Skip to main content

Το ελβετικό παράδοξο

Σε μία περίοδο κατά την οποία η FED δείχνει το δρόμο προς την πιο αυστηρή νομισματική πολιτική και οι άλλες κεντρικές τράπεζες αρχίζουν, έστω και με διστακτικά βήματα, να ακολουθούν, η Ελβετία ακολουθεί το δικό της δρόμο. 

Η κεντρική τράπεζα της χώρας διατήρησε το βασικό επιτόκιο σε αρνητικό έδαφος, στο -0,75%, παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση της χώρας έχει επανειλημμένα επισημάνει πως η οικονομία όχι μόνο έχει αφήσει πίσω της την κρίση του 2008, αλλά και ανακάμπτει δυναμικά, με την ανεργία να κινείται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα. 

Στη Νορβηγία, που όπως και η Ελβετία δεν είναι μέλος του ευρώ, αλλά εξαρτάται άμεσα από τις εξαγωγές στην Ευρωζώνη, η κεντρική τράπεζα αύξησε το βασικό επιτόκιο δανεισμού για πρώτη φορά εδώ και επτά χρόνια, από το 0,5% στο 0,75%. Ανακοίνωσε ότι θα ακολουθήσει «προσεχτική προσέγγιση» στις μελλοντικές κινήσεις και οι ειδικοί προβλέπουν άνοδο των επιτοκίων στο 2% έως τα τέλη του 2021- πολύ κοντά δηλαδή εκεί που βρίσκονται ήδη τα επιτόκια της FED. 

Η Σουηδία αναμένεται να είναι η επόμενη, με την κεντρική τράπεζα να αυξάνει τα επιτόκια τον Δεκέμβριο. Κανείς από τους Ευρωπαίους δεν βιάζεται στο θέμα των επιτοκίων. Η ΕΚΤ θα τα διατηρήσει αμετάβλητα έως το καλοκαίρι του 2019. Έχει όμως λόγους. Η Ευρωζώνη κατεβάζει ήδη ταχύτητα και φοβάται τόσο το πολιτικό ρίσκο όσο και τον αντίκτυπο του εμπορικού πολέμου ή ενός no deal στο Brexit. 

H Eλβετία όμως που αντιμετωπίζει πολύ λιγότερους κινδύνους και χαρακτηρίζεται από σταθερότητα, γιατί φοβάται τόσο που κρατάει τα επιτόκια σε αρνητικό έδαφος; Οι ρυθμοί ανάπτυξης της τάξης του 3,4% το δεύτερο τρίμηνο και η κάτω του 3% ανεργία δεν δικαιολογούν τη στάση της. 

Το ελβετικό παράδοξο ίσως εξηγείται από την παρουσία μεγάλων πολυεθνικών στη χώρα, όπως η Nestle και η Swatch, που είναι άκρως ευάλωτες στις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών και δεν θέλουν αλλαγές στη νομισματική πολιτική. Εξηγείται και από το γεγονός ότι τα αρνητικά επιτόκια έχουν προσφέρει πολύτιμο στήριγμα στην αγορά στέγης, που αν χαθεί θα μπορούσε να πλήξει την ανάπτυξη, λέει μερίδα αναλυτών. 

Ωστόσο η στάση αυτή έχει και το τίμημά της. Πιέζει τις τράπεζες, αλλά και δημιουργεί τον κίνδυνο φούσκας. 

Πηγή: WSJ