Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Με την πανδημία του κορονοϊού σε πλήρη εξέλιξη, την κλιματική αλλαγή να έχει το 2021… δείξει τα δόντια της, την ενεργειακή κρίση να αδειάζει την τσέπη των ανά τον κόσμο καταναλωτών και το νέο «ψυχρό πόλεμο» ΗΠΑ-Ρωσίας σε πλήρη ανάπτυξη, εισέρχεται το 2022.
Η χρονιά που έφυγε έκλεισε με την εμφάνιση της ακόμη πιο μεταδοτικής παραλλαγής Όμικρον του κορονοϊού και τις ανά τον κόσμο κυβερνήσεις να προσπαθούν με νέα περιοριστικά μέτρα να τιθασεύσουν τη νέα μετάλλαξη. Το καλοκαίρι του 2021 ελπίζαμε πως αφήνουμε πίσω μας οριστικά τα lockdowns και τον Covid-19, ελπίζοντας πως μετά τα εμβόλια, η επιστροφή στην κανονικότητα ήταν πλέον μονόδρομος. Το νέο κύμα της πανδημίας που σάρωσε αρχικά την Ευρώπη και η εμφάνιση της παραλλαγής Όμικρον, λίγο πριν από την εκπνοή του έτους, ανέτρεψε πλήρως τους σχεδιασμούς. Πόσο σοβαρή είναι η μόλυνση από την παραλλαγή Όμικρον; Θα μπορέσει η τρίτη δόση να μας προστατεύσει από πιθανή σοβαρή νόσηση; Θα χρειαστεί και τέταρτη δόση για την προστασία από τον ιό; Υπάρχει κίνδυνος επιστροφής σε γενικευμένα lockdowns; Ποιες θα είναι οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις που θα έχει το «κύμα Όμικρον»; Είναι μερικά από τα ερωτήματα που περιμένουν απαντήσεις τη νέα χρονιά.
Η αντιμετώπιση του κορονοϊού παραμένει η άμεση πρόκληση την οποία οι κυβερνήσεις του κόσμου καλούνται να αντιμετωπίσουν, με την ελπίδα ο εφιάλτης του Covid-19 να είναι το 2022 οριστικά παρελθόν.
Το 2021 ήταν αναμφισβήτητα η χρονιά κατά την οποία η κλιματική αλλαγή… έτριξε τα δόντια της, με καταστροφικές πυρκαγιές και πλημμύρες. Η κλιματική αλλαγή θα συνεχίσει να μας απασχολεί όχι μόνο τη νέα χρονιά, αλλά τις επόμενες δεκαετίες, με τις καταστροφικές της επιπτώσεις να γίνονται πλέον όλο και περισσότερο ορατές στην καθημερινότητά μας. Θα είναι το 2022 χρονιά έργων και όχι μόνο λόγων, για την απεξάρτηση από τους υδρογονάνθρακες και τη μετάβαση προς μια φιλικότερη προς το περιβάλλον παγκόσμια οικονομία; Ας ελπίσουμε πως η νέα χρονιά θα κάνει σοφότερες τις παγκόσμιες πολιτικές ελίτ. Για κάτι τέτοιο δεν αρκούν βέβαια μόνο οι ευχές, αλλά χρειάζεται οι πολίτες του κόσμου να διεκδικήσουν όλο και πιο ενεργά ένα καλύτερο αύριο για μας, τα παιδιά και τα εγγόνια μας.
Το 2022 μπαίνει επίσης με την ενεργειακή κρίση ακόμη εδώ και τις τιμές του φυσικού αερίου διεθνώς στα ύψη. Το φυσικό αέριο φαίνεται να εκτοπίζει το πετρέλαιο ως πεδίο οικονομικού και γεωπολιτικού ανταγωνισμού, με θύμα τους απανταχού καταναλωτές που βλέπουν τους λογαριασμούς στο ρεύμα και την ενέργεια να καλπάζουν και τον πληθωρισμό να πλήττει το γλίσχρο ούτως ή άλλως εισόδημά τους.
Ρωσία και Κίνα
Το φυσικό αέριο κρύβεται πίσω και από τον εντεινόμενο «ψυχρό πόλεμο» ΗΠΑ-Ρωσίας. Η ένταση ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις βρίσκεται στο κόκκινο, με την Ουκρανία πεδίο έντονων ανταγωνισμών και αντιπαραθέσεων. Η νέα χρονιά μάλιστα ξεκίνησε με τον απόηχο για ενδεχόμενη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μέσα στον Ιανουάριο να κτυπά ακόμη δυνατά στα αυτιά μας. Η Ευρώπη φαίνεται να βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο, ζώντας έναν «ψυχρό πόλεμο» σε… replay. Μόνο που αυτή τη φορά το «σύνορο» δεν είναι το… Βερολίνο, αλλά οι χώρες της Βαλτικής.
Η αντιμετώπιση της αυξανόμενης οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής κινεζικής ισχύος παραμένει μια ακόμη πρόκληση, με τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και την Ταϊβάν επίκεντρο της επίσης κλιμακούμενης έντασης ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο.
Καθοριστικές εκλογικές αναμετρήσεις σε Γαλλία και ΗΠΑ
Το 2022 θα έχουμε δύο σημαντικές εκλογικές αναμετρήσεις, το αποτέλεσμα των οποίων θα έχει επιπτώσεις πέραν των εθνικών συνόρων.
Ο λόγος για τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία τον Απρίλιο και τις ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ τον Νοέμβριο. Ο Εμανουέλ Μακρόν εμφανίστηκε το 2017 με ένα νέο κομματικό σχηματισμό -La Republique En Marche! (Η Δημοκρατία Μπροστά!)- αφήνοντας πίσω υποτίθεται τον παλιό διαχωρισμό «αριστερά»-«δεξιά». Από την επανεκλογή του ή όχι θα εξαρτηθεί εν πολλοίς αν το ευρωπαϊκό εγχείρημα θα προχωρήσει ή αν θα συνεχίσει να βαλτώνει στις εσωτερικές έριδες και αντιπαραθέσεις. Με δεδομένη την αλλαγή πολιτικού σκηνικού στη Γερμανία και την εμβάθυνση των σχέσεων με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι, μια ενδεχόμενη επανεκλογή του Γάλλου προέδρου θα ενισχύσει πιθανότατα τις φωνές για χαλάρωση του Συμφώνου Σταθερότητας. Ο Μακρόν είναι επίσης ένθερμος θιασώτης της προώθησης του σχεδίου για μία συμπληρωματική του ΝΑΤΟ ευρωπαϊκή άμυνα. Από την άλλη, η υποψήφια της Δεξιάς Βαλερί Πεκρές ενισχύει τις εκτιμήσεις για αναζωογόνηση του στρατοπέδου της γαλλικής κεντροδεξιάς. Στο στρατόπεδο της ακροδεξιάς, η υποψηφιότητα του «Γάλλου Τραμπ», Ερίκ Ζεμούρ, προβληματίζει για την απήχηση που έχει και τη μετατόπιση του πολιτικού σκηνικού δεξιότερα, σε μια χώρα που θεωρούνταν μήτρα των ανατρεπτικών και επαναστατικών ιδεωδών.
Στις ΗΠΑ, οι ενδιάμεσες εκλογές θα αποτελέσουν κρίσιμο τεστ για τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Με τη Γερουσία διχοτομημένη ανάμεσα σε Δημοκρατικούς και Ρεπουμπλικάνους, μια πιθανή ήττα των Δημοκρατικών θα δυσχεράνει ακόμη περισσότερο το νομοθετικό έργο του Αμερικανού προέδρου. Οι εκλογές του Νοεμβρίου θα αποτελέσουν ούτως ή άλλως δημοψήφισμα για την πολιτική του Μπάιντεν. Όσο δε για το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, οι εκλογές θα αποτελέσουν κρίσιμο τεστ για το κατά πόσο έχει απογαλακτιστεί από τον τραμπισμό. Θα αποτελέσουν οι εκλογές του Νοεμβρίου βαρόμετρο για την πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην πολιτική σκηνή της Αμερικής, εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2024;
