηθεί για τη χώρα προκειμένου από τη μία πλευρά να επιτευχθούν οι οικονομικοί στόχοι και από την άλλη να σημειωθεί ανάταση της ψυχολογίας της αγοράς και της κοινωνίας – κάτι που συνδέουν με τη μετάδοση των σωστών μηνυμάτων.
Η πορεία, όπως επισημαίνουν, αποτελεί μονόδρομο και φαντάζει ως να επιχειρείται να επιτευχθεί ένα θαύμα, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι ο μόνος τρόπος που μπορεί να ακυρώσει μια και καλή τα σενάρια Grexit, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για επενδύσεις και καλλιεργώντας ελπίδες για σταδιακή ελάφρυνση πολιτών και επιχειρήσεων από τη βαριά φορολογία που τελικά αποδυναμώνει την αγορά.
ΜΑΝΘΟΣ ΝΤΕΛΗΣ
«Η επίτευξη του στόχου της ανάπτυξης μέσα στο 2016 απαιτεί την εξαιρετικά γρήγορη θέσπιση οικονομικών πολιτικών (μέσα στο 2015) που θα ισοσταθμίσουν την αρνητική δυναμική των αποτελεσμάτων των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και της νέας ύφεσης του δεύτερου μισού του 2015».
Την άποψη αυτή εκφράζει στη «N» ο Μάνθος Ντελής, καθηγητής Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής στο University of Surrey (Ηνωμένο Βασίλειο), ο οποίος αναλύει τις βασικότερες προτεινόμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις ως εξής:
1. Απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα για χρονική διάρκεια τουλάχιστον πέντε ετών, συμφωνημένο από τα κόμματα του ευρωπαϊκού τόξου.
Ο κ. Ντελής προτείνει διακομματική συμφωνία και δημιουργία ενός νέου σταθερού και εξαιρετικά απλού φορολογικού κώδικα (κλιμακωτός αλλά απλός στο εισόδημα, ενιαίος ΦΠΑ και ενιαίος φόρος στις επιχειρήσεις), με στόχο την τόνωση της επιχειρηματικότητας και τη μείωση της ανισότητας.
Επίσης, συνιστά μετατροπή του τέλους ακινήτων σε δημοτικό τέλος και εξηγεί ότι οι δήμοι θα είναι οι τελικοί αποδέκτες των εσόδων από αυτά τα τέλη, τα οποία θα αντικαταστήσουν τις σχετικές κρατικές επιχορηγήσεις των δήμων.
2. Μείωση της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής.
Με τη δημιουργία πλαισίου για την άμεση προσαρμογή σε πληρωμές άνευ μετρητών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως εξηγεί ο κ. Ντελής, θα καταβάλλεται ο ΦΠΑ απευθείας στο κράτος μέσω του τραπεζικού συστήματος και θα συσχετίζονται οι φόροι στις επιχειρήσεις και αυτοί του εισοδήματος φυσικών προσώπων με το ύψος των συναλλαγών ώστε να διευκολύνονται οι φορολογικοί έλεγχοι.
Επίσης προτείνει κατάργηση της φυσικής παρουσίας των πολιτών στις εφορίες με την απλοποίηση των ηλεκτρονικών διαδικασιών και την εκπόνηση περιουσιολογίου. Δηλαδή, ο ελεγκτής καθίσταται υπεύθυνος σε περίπτωση συστηματικής ύπαρξης μη ταυτοποιημένης παρανομίας κατά τη στιγμή του ελέγχου.
3. Δημόσια διοίκηση και θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας επιχειρήσεων.
Η διοίκηση του δικαστικού σώματος οφείλει να απελευθερωθεί από την κυβερνητική εξουσία, η οποία όμως θα διατηρεί τον έλεγχο για τη σύντομη εκδίκαση των υποθέσεων (ιδιαίτερα των οικονομικών).
Επίσης όλα τα κλειστά επαγγέλματα ανοίγουν και οι νόμοι περί δημιουργίας επιχειρήσεων και δόμησης απλοποιούνται δραστικά.
Απαιτούνται επίσης γρήγορες ιδιωτικοποιήσεις και ίδρυση επενδυτικού πάρκου στο Ελληνικό για άμεσες ξένες επενδύσεις με δόμηση φιλική προς το περιβάλλον και με πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές για διάρκεια 10 ετών.
Ο κ. Ντελής προτείνει ως σημαντικότατο μέτρο για την αποτελεσματικότερη δημόσια διοίκηση και τη βελτίωση της σχέσης κράτους-πολίτη την πλήρη ηλεκτρονικοποίηση των αιτήσεων σε ό,τι αναφέρθηκε παραπάνω και σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες, ώστε κυριολεκτικά ο πολίτης να έρχεται σε επαφή με το Δημόσιο μόνο μέσω του Διαδικτύου.
Επίσης θεωρεί ότι απαιτείται γρήγορη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και σύνδεση της ανακεφαλαιοποίησης με τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
Ακόμη, βάσει νόμου οι δήμοι θα κληθούν να γίνουν φορείς ανάπτυξης με την απορρόφηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το πακέτο Γιούνκερ στο πρότυπο της Ανάβρας Μαγνησίας (του ορεινού χωριού της Μαγνησίας που χάρη στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών καλύπτει τις ενεργειακές του ανάγκες από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εμφανίζει μηδενική ανεργία, καθώς και αύξηση βιοτικού επιπέδου, πληθυσμού και άλλων δεικτών συγκριτικά με άλλες περιοχές της Ελλάδας).
ΓΙΩΡΓΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ
Τώρα είναι η ώρα για δουλειά και αποτελέσματα με μεταρρυθμίσεις και τομές σε όλα τα μέτωπα, λέει εμφατικά στη «N» ο Γιώργος Ιωάννου, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών MBA International και επικεφαλής του Κέντρου Επιχ. Διαδικασιών και Συστημάτων ERP στο Εργαστήριο Διοικητικής Επιστήμη.
Επισημαίνει ότι οι εκλογές τελείωσαν, οι ψηφοφόροι εκφράστηκαν, η δημοκρατία οδήγησε στη λύση που η κοινωνία προήγαγε και επομένως η νέα κυβέρνηση έχει μπροστά της έναν στόχο, πρόγραμμα τετραετίας και μακράς πνοής, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό.
«Από αύριο λοιπόν δουλειά, αυτό είναι το στοίχημα της νέας μέρας για την ελληνική οικονομία και την αγορά εργασίας στον τόπο μας. Δουλειά και αποτελέσματα, όχι λόγια και καθυστερήσεις».
Οι λέξεις κλειδιά, σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου, είναι μεταρρυθμίσεις και τομές σε όλα τα μέτωπα, σε όλα τα επίπεδα, σε όλες της εκφάνσεις και τις διαστάσεις του παραγωγικού ιστού της χώρας.
Προτείνει λοιπόν οι ενέργειες της νέας κυβέρνησης να συνταχθούν στην εξής διαδρομή:
«Ξεκινώντας από τις τράπεζες και βάζοντας τα θεμέλια για μια υγιή επανεκκίνηση της δράσης τους. Περνώντας στην αναδιάταξη της δημόσιας διοίκησης με πυρήνα τις ανεξάρτητες αρχές.
Απλώνοντας ξανά τους σπόρους της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας που θα φέρουν δουλειές και προοπτική στο βαλτωμένο επιχειρησιακό τοπίο.
Σταθεροποιώντας το πλαίσιο δημιουργίας και λειτουργίας του επιχειρηματικού γίγνεσθαι, αλλά και της διάδρασής του με τους δημόσιους φορείς.
Με επικέντρωση στην παραγωγική ανάταξη και στη βελτίωση του μετασχηματιστικού οικονομικού ιστού και με μοναδικό γνώμονα την πραγματική ανάπτυξη της οικονομίας και της κοινωνίας, αλλά περιορίζοντας ταυτόχρονα τις παράπλευρες απώλειες στην ανεργία και στη φτώχεια.
Χωρίς λοιπόν άλλη ανάπαυλα, ας φτάσουν τα χρήματα του μηχανισμού στήριξης στην αγορά, ας απελευθερωθούν οι δυνάμεις που δημιουργούν πλούτο κι ας συμβάλλει ο καθένας με ό,τι μέσο μπορεί σε τούτο το νέο που από αύριο αρχίζει, μέσα στα ασφυκτικά πλαίσια βέβαια της συμφωνίας, αλλά με μια νότα αισιοδοξίας που αν μη τι άλλο ταιριάζει σε αυτή τη χώρα, στην Καλιφόρνια της Ευρώπης, όπως θα έπρεπε να είναι το όραμα μιας στρατηγικής πολιτικής στόχευσης από όλους».
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΚΛΕΖΑΚΟΣ
Στις ενέργειες που πρέπει να υλοποιήσει άμεσα η κυβέρνηση «για να κρατηθούμε ζωντανοί» αναφέρεται ο Μιχάλης Γκλεζάκος, καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιά, ο οποίος συνοψίζει τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η οικονομία μας ως εξής:
1. Ο κίνδυνος Grexit που εξακολουθεί να υπάρχει, αποτρέποντας σχεδόν κάθε σκέψη για νέες επενδύσεις.
2. Η βαριά φορολογία, που περιορίζει δραματικά την αγοραστική δύναμη και κατ’ επέκταση τον τζίρο των επιχειρήσεων και τις θέσεις εργασίας.
3. Ο δημόσιος τομέας, που εξακολουθεί να ευνοεί τη διαφθορά και να είναι αναποτελεσματικός και εχθρικός στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
4. Η χρηματοδότηση επιχειρήσεων και καταναλωτών, που είναι πρακτικά μηδενική.
5. Η μάλλον εχθρική στάση των κομμάτων της εξουσίας απέναντι στην επιχειρηματική δραστηριότητα.
6. Η εξάντληση της υπομονής της ελληνικής κοινωνίας, η οποία ζει ήδη έξι χρόνια σε συνθήκες οικονομικής κρίσης.
Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές, ο κ. Γκλεζάκος τονίζει ότι για να έχουμε ελπίδα ότι θα βγούμε από το τούνελ, είναι απαραίτητο να γίνουν τα εξής:
* Να καταβληθεί προσπάθεια ανάκτησης της εμπιστοσύνης των αγορών στη χώρα μας.
Αυτό προϋποθέτει την τήρηση των υποχρεώσεων που έχουμε αναλάβει απέναντι στους δανειστές, την εγκατάλειψη της τακτικής της δαιμονοποίησης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και των Ευρωπαίων εταίρων μας.
Ετσι, θα απομακρυνθεί ο κίνδυνος Grexit και θα δοθεί το μήνυμα ότι θέλουμε και μπορούμε να παραμείνουμε στο ευρώ, με όρους ελεύθερης οικονομίας.
* Να επισπευστεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ώστε να διασφαλιστούν οι καταθέσεις και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις επανέναρξης της χρηματοδότησης της οικονομίας.
Αυτό, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών ευχερειών που μας παρέχει η Ε.Ε. (πακέτο Γιούνκερ, ΕΣΠΑ, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κ.ά.), θα δημιουργήσει προϋποθέσεις πραγματοποίησης νέων επενδύσεων, αλλά κυρίως θα βοηθήσει να περισωθούν οι υπάρχουσες επιχειρήσεις.
* Να απλοποιηθεί το φορολογικό σύστημα και να παγιωθεί, ώστε να μπορούν οι υποψήφιοι επενδυτές να προγραμματίσουν μακροπρόθεσμα.
* Να εκσυγχρονιστεί (να μηχανοργανωθεί) και να απλοποιηθεί ο δημόσιος τομέας, ώστε να είναι ευνοϊκός στην ανάπτυξη οικονομικής δραστηριότητας.
* Η κυβέρνηση να προσπαθήσει να εδραιώσει κλίμα πολιτικής συναίνεσης, για να διευκολύνει την προσαρμογή της κοινωνίας στις νέες, χειρότερες συνθήκες, με τις μικρότερες δυνατές αναταράξεις.
* Να καταπολεμηθεί (επιτέλους) η φοροδιαφυγή και να χρησιμοποιηθούν οι πόροι που θα προκύψουν για την ελάφρυνση των υπέρμετρων φορολογικών βαρών που έχουν επιβληθεί στους πολίτες.
* Να επισπευστούν οι ιδιωτικοποιήσεις, για να αποκτηθούν πόροι, αλλά και για να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.
Κατά την άποψη του κ. Γκλεζάκου, αν τα παραπάνω υλοποιηθούν σε ικανοποιητικό βαθμό, θα διαμορφωθεί ένα ευνοϊκό κλίμα για επενδύσεις και αυτό θα μας επιτρέψει να πετύχουμε τον πρώτο μεγάλο στόχο, που είναι η διακοπή του εν εξελίξει φαύλου κύκλου που φέρνουν διαδοχικά η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, η ανεργία, η μείωση των εισφορών, η μείωση των συντάξεων, η μείωση της αγοραστικής δύναμης, η μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων, η απώλεια θέσεων εργασίας κ.ο.κ. «Από εκεί και πέρα, θα μπορούμε να ελπίζουμε στον δεύτερο μεγάλο στόχο, που είναι η ανάπτυξη.
Αλλά είναι νωρίς να μιλήσουμε γι αυτήν», σημειώνει στη «N».
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΠΕΡΓΗΣ
Ο Νικόλαος Απέργης, καθηγητής Οικονομικών Πανεπιστημίου Πειραιώς – Τμήμα Χρηματοοικονομικής & Τραπεζικής Διοικητικής, τονίζει μιλώντας στη «N» ότι οι εκλογές τελείωσαν και το ζητούμενο είναι το πώς θα πορευτεί η ελληνική οικονομία από δω και στο εξής και πώς θα μεγιστοποιήσει την ευημερία των πολιτών κάτω από τον βαρύ περιορισμό ενός μνημονίου.
Στα οικονομικά υποστηρίζει ότι «πέρα από ψυχρούς αλγεβρικούς υπολογισμούς, για να επιτευχθούν οι στόχοι χρειάζεται τόσο η εξάλειψη της αβεβαιότητας όσο και η μετάδοση μηνυμάτων που θα μεγιστοποιήσουν την επίδραση της οικονομικής πολιτικής στην πραγματική οικονομία.
Η δραστική μείωση της αβεβαιότητας σχετίζεται, κυρίως, με την πολιτική ηρεμία, που θα δείξει σε εγχώριους και διεθνείς επενδυτές ότι η χώρα προσφέρεται για επενδυτικές ευκαιρίες που θα συμβάλουν τόσο στην αύξηση του εισοδήματος όσο και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Φυσικά δεν αγνοούμε και τους αμιγείς οικονομικούς παράγοντες που εξίσου θα υποστηρίξουν ένα τέτοιο εγχείρημα, όπως η φορολογική πολιτική προσέλκυσης επενδύσεων.
Η πολιτική όμως που πράγματι θα μπορέσει να απογειώσει την ελληνική οικονομία είναι αυτή που συνδέεται με την εφαρμογή φιλόδοξων και δραστικών μεταρρυθμίσεων.
Μια στρατηγική μεταρρυθμίσεων που θα αποκόψει τη διαπλοκή της πολιτικής από τον οικονομικό τομέα (αυτό άλλωστε δεν ήταν και το κυρίαρχο σύνθημα στην προεκλογική εκστρατεία της κυβέρνησης;) και θα “αποσοβιετικοποιήσει” την οικονομία.
Γενναίες μεταρρυθμίσεις έχουν να κάνουν με την πραγματική καταπολέμηση της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής, με την απελευθέρωση διάφορων οικονομικών κλάδων από τα εμπόδια του ελεύθερου επιχειρείν, με την αξιοποίηση του νέου δυναμικού χωρίς κομματικά κριτήρια, με την κατάλληλη διοχέτευση των χρηματοοικονομικών εισροών σε επενδυτικά σχέδια που θα μεγιστοποιήσουν τις αποδόσεις και δεν θα δοθούν υπό μορφή “θαλασσοδανείων” και που θα τα εκμεταλλεύεται μια ελίτ δίπλα στην κυβέρνηση, καθώς και με μια νέα μορφή απονομής δικαιοσύνης που να σχετίζεται με την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Επειδή οι συνθήκες απαιτούν τόλμη αλλά κυρίως ταχύτητα λήψης αποφάσεων, πολύ σύντομα θα διαπιστώσουμε ότι κάτι πάει να γίνει ή ότι είναι πλέον αργά για όλους μας. Ευχόμαστε για την πρώτη περίπτωση!».
ΣΩΤΗΡΗΣ ΚΑΡΚΑΛΑΚΟΣ
Μνημονικοί νόμοι, ανάπτυξη και κοινωνική αλληλεγγύη είναι έννοιες που θα απασχολήσουν έντονα την ελληνική κυβέρνηση τις πρώτες ήμερες διακυβέρνησης, σύμφωνα με τον Σωτήρη Καρκαλάκο, αναπληρωτή καθηγητή, διευθυντή Προγράμματος Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (E-Learning) – Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
Εξηγεί στη «N» ότι «οι παραπάνω έννοιες συνδέονται μεταξύ τους, σε μια κοινωνία που ταλανίζεται ανάμεσα στην οικονομική και ανθρωπιστική της κρίση.
Μια κοινωνία που βρίσκεται στο σημείο μηδέν! Μηδέν στην ανάπτυξη, μηδέν στη λειτουργία των θεσμών και μηδέν στη ψυχολογία της.
Η νέα κυβέρνηση πρέπει, και μπορεί, να δώσει μόνο ελπίδα και πίστη ότι το αύριο θα είναι καλύτερο.
Οι επενδυτές να πειστούν ότι η οικονομία βρίσκεται στην επανεκκίνησή της, οι κοινωνικοί εταίροι να σεβαστούν τους νέους εφαρμοστικούς νόμους του μνημονίου και ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός να παράγει με σταθερά και επαρκή νομοθετικά πλαίσια.
Είναι η στιγμή που η ψυχολογία της κοινωνίας αλλά και των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας μας χρειάζεται ανάταση.
Η επιτυχία στη ζωή έχει πάντοτε συλλογικό χαρακτήρα, που ξεκινά όμως και ολοκληρώνεται στη βάση της ατομικότητας.
Η επιτυχία μιας κυβέρνησης αρχίζει από την ατομική μας επιτυχία.
Είναι επιτακτική ανάγκη για την κοινωνία μας να απαλλαγεί από τις συνήθειες του παρελθόντος της που την οδήγησαν στη σημερινή της κατάσταση.
Εργαζόμαστε (όσοι έχουν πια το “προνόμιο” αυτό) και παράγουμε σε ανταγωνιστικό επίπεδο σε σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους – απαρχή μιας αυριανής επιτυχίας».
