Από την έντυπη έκδοση
Των Σταμάτη Ζησίμου
και Γιώργου Χατζηλίδη
Αρνητικά παραμένουν για πέμπτο συνεχόμενο έτος τα στοιχεία για την εξέλιξη της επιχειρηματικότητας στη χώρα. Τα νέα δεδομένα που προέρχονται από τα μητρώα των εμποροβιομηχανικών, επαγγελματικών και βιοτεχνικών επιμελητηρίων της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης καταδεικνύουν ότι η «αιμορραγία» στο ελληνικό επιχειρείν, είναι δίχως τέλος.
Από το 2010 που ήταν η τελευταία χρονιά που το ισοζύγιο των εγγραφών έναντι των διαγραφών ήταν θετικό, η πορεία της επιχειρηματικότητας είναι πλέον επιδεινούμενη. Χρόνο με τον χρόνο, οι ιδρύσεις επιχειρήσεων είναι λιγότερες, όπως λιγότερες είναι και οι διαγραφές, καθώς η «επιχειρηματική δεξαμενή» στερεύει.
Μάλιστα, τη στιγμή που πολλοί ανέμεναν για φέτος να κλείσει αισθητά η ψαλίδα του αρνητικού ισοζυγίου, η επιβολή των capital controls και η πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα μεταθέτουν τις θετικές προσδοκίες επ’ αόριστον.
Σύμφωνα με στοιχεία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΕΒΕΑ), του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΕΕΑ), του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΒΕΑ), του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ), του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΕΠ), του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΒΕΠ), του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης και του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ), το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2015, γράφτηκαν συνολικά στα μητρώα τους 12.040 επιχειρήσεις και διαγράφηκαν από αυτά, 14.308 επιχειρήσεις.
Την αντίστοιχη περίοδο του 2014 στα ίδια επιμελητήρια γράφτηκαν 14.612 και διαγράφηκαν 17.237 επιχειρήσεις.
Παρότι φαίνεται ότι τα φετινά στοιχεία βάσει της διαφοράς των διαγραφών έναντι των εγγραφών είναι καλύτερα, η πραγματικότητα είναι διαφορετική, αφού κατά το οκτάμηνο του τρέχοντος έτους δημιουργήθηκαν 2.572 επιχειρήσεις λιγότερες σε σχέση με το οκτάμηνο του 2014.
Αν συνυπολογιστεί ότι οι διαγραφές ήταν κατά 2.268 περισσότερες έναντι των εγγραφών, τότε προκύπτει ότι στα συγκεκριμένα επιμελητήρια χάθηκαν σχεδόν 5.000 επιχειρήσεις.
Τις μεγαλύτερες απώλειες καταγράφουν τα τρία επιμελητήρια της Θεσσαλονίκης και ακολουθούν της Αθήνας με εξαίρεση το ΕΒΕΑ το οποίο εμφανίζει θετικό ισοζύγιο. Η ευχάριστη έκπληξη προέρχεται και από τον Πειραιά, όπου το συνολικό ισοζύγιο είναι θετικό.
Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη ίδρυσης και κλεισίματος επιχειρήσεων κατά το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου (πρώτοι μήνες με capital controls) συνολικά, δεν προκύπτει κάποια αξιοσημείωτη μεταβολή από ό,τι ισχύει για τους προηγούμενους μήνες για τα επιμελητήρια της Αθήνας (αρνητικό πρόσημο).
Σε αρνητικό έδαφος όμως περνάνε συνολικά τα επιμελητήρια του Πειραιά ως αποτέλεσμα της σχεδόν κατά 100% αύξησης των διαγραφών στο ΒΕΠ. Αρνητικό είναι το ισοζύγιο και για τα τρία επιμελητήρια της Θεσσαλονίκης.
Το ΕΒΕΑ
Θετικό, όπως και πέρυσι, ήταν το οκτάμηνο για το ΕΒΕΑ στο οποίο δήλωσαν την έναρξη εργασιών τους 2.667 επιχειρήσεις, έναντι 2.406 που προχώρησαν στη διαγραφή τους. Ωστόσο, τόσο οι εγγραφές όσο και οι διαγραφές υπολείπονται αισθητά των αντίστοιχων του 2014 όπου είχαν γραφτεί 3.408 και είχαν διαγραφεί 3.289 επιχειρήσεις.
Το ΕΕΑ
Αντίθετα, εκ νέου αρνητικό ήταν το ισοζύγιο για το ΕΕΑ που καταμέτρησε 4.736 ενάρξεις και 5.113 διαγραφές. Κατά το ίδιο διάστημα του 2014 στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο της Αθήνας είχαν εγγραφεί 5.330 και είχαν ανακοινώσει τη διακοπή της λειτουργίας τους 5.809 επιχειρήσεις.
Το ΒΕΑ
Δύσκολο ήταν και πάλι το οκτάμηνο του 2015 για το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο, το οποίο μέτρησε απώλειες άνω των χιλίων επιχειρήσεων (1.009) έναντι 620 εγγραφών. Και το αντίστοιχο διάστημα του 2014 οι διαγραφές κυριάρχησαν στο μητρώο του ΒΕΑ, ανερχόμενες στις 1.749 επιχειρήσεις, έναντι 844 ενάρξεων.
Το ΕΒΕΠ
Σε θετική τροχιά περνά το ισοζύγιο για το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο του Πειραιά, όπου καταγράφηκαν 523 ενάρξεις έναντι 440 διαγραφών. Το εξεταζόμενο οκτάμηνο του 2014 οι εγγραφές υπολείπονται των διαγραφών κατά 89, αφού είχαν διαγραφεί 493 και είχαν εγγραφεί 404 επιχειρήσεις.
Το ΕΕΠ
Σταθερά, θετικό είναι το ισοζύγιο για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο του Πειραιά, στο οποίο εγγράφονται 835 και διαγράφονται 529 επιχειρήσεις. Το αντίστοιχο διάστημα του 2014 οι εγγραφές είχαν ανέλθει στις 899 και οι διαγραφές στις 759 επιχειρήσεις.
Το ΒΕΠ
Σε αρνητικό πεδίο περνάει όμως το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Πειραιά, στο οποίο οι εγγραφές περιορίζονται στις 506, έναντι των 1.018 που ήταν το οκτάμηνο του 2014. Αισθητά αυξημένες είναι και οι διαγραφές, που φτάνουν τις 825 το οκτάμηνο έναντι των 581 που ήταν πέρυσι.
Εκτιμήσεις για περαιτέρω επιδείνωση
Αξίζει να τονιστεί ότι τα εξεταζόμενα στοιχεία ως προς το σκέλος των διαγραφών χαρακτηρίζονται ως προσωρινά, καθώς η διακοπή των εργασιών μιας επιχείρησης τις περισσότερες φορές δεν κοινοποιείται άμεσα στα επιμελητήρια. Το αντίθετο συμβαίνει με τις εγγραφές όπου η επίσκεψη στο επιμελητήριο είναι υποχρεωτική προκειμένου να γίνει η εγγραφή στο ΓΕΜΗ.
Γι’ αυτό, όπως αναφέρουν υπηρεσιακά στελέχη των επιμελητηρίων, το ισοζύγιο σίγουρα θα επιδεινωθεί περισσότερο. Επίσης, σύμφωνα πάντα με στελέχη των επιμελητηρίων, εκτιμάται ότι οι επιπτώσεις της ισχύος των capital controls στο επίπεδο των διαγραφών θα αρχίσουν να γίνονται αισθητές από τον Οκτώβριο και μέχρι το τέλος του χρόνου, διάστημα στο οποίο αναμένεται νέο μαζικό κύμα λουκέτων, ιδίως αν δεν εφαρμοστούν άμεσα από τη νέα κυβέρνηση πολιτικές σταθεροποίησης της οικονομίας και στήριξης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.
Στη δίνη της αβεβαιότητας και η Θεσσαλονίκη
Στη δίνη της αβεβαιότητας βυθίστηκε η επιχειρηματικότητα στη Θεσσαλονίκη κατά το οκτάμηνο του 2015, καθώς οι απώλειες του επιχειρηματικού δυναμικού από τα μητρώα των τριών επιμελητηρίων της πόλης συνεχίστηκαν και φέτος με αμείωτη ένταση.
Παρότι οι διαγραφές επιχειρήσεων ήταν μειωμένες κατά περίπου 12,5%, φθάνοντας τις 3.988 έναντι 4.557 το περσινό οκτάμηνο, το ισοζύγιο έκλεισε φέτος αρνητικό κατά 1.835 επιχειρήσεις, δηλαδή στα ίδια περίπου επίπεδα με το οκτάμηνο του 2014, λόγω της ολοένα αυξανόμενης απροθυμίας για έναρξη νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας. Συγκεκριμένα, οι νέες εγγραφές ήταν μειωμένες κατά περίπου 20,5%, φθάνοντας μόλις τις 2.153 έναντι 2.709 πέρυσι.
Η μεγαλύτερη αιμορραγία παρατηρείται στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης, το οποίο μάλιστα παρουσιάζει στο οκτάμηνο του 2015 επιδείνωση του ισοζυγίου εγγραφών – διαγραφών σε σχέση με πέρυσι, φθάνοντας τις 959 απώλειες έναντι 848 το οκτάμηνο του 2014. Ελαφρά βελτίωση εμφανίζουν τα ισοζύγια του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, παραμένοντας πάντως σε αρνητικά επίπεδα, με 652 και 224 απώλειες αντίστοιχα.
Σε ό,τι αφορά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου, την περίοδο δηλαδή που η ελληνική οικονομία βίωσε τους πρώτους ισχυρούς κραδασμούς από την ισχύ των capital controls, το ισοζύγιο εγγραφών – διαγραφών στα επιμελητήρια της Θεσσαλονίκης παρουσιάζει μικρή επιδείνωση, καταγράφοντας 345 απώλειες επιχειρήσεων έναντι 322 το διάστημα Ιουλίου – Αυγούστου 2014.
Στο επίμαχο διάστημα Ιουλίου- Αυγούστου του 2015 παρουσιάζεται, πάντως, σημαντική επιβράδυνση στις εγγραφές νέων επιχειρήσεων, τόσο σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα (λιγότερες εγγραφές κατά 42%) όσο και σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2015.
