Από την έντυπη έκδοση
Οι φορολογούμενοι έχουν πληρώσει για τα εμβόλια και οι δυτικές κυβερνήσεις πρέπει να απελευθερώσουν τις πατέντες, λέει ο Αμερικανός οικονομολόγος Γιόζεφ Στίγκλιτς.
Μιλώντας στη Γερμανική Ραδιοφωνία (DLF) ο Στίγκλιτς λέει ότι δεν αποδέχεται το κύριο επιχείρημα των υποστηρικτών της «πατέντας», ότι δηλαδή μέσα στο 2021 παράγονται δέκα δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων, ποσότητα που είναι ούτως ή άλλως υπεραρκετή ώστε να εμβολιαστούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι.
«Η παραγωγή δεν επαρκεί», λέει. «Ασφαλώς υπάρχει πρόβλημα με τη διανομή των εμβολίων, ανησυχώ όταν βλέπω τις ανεπτυγμένες χώρες να πετάνε στα σκουπίδια δόσεις, που θα ήταν απαραίτητες στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι και η παραγωγή δεν επαρκεί, όταν μάλιστα γίνεται συζήτηση και για ενισχυτική δόση booster. Βλέπετε τις τιμές που έχει προβλέψει η ίδια η Pfizer, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς παγκοσμίως, για τα δικά της εμβόλια. Οι τιμές αυτές είναι πολλαπλάσιες από το κόστος παραγωγής, για να ζητήσεις τέτοια τιμή πρέπει να υπάρχει έλλειψη του προϊόντος. Άρα και η ίδια η Pfizer εκτιμά ότι θα υπάρξει έλλειψη».
Ένα άλλο επιχείρημα που απορρίπτει ο κορυφαίος Αμερικανός οικονομολόγος είναι ότι η φαρμακευτική εταιρεία που διανέμει το εμβόλιο ευλόγως αποκομίζει κέρδη, εφόσον έχει επενδύσει και η ίδια σημαντικά ποσά στην εργαστηριακή έρευνα. Κατ’ αρχάς, επισημαίνει ο Γιόζεφ Στίγκλιτς, «η αμερικανική κυβέρνηση, δηλαδή ο αμερικανικός λαός, έχει δαπανήσει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια για να στηρίξει αυτά τα εμβόλια. Κάποιοι κάνουν λόγο για “εμβόλιο του λαού”, γιατί αναπτύχθηκε με τη βοήθεια του αμερικανικού λαού και πολλών άλλων χωρών. Το μεγαλύτερο κομμάτι χρηματοδοτήθηκε με κρατικά κονδύλια».
Υπάρχει όμως και ένα άλλο ζήτημα: Στην πραγματικότητα, επισημαίνει ο Γιόζεφ Στίγκλιτς, ακόμη και η άρση της ευρεσιτεχνίας δεν θα άλλαζε άρδην το νομικό καθεστώς της πνευματικής ιδιοκτησίας. Και αυτό γιατί «στη συμφωνία TRIPS (Treatment Related to Intellectual Property) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προβλέπεται ρητώς τι συμβαίνει με τις πατέντες. Οι εταιρείες δεν χάνουν την πνευματική ιδιοκτησία, αλλά αποζημιώνονται για το ότι κάποιοι άλλοι την χρησιμοποιούν. Είναι μια απόδοση για την επένδυση που έκαναν, είναι κάτι περισσότερο από ένα δίκαιο κέρδος, αλλά δεν είναι σαν να κατέχουν το μονοπώλιο. Εάν τυχόν ενσκήψει νέα πανδημία, θα έχουν και πάλι ισχυρό οικονομικό κίνητρο για να επενδύσουν στο επόμενο εμβόλιο…».
