Οι «φουσκωμένες» αξιολογήσεις ομολόγων ήταν μία από τις ρίζες της παγκόσμιας πιστωτικής ασφυξίας που βίωσε ο πλανήτης το 2008, πυροδοτώντας μία βαθύτατη κρίση οικονομική, κοινωνική, πολιτική. Οι οίκοι είχαν βρεθεί στο στόχαστρο του πολιτικού κόσμου και της κοινής γνώμης για την αποτυχία τους να προειδοποιήσουν για το υψηλό ρίσκο «τοξικών» προϊόντων και για κάποια χρόνια εμφανίζονταν να φτάνουν ακόμη και στο άλλο της υπέρμετρης αυστηρότητας. Ωστόσο υπάρχουν ενδείξεις ότι σήμερα επιστρέφουν στην τακτική που ακολουθούσαν τότε, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η Wall Street Journal.
H αμερικανική εφημερίδα επικαλείται το παράδειγμα της αλυσίδας πολυκαταστημάτων Payless ShoeSource, που οδηγήθηκε προ μηνών σε πλήρη κατάρρευση. Ήδη από το περασμένο καλοκαίρι είχε εκπέμψει σοβαρό σήμα κινδύνου με στάση πληρωμών σε χρέος 90,5 εκατ. δολαρίων. Τότε ο οίκος S&P, σύμφωνα με το ρεπορτάζ εκτιμούσε ότι ένα χρεόγραφο που συνδεόταν με την υποθήκη του πολυκαταστήματος δεν θα έχανε χρήματα.
Και οι έξι βασικοί οίκοι αξιολόγησης έχουν από το 2012 αλλάξει ορισμένα από τα κριτήρια με τα οποία κρίνουν τον βαθμό ρίσκου των ομολόγων. Καθώς ανταγωνίζονται μεταξύ τους για πελάτες- δανειολήπτες έχουν κίνητρο να παρουσιάζουν την εικόνα λίγο πιο ρόδινη εξηγεί η WSJ. Mία επιχείρηση που θέλει να εκδώσει χρέος θα επιλέξει για την αξιολόγησή της έναν λιγότερο σκληρό κριτή.
Η διαφορά σε σχέση με το 2008 είναι ότι ορισμένοι επενδυτές τουλάχιστον έχουν μάθει από τα παθήματα του τότε και εμφανίζονται επιφυλακτικοί απέναντι σε κάποιες αξιολογήσεις. Έτσι υπάρχουν ομόλογα των οποίων οι τιμές (παρά το άκρως ευνοϊκό περιβάλλον) δεν διαπραγματεύονται σε τόσο υψηλά επίπεδα όσο θα δικαιολογούσε η αξιολόγησή τους.
«Δεν εμπιστευόμαστε τόσο τις αξιολογήσεις» δηλώνει στην εφημερίδα ο Γκρεγκ Μίσο, διευθυντής real estate στην Voya Investment Management, με τοποθετήσεις 21 δισ. δολαρίων σε ομόλογα επαγγελματικών ακινήτων.
Το πρόβλημα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα έντονο στην ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά του λεγόμενου «δομημένου χρέους»- χρεογράφων, που χρησιμοποιούν δεξαμενές δανείων, όπως για επαγγελματικά ακίνητα, κατοικίες, φοιτητικά δάνεια κτλ.
Η WSJ ανέλυσε περί τις 30.000 αξιολογήσεις σε μία βάση δεδομένων με δομημένα χρεόγραφα αξίας 3 τρισ. δολαρίων που εκδόθηκαν από το 2008 έως το 2019. Τα στοιχεία επέτρεψαν μία απευθείας σύγκριση των αξιολογήσεων των οίκων S&P, Moody’s, Fitch, DBRS, Kroll Bond Rating και Morningstar. H ανάλυση αποκάλυψε ότι μία από τις βασικές ρυθμιστικές θεραπείες, που επελέγησαν για να βελτιώσουν την ποιότητα των αξιολογήσεων- ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός- γύρισε μπούμερανγκ. Στις περισσότερες περιπτώσεις δομημένων ομολόγων οι DBRS, Kroll και Μorningstar εδιναν υψηλότερες αξιολογήσεις απο΄τους τρεις μεγάλους. Υπήρξαν μάλιστα περιπτώσεις εταιρειών, που κάποιοι οίκοι τις κατέτασσαν στα λεγόμενα «σκουπίδια» (junk) και άλλοι τους χάριζαν το τριπλό Α.
naftemporiki.gr
