Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Καθοριστικό θα είναι για το οικονομικό επιτελείο το 45ήμερο από τις 23 Αυγούστου μέχρι και την 7η Οκτωβρίου. Σε αυτό το διάστημα θα έχει φανεί η πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά την τρέχουσα χρονιά, θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο όσον αφορά την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού, ενώ θα έχει ολοκληρωθεί και ο πρώτος κύκλος διαπραγματεύσεων των θεσμών με τη νέα κυβέρνηση.
Από τις 23 Αυγούστου, που θα ανοίξει ο κύκλος με τη δημοσίευση της έκθεσης αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Moody’s, μέχρι και την 7η Οκτωβρίου, οπότε και αναμένεται να κατατεθεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού στη Βουλή, οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Το 45ήμερο περιλαμβάνει τη συνεδρίαση του Euro Working Group αλλά και του Eurogroup, την ομιλία του πρωθυπουργού στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, αλλά και την -επίσημη πλέον- επίσκεψη των θεσμών στην Αθήνα για την ολοκλήρωση της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, η οποία -εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά- θα οδηγήσει μέχρι το τέλος του έτους και στην εκταμίευση της επόμενης δόσης των κερδών από τα ANFAs και τα SMPs, συνολικού ύψους άνω των 600 εκατ. ευρώ.
- 23 Αυγούστου: H Moody’s θα είναι ο δεύτερος οίκος αξιολόγησης μετά τη Fitch που θα δημοσιεύσει την έκθεσή του μετά τις εκλογές. Στην προηγούμενη αξιολόγησή της, που έγινε τον Μάρτιο του 2019, προχώρησε σε διπλή αναβάθμιση, ανεβάζοντας τη βαθμολογία από το Β3 στο Β1. Ωστόσο, ο οίκος Moody’s παραμένει ένα «σκαλοπάτι» χαμηλότερα από τον οίκο Fitch, οπότε μένει να φανεί στις 23 Αυγούστου αν θα κλείσει αυτήν τη διαφορά ή αν θα τηρήσει στάση αναμονής, όπως και ο Fitch, προκειμένου να αρχίσουν να αποτυπώνονται τα αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής της νέας κυβέρνησης. Η κυβέρνηση επιδιώκει τις αναβαθμίσεις, με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα να χαρακτηρίζει εφικτή την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας μέχρι το τέλος του 2020. Οι επόμενες εκθέσεις αναμένονται μετά την κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού και την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς. Η Standard and Poor’s θα δημοσιεύσει στις 25 Οκτωβρίου και η DBRS την 1η Νοεμβρίου.
- 4 Σεπτεμβρίου: Η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα δώσει στη δημοσιότητα τα στοιχεία για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά το β’ τρίμηνο του 2019. Δεδομένου ότι στο β’ τρίμηνο κυριάρχησαν οι εκλογές (από τα μέσα Μαΐου και μετά ουσιαστικά η χώρα βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο) υπάρχει επιφυλακτικότητα για τα στοιχεία που θα αποτυπωθούν. Ο ρυθμός ανάπτυξης του 2019 είναι εξαιρετικά κρίσιμο μέγεθος, καθώς αποτυπώνεται και στα δημοσιονομικά μεγέθη. Το πρώτο τρίμηνο κινήθηκε αρκετά χαμηλότερα από τον ετήσιο στόχο (1,3% έναντι στόχου 2,3%), ενώ τα όσα στοιχεία έχουν δοθεί μέχρι τώρα στη δημοσιότητα και αφορούν το β’ τρίμηνο δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για εντυπωσιακή βελτίωση του ρυθμού ανάπτυξης στο διάστημα μέχρι και το τέλος Ιουνίου. Για παράδειγμα, ο δείκτης λιανικής κινήθηκε με αρνητικό πρόσημο και τον Μάιο και τον Ιούνιο. Σε κάθε περίπτωση, το ενδιαφέρον έχει επικεντρωθεί στο να καταγραφεί ισχυρότερος ρυθμός ανάπτυξης στο β’ εξάμηνο, ώστε η χρονιά να κλείσει πολύ κοντά στο +2%.
- 5 Σεπτεμβρίου: Στην 1η συνεδρίαση του Euro Working Group μετά τις εκλογές στη χώρα μας, το θέμα «Ελλάδα» αναμένεται να απασχολήσει τους εκπροσώπους των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, καθώς εκκρεμεί η προετοιμασία της αποστολής των θεσμών στην Ελλάδα για την 4η μεταμνημονιακή αξιολόγηση. Στη συγκεκριμένη συνεδρίαση αναμένεται να γίνει και η πρώτη αποτίμηση των μέτρων που ψηφίστηκαν μέσα στο καλοκαίρι από την ελληνική Βουλή, με έμφαση στις μειώσεις του ΕΝΦΙΑ, αλλά και τις αλλαγές στη ρύθμιση των 120 δόσεων. Η ελληνική πλευρά θα προσέλθει με στοιχεία που να δείχνουν ότι το 2019 θα κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα στο επίπεδο του 3,5% του ΑΕΠ, ενώ είναι πολύ πιθανό να ανοίξει η συζήτηση και για τον προϋπολογισμό του 2020, δεδομένου ότι θα βρισκόμαστε πλέον μόλις τέσσερις εβδομάδες πριν από την κατάθεση του προσχεδίου στη Βουλή.
- 7 Σεπτεμβρίου: Η ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης αναμένεται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς και εντός και εκτός συνόρων περιμένουν τις τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης σχετικά με το ποια από τα φορολογικά μέτρα που έχουν εξαγγελθεί θα ενεργοποιηθούν μέσα στο 2020 και ποια θα μετατεθούν χρονικά για αργότερα. Ακόμη, παραμένει ανοικτή η ημερομηνία κατάθεσης του επόμενου φορολογικού νομοσχεδίου, στο οποίο κανονικά θα πρέπει να ενσωματωθούν και οι μειώσεις φόρων. Δεδομένη θα πρέπει να θεωρηθεί αυτήν τη στιγμή μόνο η ψήφιση της μείωσης του φορολογικού συντελεστή για τα νομικά πρόσωπα από το 28% στο 24%, καθώς έχει ήδη εξαγγελθεί από τον πρωθυπουργό, με τη σαφή επισήμανση ότι η μείωση θα αφορά τα κέρδη του 2019 (που σημαίνει ότι θα επηρεάσει δημοσιονομικά τον προϋπολογισμό του 2020).
- 13 Σεπτεμβρίου: Είναι προγραμματισμένη η πρώτη συνεδρίαση του Eurogroup με τη συμμετοχή του Χρήστου Σταϊκούρα. Το θέμα της Ελλάδας θεωρείται δεδομένο ότι θα συζητηθεί είτε είναι στην επίσημη ατζέντα είτε όχι. Οι εκκρεμότητες είναι πλέον πολλές: ολοκλήρωση της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης, επίτευξη συμφωνίας για τα πρωτογενή πλεονάσματα του 2020 και εξέταση του ελληνικού αιτήματος (το οποίο αναμένεται να κατατεθεί επίσημα στο τραπέζι) ώστε τα κέρδη από τα ANFAs και τα SMPs να συμπεριλαμβάνονται στον ορισμό του μνημονιακού πρωτογενούς πλεονάσματος. Σχετική αναφορά στις συζητήσεις με τους θεσμούς για τον προϋπολογισμό του 2020 και τα πρωτογενή πλεονάσματα έκανε και χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα, θεωρείται πολύ δύσκολο να υπάρξει συμφωνία επί των ελληνικών θεμάτων στη συγκεκριμένη συνεδρίαση, καθώς δεν θα έχει γίνει καν η αποστολή των θεσμών στην Ελλάδα.
- 16-20 Σεπτεμβρίου: Είναι αυτήν τη στιγμή η πιθανότερη περίοδος άφιξης των θεσμών για την ολοκλήρωση της 4ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Το ζητούμενο σε αυτές τις διαπραγματεύσεις θα είναι να μπουν οι βάσεις για την οριστική κατάρτιση του προσχεδίου του προϋπολογισμού του 2020, το οποίο θα πρέπει επίσης, στο πλαίσιο των διαδικασιών του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, να κατατεθεί για έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στην ελληνική Βουλή το προσχέδιο του προϋπολογισμού θα κατατεθεί την πρώτη Δευτέρα του Οκτωβρίου. Βέβαια, το περιεχόμενό του δεν είναι δεσμευτικό για την ελληνική πλευρά, η οποία θα έχει τη δυνατότητα «προσαρμογών» με την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού στη Βουλή, κάτι που αναμένεται μέσα στον Νοέμβριο.
