Από την έντυπη έκδοση
Τις σημαντικές αλλαγές στο καθεστώς του ΦΠΑ στο ηλεκτρονικό εμπόριο με τρίτες χώρες αλλά και μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες επήλθαν από την 1η Ιουλίου με βάση τις Οδηγίες της Ε.Ε., έρχεται να επικυρώσει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε με καθυστέρηση στη Βουλή τα μεσάνυχτα της 1ης Ιουλίου.
Πρόκειται για το νομοσχέδιο «α) Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία διατάξεων των Οδηγιών (ΕΕ) 2017/2455, (ΕΕ) 2019/1995 και (ΕΕ) 2018/1910 όσον αφορά υποχρεώσεις που απορρέουν από τον φόρο προστιθέμενης αξίας για παροχές υπηρεσιών και πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως και σχετικές ρυθμίσεις – β) Τροποποιήσεις του ν. 4649/2019 “Πρόγραμμα παροχής εγγύησης σε τιτλοποιήσεις πιστωτικών ιδρυμάτων” (Α’ 206), βάσει της C (2021) 2545/09.04.2021 (2021/N) εγκριτικής απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για παράταση του προγράμματος “ΗΡΑΚΛΗΣ” – γ) Διατάξεις για τη ρύθμιση οφειλών και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας – Τροποποιήσεις ν. 4738/2020».
Ειδικότερα, εκτός από τις νέες ρυθμίσεις για τον ΦΠΑ που θα ισχύουν στο ηλεκτρονικό εμπόριο από την 1η Ιουλίου 2021, θεσπίζονται και δύο νέες φορολογητέες πράξεις, οι «ενδοκοινοτικές εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών» και οι «εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που εισάγονται από τρίτα εδάφη ή τρίτες χώρες».
Επίσης θεσπίζονται ειδικές διατάξεις βάσει των οποίων, σε ορισμένες περιπτώσεις, μια επιχείρηση που διευκολύνει την παράδοση αγαθών μέσω της χρήσης ηλεκτρονικής διεπαφής, όπως αγοράς, πλατφόρμας, διαδικτυακής πύλης ή παρόμοιων μέσων, θεωρείται, για σκοπούς ΦΠΑ, ότι έχει παραλάβει και εν συνεχεία παραδώσει η ίδια τα αγαθά («θεωρούμενος προμηθευτής») προς τον πελάτη.
Ακόμη, με το νομοσχέδιο θεσπίζονται νέες απαιτήσεις όσον αφορά την καταχώριση στα λογιστικά βιβλία για τις επιχειρήσεις που διευκολύνουν την παράδοση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών μέσω της χρήσης ηλεκτρονικής διεπαφής, συμπεριλαμβανομένης της περίπτωσης κατά την οποία η ηλεκτρονική διεπαφή δεν θεωρείται ότι έχει παραλάβει από άλλον υποκείμενο στον φόρο και έχει παραδώσει η ίδια τα αγαθά προς τον πελάτη («θεωρούμενος προμηθευτής»).
Επίσης, η απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή των δεμάτων χαμηλής αξίας έως 22 ευρώ καταργείται και θεσπίζεται νέο ειδικό καθεστώς για τις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που εισάγονται από τρίτα εδάφη ή τρίτες χώρες με εσωτερική αξία που δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Πιο αναλυτικά, με το νομοσχέδιο ενσωματώνονται στο εθνικό δίκαιο ορισμένες διατάξεις των Οδηγιών (ΕΕ) 2017/2455 και (ΕΕ) 2019/1995, οι οποίες αφορούν υποχρεώσεις που απορρέουν από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) για παροχές υπηρεσιών και πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως και συγκεκριμένα:
1. Εισάγονται οι όροι «ενδοκοινοτικές εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών» και «εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που εισάγονται από τρίτα εδάφη ή τρίτες χώρες» ως φορολογητέες πράξεις στον Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000).
2. Εισάγονται διατάξεις βάσει των οποίων, σε ορισμένες περιπτώσεις, μια επιχείρηση που διευκολύνει την παράδοση αγαθών μέσω της χρήσης ηλεκτρονικής διεπαφής (όπως αγοράς, πλατφόρμας, διαδικτυακής πύλης ή παρόμοιων μέσων) θεωρείται από την άποψη του θεσμικού πλαισίου του ΦΠΑ ότι έχει παραλάβει και εν συνεχεία παραδώσει η ίδια τα αγαθά προς τον πελάτη, κατά την έννοια της «παράδοσης» ως φορολογητέας πράξης, δυνάμει του Κώδικα ΦΠΑ.
3. Τροποποιούνται οι διατάξεις του Κώδικα Φ.ΙΙ.Α. σχετικά με τον θεωρούμενο ως τόπο παράδοσης i) στις ενδοκοινοτικές εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών και Η) στις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που εισάγονται από τρίτα εδάφη ή τρίτες χώρες.
4. Εισάγεται ειδική ρύθμιση για τα όρια στον ΦΠΑ που επιβάλλεται:
α) στις ενδοκοινοτικές εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών και
β) στις διασυνοριακές παροχές τηλεπικοινωνιακών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών και ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών προς μη υποκείμενα στον φόρο πρόσωπα. Συγκεκριμένα, εισάγεται ενιαίο όριο ύψους 10.000 ευρώ κατ’ έτος για τις εν λόγω συναλλαγές, χωρίς ΦΠΑ, ενώ παράλληλα απονέμεται στους εν λόγω υποκείμενους στον φόρο (επιχειρήσεις) το δικαίωμα να επιλέγουν τον τόπο παράδοσης των αγαθών και παροχής των υπηρεσιών.
5. Ρυθμίζεται ο χρόνος γέννησης φορολογικής υποχρέωσης, στις περιπτώσεις που η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών διενεργούνται μέσω της χρήσης ηλεκτρονικής διεπαφής. Παράλληλα, απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ στο εσωτερικό της χώρας η παράδοση αγαθών στον υποκείμενο στον φόρο, ο οποίος θεωρείται ότι έχει παραλάβει και παραδώσει αγαθά μέσω ηλεκτρονικής διεπαφής.
6. Τροποποιούνται οι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ σχετικά με τις απαλλαγές από τον φόρο στην εισαγωγή αγαθών από τρίτες χώρες ή τρίτα εδάφη που αποτελούν αντικείμενο εξ αποστάσεως πωλήσεων:
α) Εισάγεται απαλλαγή από τον φόρο κατά την εισαγωγή αγαθών, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις.
β) Ρυθμίζεται το σχετικό δικαίωμα έκπτωσης φόρου για υποκείμενους στον φόρο που εντάσσονται στο ενωσιακό καθεστώς και στο καθεστώς εισαγωγής άλλων κρατών-μελών.
7. Υποχρεούνται οι επιχειρήσεις υποκείμενες στον ΦΠΑ που διευκολύνουν, μέσω ηλεκτρονικής διεπαφής, την παράδοση των αγαθών ή την παροχή των υπηρεσιών, να καταχωρούν τις σχετικές πράξεις στα λογιστικά βιβλία που τηρούν κ.λπ.
8. Τροποποιούνται οι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ σχετικά με τους ορισμούς που άπτονται της λειτουργίας ειδικού καθεστώτος για υπηρεσίες που παρέχονται από υποκείμενους στον φόρο, μη εγκατεστημένους εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), οι οποίοι παρέχουν κάθε είδους υπηρεσίες σε μη υποκείμενους στον φόρο εντός της Ε.Ε.
9. Τροποποιούνται διατάξεις του κώδικα ΦΠΑ και διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του ειδικού καθεστώτος του άρθρου 47γ του ν. 2859/2000, το οποίο εφαρμόζεται, εφεξής, για τις: α) ενδοκοινοτικές εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών, β) παραδόσεις αγαθών εντός κράτους – μέλους που πραγματοποιούνται μέσω ηλεκτρονικών διεπαφών που διευκολύνουν τις εν λόγω παραδόσεις και γ) υπηρεσίες που παρέχονται από υποκείμενους στον φόρο εγκατεστημένους εντός της Ε.Ε. αλλά μη εγκατεστημένους στο κράτος-μέλος κατανάλωσης. Τίθενται, μεταξύ άλλων, οι αναγκαίοι ορισμοί, καθορίζονται οι υποκείμενοι που δύνανται να υπαχθούν στο ειδικό καθεστώς καθώς και οι υποχρεώσεις τους, ορίζονται οι διαδικασίες για την υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ από τον υποκείμενο στον φόρο και παρέχεται εξουσιοδότηση για τη ρύθμιση, με απόφαση, θεμάτων εφαρμογής των ανωτέρω.
10. Θεσπίζεται ειδικό καθεστώς για τις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που εισάγονται από τρίτες χώρες ή τρίτα εδάφη, στο οποίο υπάγονται, εφεξής, εισαγωγές αγαθών σε δέματα αξίας έως του ποσού των 150 ευρώ, με κατάργηση του υφιστάμενου καθεστώτος για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ κατά την εισαγωγή δεμάτων χαμηλής αξίας έως 22 ευρώ. Παράλληλα ορίζονται, μεταξύ άλλων, οι υποκείμενοι στον φόρο που δύνανται να χρησιμοποιούν το ανωτέρω καθεστώς, οι όροι και οι διαδικασίες εγγραφής, διαγραφής ή εξαίρεσης από το σχετικό μητρώο, η γενεσιουργός αιτία και το απαιτητό του φόρου, το περιεχόμενο της δήλωσης, ο τρόπος πληρωμής του φόρου κ.λπ.
11. Τίθενται ειδικές ρυθμίσεις για τη δήλωση και πληρωμή ΦΠΑ κατά την εισαγωγή και ειδικότερα τις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που αποτελούν αντικείμενο εισαγωγής σε δέματα αξίας έως του ποσού των 150 ευρώ, όταν δεν τυγχάνει εφαρμογής το προαναφερθέν ειδικό καθεστώς εισαγωγής. Προσδιορίζεται ο υπόχρεος για την καταβολή του φόρου που καταβάλλεται εντός της προθεσμίας καταβολής που εφαρμόζεται για την καταβολή των εισαγωγικών δασμών.
12. Τίθενται ειδικές προβλέψεις για ορισμένα αγαθά που υπάγονται σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) και Φόρο Κατανάλωσης και εμπίπτουν σε ειδικές υποχρεώσεις κατά τον Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα (ν. 2960/2001). Ειδικότερα, ορίζεται ότι, στις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών, εφαρμόζονται οι απαγορεύσεις των πωλήσεων προϊόντων καπνού, ηλεκτρονικών τσιγάρων και περιεκτών αναπλήρωσης που προβλέπονται στις μνημονευόμενες διατάξεις. Επίσης, καθορίζονται οι εφαρμοζόμενες διατάξεις σχετικά με:
* τη βεβαίωση και είσπραξη του φόρου κατανάλωσης και του ΦΠΑ για τα προϊόντα που υπόκεινται σε φόρο κατανάλωσης, όταν η άφιξη της αποστολής ή μεταφοράς στον αποκτώντα πελάτη είναι το εσωτερικό της χώρας,
* τη βεβαίωση και είσπραξη του ειδικού φόρου κατανάλωσης και του ΦΠΑ, για τα προϊόντα που υπόκεινται, στο πλαίσιο των εξ αποστάσεως πωλήσεων αγαθών, σε ειδικό φόρο κατανάλωσης, όταν η άφιξη της αποστολής ή μεταφοράς στον αποκτώντα πελάτη είναι το εσωτερικό της χώρας.
13. Συμπληρώνονται οι διατάξεις του άρθρου 35 του Κώδικα ΦΠΑ και προβλέπεται, υπό τις οριζόμενες προϋποθέσεις, ο υπόχρεος του φόρου, όταν ο υποκείμενος στον φόρο icon διευκολύνει την παράδοση των αγαθών δεν είναι υπόχρεος για την καταβολή του.
Ενιαίο όριο 10.000 ευρώ για πωλήσεις από απόσταση
Βάσει των όσων προβλέπονται στο νομοσχέδιο, το υφιστάμενο όριο των 35.000 – 100.000 ευρώ (ανάλογα με το κράτος-μέλος προορισμού) για τις «πωλήσεις από απόσταση» καταργείται και αντικαθίσταται από νέο ενιαίο όριο ύψους 10.000 ευρώ για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτω από το οποίο η παροχή τηλεπικοινωνιακών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών και ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών καθώς και οι ενδοκοινοτικές εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών θα μπορούν να συνεχίσουν να υπόκεινται σε ΦΠΑ στο κράτος-μέλος στο οποίο είναι εγκατεστημένος ο υποκείμενος στον φόρο πάροχος των εν λόγω τηλεπικοινωνιακών, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών και ηλεκτρονικά παρεχόμενων υπηρεσιών ή στο κράτος-μέλος στο οποίο βρίσκονται τα αγαθά κατά τον χρόνο αναχώρησης της αποστολής ή της μεταφοράς (κράτος-μέλος προέλευσης).
Ειδικότερα, το μέτρο αφορά επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες μόνο σε ένα κράτος-μέλος και αποσκοπεί στη μείωση των διοικητικών βαρών για τις επιχειρήσεις αυτές. Ωστόσο, οι ανωτέρω επιχειρήσεις διατηρούν το δικαίωμα να επιλέγουν τον τόπο παράδοσης των αγαθών και παροχής των υπηρεσιών τους σύμφωνα με τον τόπο άφιξης των αγαθών στον πελάτη και του τόπου εγκατάστασης ή μόνιμης κατοικίας ή συνήθους διαμονής του μη υποκείμενου στον φόρο λήπτη (αρχή του τόπου προορισμού).
