Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
Μέρος των προαπαιτούμενων αποτελεί η σταδιακή κατάργηση των πρόωρων συντάξεων -με προοπτική πλήρους εξάλειψής τους έως το 2022- αλλά και η μείωση της μετενέργειας στους τρεις μήνες, από τους έξι που είναι η σημερινή διάρκεια ισχύος.
Εργασιακά και ασφαλιστικό καταλαμβάνουν δεσπόζουσα θέση στο 3ο μνημόνιο, καθώς μέσα στο φθινόπωρο θα πρέπει να έρθει στη Βουλή νέο νομοσχέδιο τόσο για την αλλαγή των εργασιακών δικαιωμάτων, όσο και ένα καινούργιο ασφαλιστικό, το οποίο αναμένεται να οδηγήσει σε νέες περικοπές. Κατά τη διάρκεια του 3ου μνημονίου θα υπάρξουν νέες περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις.
Ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, μιλώντας χθες το βράδυ στον τηλεοπτικό σταθμό Mega, παραδέχτηκε ότι θα υπάρξουν -πέραν της εισφοράς για την υγειονομική περίθαλψη που έχει ήδη νομοθετηθεί- περικοπές στις επικουρικές πάνω από ένα όριο (δεν το διευκρίνισε), αλλά και περικοπές στη συνταξιοδοτική δαπάνη την περίοδο 2017-2018 που θα προσεγγίσει το 1% του ΑΕΠ (δηλαδή κοντά στο 1,7 δισ. ευρώ).
Η τελική μορφή της διάταξης για τις πρόωρες συντάξεις προβλέπει αύξηση των ορίων ηλικίας κατά πέντε έτη «εδώ και τώρα», ενώ περιλαμβάνει και πρόσθετη «ποινή» 10% για όσους αποχωρήσουν πρόωρα.
Οπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση:
- ορίζεται από 01.01.2022 ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για πλήρη σύνταξη λόγω γήρατος για τους ασφαλισμένους όλων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, το 62ο έτος της ηλικίας (με 12.000 ημέρες ασφάλισης ή 40 έτη) και το 67ο έτος της ηλικίας (με 15 έτη ή 4.500 ημέρες ασφάλισης)
- από την 01/01/2022 προβλέπεται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος το 62ο έτος της ηλικίας με 4.500 ημέρες ή 15 έτη ασφάλισης
- στις περιπτώσεις που δεν έχει θεμελιωθεί δικαίωμα πλήρους ή μειωμένης σύνταξης μέχρι τη δημοσίευση του νόμου (πιθανότατα μέχρι την Παρασκευή), τα όρια ηλικίας αυξάνονται σταδιακά έως την 01.01.2022. Ο «βηματισμός» για την αύξηση των ορίων ηλικίας αποτυπώνεται στους σχετικούς πίνακες. Οι μόνοι που γλιτώνουν είναι οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, καθώς και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.
Θεμελιωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα μέχρι τη δημοσίευση του νόμου αυτού στους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ελλάδος, λόγω συμπλήρωσης των προϋποθέσεων του απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και ορίου ηλικίας, όπου αυτό προβλέπεται, δεν θίγονται και δύνανται να ασκηθούν οποτεδήποτε.
Στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, επιβάλλεται, πέραν του συνολικού ήδη προβλεπόμενου από την ισχύουσα νομοθεσία ποσοστού μείωσης της σύνταξης, επιπλέον ποσοστό μείωσης 10% και τούτο μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης (και πάλι με βάση τους πίνακες).
Τι σημαίνουν τα νέα όρια ηλικίας στην πράξη; Ασφαλισμένη στο ΙΚΑ με 5.500 ένσημα μέχρι 31/12/2010 η οποία μπορούσε να φύγει στα 50 με μειωμένη σύνταξη, τώρα θα συνταξιοδοτηθεί στα 55 εφόσον μέχρι τη δημοσίευση του νόμου δεν έχει συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας της.
Οι αλλαγές στο ασφαλιστικό δεν θα εξαντληθούν βέβαια στις πρόωρες συντάξεις.
Επίκειται:
- Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019 (με διακοπή της καταβολής για το 20% των δικαιούχων μέσα στο 2016).
- Πάγωμα των κατώτατων συντάξεων μέχρι το 2021.
Το μεγάλο ασφαλιστικό αναμένεται να ανοίξει το φθινόπωρο, καθώς μέχρι το τέλος Οκτωβρίου θα πρέπει να έχουν θεσπιστεί μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου 2016. Σε αυτό το νομοσχέδιο θα ενταχθούν και οι περικοπές για τις οποίες μίλησε χθες ο κ. Σταθάκης (μείωση συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1% του ΑΕΠ), οι περαιτέρω συγχωνεύσεις ασφαλιστικών ταμείων κ.λπ. Το 3ο μνημόνιο θα προβλέπει και άλλες αναφορές όπως:
- Τη στενότερη σύνδεση εισφορών – παροχών.
- Τη διεύρυνση της βάσης των εισφορών και των συντάξεων για τους αυτοαπασχολούμενους (σ.σ.: ΟΑΕΕ) σύμφωνα με το πραγματικό εισόδημά τους.
- Τον εξορθολογισμό των κανόνων εισφορών και παροχών των ασφαλιστικών ταμείων.
- Την κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων.
- Την εναρμόνιση των συνταξιοδοτικών εισφορών του ΟΓΑ με εκείνες των άλλων Ταμείων (εκτός εάν ο ΟΓΑ ενσωματωθεί σε άλλα Ταμεία).
- Την υιοθέτηση νομοθεσίας για την πλήρη αντιστάθμιση των δημοσιονομικών συνεπειών από την εφαρμογή των αποφάσεων των δικαστηρίων για τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 2012 (σ.σ.: αποφάσεις ΣτΕ για ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, κατάργηση 13ης και 14ης σύνταξης).
- Ο νόμος 3863/2010 για τον νέο τρόπο υπολογισμού των κύριων συντάξεων πρέπει να εφαρμοστεί, ενώ τον Οκτώβριο του 2015 θα πρέπει να αντικατασταθεί ή να προσαρμοστεί η νομοθεσία για τις επικουρικές συντάξεις (σ.σ.: ρήτρα μηδενικού ελλείμματος). Διαφορετικά θα πρέπει να εφαρμοστεί.
- Την ενοποίηση των Ταμείων, που πρέπει να έχει ολοκληρωθεί στο τέλος του 2017.
- Την παραπέρα μείωση του λειτουργικού κόστους των Ταμείων.
- Την έκδοση μιας έκθεσης για την κοινωνική πρόνοια.