Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Στο τέλος του Οκτωβρίου αναμένονται στη χώρα μας τεχνικά κλιμάκια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), με στόχο να δουν και να συνομιλήσουν, αλλά και να εξετάσουν τα δεδομένα σε ό,τι αφορά τις ελληνικές τράπεζες.
Η στιγμή δεν είναι τυχαία, αφού είναι φανερό πως κάποιες από τις τράπεζες, στο πλαίσιο των φιλόδοξων στόχων για τα «κόκκινα» δάνεια, αλλά κυρίως των προβληματικών αποτελεσμάτων τους, είναι πιθανόν να χρειαστούν κεφάλαια. Και τούτο μεταφράζεται ως έξοδο των τραπεζών στις αγορές σε μια περίοδο που τα δεδομένα σε ό,τι αφορά τα spreads της χώρας μας δεν είναι και τα καλύτερα δυνατά.
Στο πλαίσιο αυτό, οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης και ανάλυσης -μαζί και οι θεσμοί- «σπρώχνουν» με διάφορους τρόπους την έξοδο της χώρας προς τις αγορές με δύο επιχειρήματα:
- την ανάγκη επιστροφής στην κανονικότητα και
- το γεγονός πως ποτέ δεν βρίσκεις την ιδανική στιγμή.
«Και αν αυτό φέρνει επιπλέον κόστη στις τράπεζες;», είναι ένα εύλογο ερώτημα που θέτουν οι επενδυτές. Ακόμη και έτσι, λένε οι αναλυτές, οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να καλύψουν τις κεφαλαιακές ανάγκες τους μέσα από τις αγορές και όχι με άλλον τρόπο.
Οι αναλυτές, μάλιστα, είναι κατηγορηματικοί τόσο για τις τράπεζες όσο και για την ίδια τη χώρα: Το buffer, το μαξιλαράκι έκτακτης ανάγκης, δεν θα πρέπει να αποτελέσει εύκολη λύση. Θα πρέπει να επιδιωχθεί επιστροφή στην κανονικότητα υπό οποιοδήποτε κόστος.
Το χρονοδιάγραμμα σε αδρές γραμμές δίνει πολύ μικρά περιθώρια εφησυχασμού. Οι τράπεζες σε επίπεδο μηνός έχουν απολέσει περίπου το 23% της αξίας τους, κάτι που συνέβη έπειτα από τα προβληματικά αποτελέσματα τρίτου τριμήνου τα οποία ανακοίνωσαν. Το στοιχείο αυτό και η προοπτική επιθετικής συρρίκνωσης των προβληματικών χαρτοφυλακίων τους οδηγούν στο συμπέρασμα πως τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας θα αναζητήσουν κεφάλαια μέσα από τη διαδικασία έκδοσης καλυμμένων ομολόγων της τάξεως των 4 δισ. ευρώ.
Ήδη για μία τράπεζα ο SSM υπήρξε σαφής τις προηγούμενες ημέρες, καθώς όρισε το κρίσιμο διάστημα μέχρι το τέλος του έτους, προκειμένου η Τράπεζα Πειραιώς να αναζητήσει 500 εκατ. ευρώ κεφάλαια μέσω ομολογιακής έκδοσης μειωμένης εξασφάλισης (Core Tier II). Στην τράπεζα αυτή, που διαθέτει και κάποιες ακόμη ευχέρειες, ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας έπεσε ελαφρώς κάτω του προβλεπόμενου από τον μηχανισμό ορίου. Η έλευση κλιμακίου του ΔΝΤ, αν και δεν ανησυχεί ιδιαίτερα τις τράπεζες, εντούτοις διαμορφώνει κάποιον προβληματισμό, καθώς υπενθυμίζεται πως μέχρι την περασμένη άνοιξη το Ταμείο υπήρξε υπέρμαχος μιας νέας ανακεφαλαιοποίησης για τις ελληνικές τράπεζες. Από τότε, βέβαια, μέχρι σήμερα υπήρξε ένα stress test, το οποίο βοήθησε πολύ ουσιαστικά την εικόνα των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων εφόσον κρίθηκε πως δεν απαιτείται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Στην παρούσα φάση και οι ελληνικές τράπεζες αναμένουν το SREP, τη διαδικασία δηλαδή εποπτικού ελέγχου και αξιολόγησης που θα λάβει χώρα τον Νοέμβριο, μετά τα αποτελέσματα των stress tests και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών τραπεζών που δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Το ενδεχόμενο των αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου, αν και δεν θεωρείται το πιθανότερο για τις ελληνικές τράπεζες, θα αποκλειστεί πλήρως, αφού, εκτός των σχεδίων για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων που συνοδεύονται και από προβλέψεις και ήδη κατατέθηκαν στον SSM, οι τράπεζες ολοκληρώσουν και καταθέσουν μέχρι τον ερχόμενο Μάρτιο τα πλάνα τους για την τριετία 2019-2021.
Οι επόμενες κινήσεις για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων
Σχετικά με τις επόμενες κινήσεις των ελληνικών τραπεζών με στόχο τη μείωση των «κόκκινων» δανείων, τα οποία θα παίξουν σημαντικό ρόλο για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων, προβλέπεται ότι:
- Οι τράπεζες στρέφονται σε πωλήσεις χαρτοφυλακίων, εκποιήσεις εξασφαλίσεων και επιχειρούν κάποια αύξηση χορηγήσεων που θα τους επιτρέψει να ενισχύσουν τα αποτελέσματά τους.
- Τα «κόκκινα» δάνεια που θα πουλήσουν ξεπερνούν τα 6,5 δισ. ευρώ.
- Για τις πωλήσεις θα διενεργηθούν επτά διαγωνισμοί, ενώ σημαντικές είναι οι προσπάθειες που θα καταβάλουν τα πιστωτικά ιδρύματα και για ανακτήσεις μέσα από πλειστηριασμούς και αναδιαρθρώσεις.
